Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1931, Síða 93
smiðir leyfa sér breytingar frá uppdráttum, er minni
bóta að vænta í húsagerðinni. Eg vil líkja saman
hlutverki smiðsins gagnvart teiknaranum og hlut-
verki setjarans gagnvart rithöfundinum.
Hvernig stæðu rithöfundar að vígi, ef setjarar
mættu breyta ritum þeirra eftir eigingeðpótta? Hver
vildi pá rita eða láta kalla sig rithöfund upp á pær
spýtur? Pessi heflr aðstaða húsateiknaranna verið í
sveilum.
Fyrirkomulagi í aðalatriðum er sjaldnast breytt,
en svipur húsanna afmyndaður svo, að ekki verður
pekkt eftir uppdrætti, stigar gerðir ótækir og glugg-
um breytt. Sem dæmi skal eg nefna, pví að það er
algengasta breytingin og virðist smávægileg, en er
pað ekki, að gluggar eru færðir neðar á veggjum en
skrifað mál og uppdráttur sýnir. Nemur færslan 4—
6 puml. eða úr 90—95 sm. frá gólfl niður í 80 sm.,
sem er talsvert algengt mál í kaupstaðarhúsum og
komið frá Danmörku. Hér er pví um vana að ræða.
Mér og fleirum Hefir reynzt miður heppilegt að setja
glugga svo neðarlega, og eru pessar ástæður fyrir pví:
Að pví ofar sém glugginn er, verður birtan jafnari
um herbergið, endurskinið frá loftinu verður meira
og skuggarnir minni í hornunum. Sé dálítið hátt
upp í gluggana, verður hlýlegra i herberginu og
rúmbetra. Má pá fremur hafa muni undir gluggum.
Priðja og af flestum talin veigamesta ástæðan er
það, að með þeirri stærð og lögun, sem gluggar hafa
almennt I húsum til sveita, stendur pað venjulega
heima, sé gluggi 80 sm. frá gólfl, að þegar meðal-
maður á hæð lítur út um gluggann, verður pver-
pósturinn fyrir augum hans, svo að ekki sér út,
nema hann beygi sig. Petta litla atriði, sem kostar
engin útgjöld að lagfæra, en veltur á hlýðni og eftir-
tekt smiðsins, veldur oft óánægju, sem aldrei gleym-
ist peim, sem í húsunum búa.
Margt af pessu tægi mætti tína til, til pess að sýna,
(89)