Freyr - 01.10.1958, Page 41
FREYR
337
Áss var flæðihætta á engjarnar úr Rauða-
læk og Hrútsvatni. Þessi flóð voru alltíð og
eyðilögðu þá oft stórkostlega slægju og
laust hey. Það varð ráð þeirra Ásbænda að
leita aðstoðar Sigurðar Sigurðssonar ráðu-
nauts um lausn á þessum vanda og gera
kostnaðaráætlun, og síðan var ráðizt I
framkvæmd, sem búin er að vera að ærnu
gagni nú í nærfellt hálfa öld. Með fyrir-
hleðslum og skurðagerð tókst þeim að ná
fullu valdi á vatninu, svo að síðan hefur
aldrei flætt á engjarnar, en með þessum
aðgerðum fékkst og áveita á mikinn hluta
þeirra frá því á haustin og fram á vor, eftir
því sem henta þótt. Stórbötnuðu engjarn-
ar við þessar aðgerðir. Á næstu árum voru
skurðir miklir grafnir í engjarnar og þær
ræstar svo vel, sem auðið var með þátíma
tækjum. Engjarnar voru girtar og allt kapp
lagt á að slétta túnið, sem að mestum hluta
var stórþýft. Gamla túnið var sléttað með
ofanafristu aðferðinni, útfærzlur plægðar
og herfaðar. Áður en allmörg ár voru liðin
var allt orðið slétt innangarðs og hver mói
í nánd bæjarins nýttur. Þá tóku mýrarnar
við og sóttist að vonum hægt með skurða-
gerð og lokræsa í þeim, þangað til hin stór-
virkari tæki komu til sögunnar. Ég veit
ekki hvað þessu nýja landnámi er langt
komið í dag, en myndi ætla að það næmi
milli 30 og 40 hekturum. Húsabætur lét
Guðjón jafnan fylgja öðrum framkvæmd-
um sínum í búnaði að því hófi, sem við
átti og hagkvæmt var. Og snyrtibragur og
þrifa á allri umgengni svo að til fyrirmynd-
ar var.
En þó að Guðjón byggi búi sínu vel og
snyrtilega, þá mundi ég telja að búnaðar-
saga hans væri vart starfssaga hans hálf,
hvað þá meira. Hann átti þar við alla erfið-
leika sinnar kynslóðar að etja og virti skil-
semi sína hærra en svo, að hann kynni við
að leita skjóls með skuldir sínar í kreppu
lánasjóði, þó hann ætti þess fullan rétt, sem
aðrir bændur, og engu minni þörf, en fjöl-
margir, sem það gerðu En sumum mönn-
um er svo farið, að þeir kunna aldrei að
selja stundirnar né telja, þegar félagsleg
þörf eða almannahagur er annarsvegar.
Það þykir mér mest um Guðjón vert, hvað
hann er gæddur þessu eðli í ríkum mæli.
Það er alveg skrumlaust mál, að varla hef-
ur það nytjamál verið ofarlega á baugi um
daga Guðjóns í Ási í utanverðri Rangár-
vallasýslu, að hann hafi ekki verið upp-
hafsmaður þess, lagt því liðsinni, eða verið
þar með einhverjum hætti í forustu —
stundum eitthvað af þessu — oft allt í senn.
Hefur þetta og orðið til þess, að sveitungar
Guðjóns hafa falið honum að kalla má
hvert það trúnaðarstarf, sem sveitarfélag
þarf að kveðja mann til og hefur hann
gegnt þeim flestum um tugi ára. Má og
vera, að hann gegni ýmsum þeirra enn,
þrátt fyrir sinn háa aldur. Sú upptalning
yrði svo löng, að ég efast um, að dálkur í
Frey myndi nægja til hennar og skal því
ekki út í það farið, enda auðgert að afla
sér þar um vitneskju á öðrum stöðum. Fyr-
irhyggja, gát og rík ábyrgðartilfinning hafa
einkennt öll störf hans í almanna þágu.
Ósíngjarn, ráðagóður, greiðvikinn og ærið
ólatur hefur hann verið um dagana, kapp-
samur og ýtinn en jafnframt stilltur og
flaslaus. Hann hefur alla tíð verið hug-
sjónamaður og umbóta og öruggur oddviti,
þar sem hann beitir sér fyrir máli. Hann
er unnandi allrar ræktunar, jafnt ræktun-
ar lands sem lýðs og hefur unnið þeirri
hugsjón sinni af brotalausri trúmennsku.
Guðjón í Ási er sómi stéttar sinnar, vaskur
drengur og góður, svo að slíka munum vér
sem flesta kjósa í byggðir þessa lands.
Árið 1911 skiptu þeir bræður Eiríkur og
Guðjón búi sínu og 1. júní þá um sumar-
ið kvæntist Guðjón Ingiríði Eiríksdóttur
bónda Eiríkssonar frá Minni-Völlum í
Landmannahreppi. Frú Ingiríður er hin
mesta ágætiskona, sem staðið hefur við hlið
mans síns af miklum dugnaði og myndar-
skap í allri hans margháttuðu umsýslu og
átt sinn drjúga þátt í að skapa það hlýja
traust og vinarhug, sem jafnan hefur um-
leikið heimilið.
Með djúpri virðingu og þökk árnum vér
þeim allra heilla á þessum tímamótum æv-
innar. Bóndi er bústólpi, bú er landstólpi,
því skal hann virður vel. Þeir kveða þau
orð í garð sinn, er svo hafa lifað, sem
Guðjón í Ási.