Freyr - 01.02.2001, Page 8

Samstarf Islands,
Færeyja og
Islendingar hafa um langt ára-
bil tekið þátt í fjölþjóða sam-
starfi á sviði landbúnaðar. Þar
hefur norrænt samstarf lengst
af vegið þyngst þótt vægi þess hafi
minnkað í seinni trð. Þetta samstarf
hefur fyrst og fremst byggst á sam-
eiginlegum fagráðstefnum og fund-
um þar sem menn hafa kynnt við-
fangsefni sín og niðurstöður. Þessir
fundir hafa einnig skapað tengsl
manna á milli sem svo hafa nýst
þeim á ýmsan hátt í starfi. I sumum
tilvikum hefur þetta samstarf einn-
ig leitt til sameiginlegra rannsókn-
arverkefna.
Næstu nágrannar okkar eru litlar
þjóðir, Færeyingar og Grænlend-
ingar. Samstarf milli Færeyinga og
Islendinga í landbúnaðarmálum
hefur til skamms tíma ekki verið
mikið þrátt fyrir að Sigurður Sig-
urðsson (1926) hafi fyrr á öldinni
hvatt til aukins samstarfs milli
þjóðanna á þessu sviði. Samstarfið
við Færeyinga hefur þó aldrei verið
meira en á síðasta áratug, t.d. var
fyrir nokkrum árum gerð saman-
burðartilraun í íslenskum og norsk-
um kúm í Færeyjum og nú taka Is-
lendingar þátt í verkefni um jarð-
veg og úthaganýtingu í Færeyjum.
Við höfum hins vegar haft meiri
afskipti af landbúnaði Grænlend-
inga á þessari öld. A árabilinu 1915
-1934 voru kindurfluttar frá Islandi
til Grænlands og einnig nokkur
hross (Sigurður Sigurðsson, 1938).
Þá hafa nokkrir Islendingar stundað
rannsóknir og leiðbeiningar á
Grænlandi. Árin 1921-1923 dvaldi
ungfrú Rannveig Líndal á Græn-
landi. Hún kenndi þar tóskap og
matreiðslu sauðfjárafurða (Sigurð-
ur Sigurðsson, 1938). Árið 1931
fór Sigurður Stefánsson til Græn-
lands og starfaði lengi við sauðfjár-
ræktarbú, bæði í Eystri- og
Grænlands 1
Guðni
Þorvaldsson, f \
sérfræðingur 1 |
í jarðrækt, '[ ’\ f*?
Rannsókna- VlQti
stofnun land- Jr
búnaðarins [
Vestribyggð. Á árunum 1982-1990
var svo Þór Þorbergsson ráðunaut-
ur á Grænlandi.
Grænlenskir bændur hafa komið
í skoðunarferðir til íslands frá því
um miðja öldina og um langt árabil
hefur það verið liður í landbúnaðar-
menntun Grænlendinga að senda
nemendur hingað í verknám. Þeir
hafa dvalið á íslenskum sveitabæj-
um í 1-2 ár (Búnaðarsamtök á ís-
landi 150 ára, 1837-1987). Þá hafa
grænlenskir bændur oft keypt hér
áburð og fóður.
Rannsóknastofnun landbúnaðar-
ins gerði árið 1976 samning við
grænlensk stjómvöld um rannsókn-
ir á grænlensku beitilandi, svo og
Mynd 1. Unnið við tilraunina í Upern-
aviarsuk.
landbunaði
um meðferð og ræktunarmöguleika
sauðfjár (Björn Jóhannesson, Kaj
Egede og Ingvi Þorsteinsson,
1985). Undir stjórn Ingva Þör-
steinssonar voru á árunum 1977-
1981 gerð gróðurkort af Eystri-
byggð og beitarþol úthagans
ákvarðað (Ingvi Þorsteinsson,
1983). Enn fremur gerðu Ingvi Þor-
steinsson og Björn Jóhannesson
jarðræktartilraunir á nokkmm stöð-
um. Á sama tíma hóf Stefán Schev-
ing Thorsteinsson rannsóknir á
sauðfé Grænlendinga sem er ís-
lenskt að uppruna eins og áður seg-
ir.
Árið 1994 var skipuð vestumor-
ræn samstarfsnefnd um jarðrækt
með fulltrúum frá Islandi (Guðni
Þorvaldsson), Grænlandi (Kenneth
Hpegh) og Færeyjum (Peder
Haahr). Tilgangurinn með skipun
þessarar nefndar var að þessar
þjóðir gætu skipst á reynslu og
þekkingu á sviði jarðræktar og
e.t.v. unnið sameiginlega að ein-
hverjum verkefnum.
í framhaldi af því var verkefni,
sem hér verður kynnt, hleypt af
stokkunum. Markmið þess voru
eftirfarandi:
* Að prófa mismunandi grasteg-
undir og yrki við vestnorræn
skilyrði og athuga í hve miklum
mæli hægt sé að nýta niðurstöð-
ur frá einu vestnorrænu landi í
hinum.
* Að hvetja til samstarfs milli vís-
indamanna, kennara og ráðu-
nauta í þessum löndum.
* Að prófa hvort unnt sé að nota
sama leiðréttingargrunn við NIR
mælingar á grassýnum í öllum
löndunum.
* Að afla þekkingar á samspili
plantna og hita (þroski, vaxtar-
hraði, uppskera og næringar-
gildi).
4 - FR6VR 1/2001