Freyr - 01.02.2001, Side 25
Hvaða áhrifhefur áburðargjöf á
nœringarástand trjáplantna ?
Áburðargjöf hækkar styrk bæði
köfnunarefnis og fosfórs í laufi og
nálum tijáplantna. Tilraunir frá 1999
sýna að næringarefnainnihald í birki
og greni féll niður fyrir hörgulmörk
hjá plöntum sem gróðursettar vom í
júni og uxu fram í lok ágústmánaðar.
í þessari tilraun vom plöntur ræktað-
ar í pottum á Mógilsá í móajarðvegi
ffá Mosfelli í Grímsnesi með eða án
Blákoms (7g/plöntu). Laufsýni vom
tekin við gróðursetningu og efna-
greind í lok ágúst (sjá 4. mynd).
Hvaða áhrifhefur áburðargjöf á
frostþol trjáplantna?
Gerðar hafa verið tvær tilraunir
þar sem samspil áburðargjafar, nær-
ingarástands og frostþols er skoðað.
Tilraunir em gerðar á Kalstofunni á
Möðmvöllum í Hörgárdal og em
plöntur sem hlotið hafa mismun-
andi áburðargjöf við gróðursetn-
ingu að vori frystar við stýrðar að-
stæður að hausti eða vori. Hug-
myndin með ffystingunni er að líkja
eftir frostnótt eða kuldahreti og em
plöntumar annað hvort heilfrystar
eða þá að greinar em klipptar af
plöntum og frystar. Em plöntumar
svo lífgaðar við í gróðurhúsi eftir
frystinguna svo að skemmdir komi
fram. Ekki hefur að verið fullu
verið unnið úr niðurstöðum, en
komið hefur í ljós að ekki virðast
verða meiri frostskemmdir á vel
nærðum plöntum sem fengið hafa
áburð samanborið við illa nærðar
og óábomar plöntur. Einnig er ljóst
að ábomar tilraunaplöntur lifnuðu
mun betur vorið eftir frystingu sam-
anborið við óábomar plöntur. Þess-
ar niðurstöður benda til að hófleg
áburðargjöf hafi ekki neikvæð áhrif
á frostþol, þ.e. seinki ekki vetr-
arherðingu og flýti ekki laufgun að
vori, en þó ber að varast mjög mikla
áburðargjöf sem getur tmflað þessa
þætti.
Hvaða áhrifhefur sáning lúpi'nu
við gróðursetingu á lifun og vöxt
trjáplantna?
Ekki hefur verið unnið að fullu úr
niðurstöðum tilrauna frá 1997, en
þó má með nokkurri vissu segja að
áhrif lúpínunnar komi ekki fram
fyrr en eftir nokkur ár. Ástæða
þessa er sú að nokkur tími líður þar
til lúpínuplöntumar ná fullri stærð
og fara að binda svo mikið köfnun-
arefni að það auki vöxt plantna.
Ennfremur að það tekur rætur trjá-
plantnanna nokkur ár að dreifast
um jarðveg og tengjast rótaneti lúp-
ínunnar. Þetta þýðir að lúpínusán-
ing við gróðursetningu hefur lítil
sem engin áhrif á afföll og vöxt
nýgróðursettra trjáplantna á því
skeiði sem mest afföll verða, þó að
lúpínan hafi mjög jákvæð áhrif á
vöxt eldri plantna.
Eftirmáli
Þessar rannsóknir em styrktar af
Tæknisjóði RANNÍS, Framleiðni-
sjóði landbúnaðarins og Norrænu
ráðherranefndinni (Samstarfsnefnd
um norrænar skógræktarrannsókn-
ir). Áburðarverksmiðjan hf. veitti
fjárstyrk til verkefnisins. Ingvar
Helgason hf. hefur lánað bifreið til
afnota fyrir verkefnið yfir sum-
armánuðina. Landeigendur víða
um sveitir lána land sitt undir til-
raunirnar. Fjölmargir aðrir, s.s.
starfsmenn Skógræktar ríkisins,
Stefnubreyting í þýskum...
Frh. afbls. 17
landbúnaður verður hins vegar að
geta staðið sig í samkeppni innan
ESB og á heimsmarkaði. Þróun í
átt til stærri rekstrareiningar er
óhjákvæmileg. Kjörorðið: „Lítið er
fagurt" er afturhaldssemi, að mati
hagfræðiprófessoranna.
I þeirri stöðu sem nú ríkir vita
þýskir bændur ekki hvernig þeir
eigi aftur að öðlast trú á framtíð-
ina. í Bæjaralandi hafa bændur
mótmælt tilgangslausri slátrun
heilbrigðra nautgripa á býlum þar
sem kúariða hefur komið upp.
Slátrun og brennslu 400 þúsund
gripa í Þýskalandi einu, sem ESB
hefur ákveðið að greiði fyrir, sem
landshlutabundinna skógræktar-
verkefna og Rannsóknastöðvar
Skógræktar á Mógilsá hafa komið
að framkvæmd og úttektum á til-
raununum. Haukur Ragnarsson las
greinina yfir og færði margt til betri
vegar. Eru öllum þessum aðilum
færðar bestu þakkir fyrir aðstoðina.
Heimildir
Hreinn Oskarsson 2000. Hvenær á
að bera á? Tímasetning áburðargjafa.
Tilraun frá 1998. Lýsing og niðurstöð-
ur eftir þrjú sumur. Rit Mógilsár Rann-
sóknastöðvar Skógræktar nr. 1/2000. 28
s. ISSN 1608-3687.
Hreinn Óskarsson, Aðalsteinn Sig-
urgeirsson & Bjarni Heigason 1997.
Áburðargjöf á nýgróðursetningar í rýr-
um jarðvegi á Suðurlandi. I. Niðurstöð-
ur eftir tvö sumur. Skógræktarritið
1997. 42-59.
Hreinn Óskarsson, Aðalsteinn Sig-
urgeirsson, Bjarni Helgason, Gunnar
Freysteinsson, Böðvar Guðmundsson
og Grétar Guðbergsson 1997.
Áburðargjöf á nýgróðursetningar.
Kostnaður við áburðarblöndur og dreif-
ingu. Rit Rannsóknastöðvar Skógræktar
ríkisins, nr.12. 16 s. ISSN 1024-3267.
Höfundur er starfandi sérfrœð-
ingur á Mógilsá, Rannsóknastöð
Skógrœktar.
stuðningsaðgerð við hrun í nauta-
kjötssölu, er í huga flestra skelfi-
leg aðgerð. Mótmælin beinast
ekki einungis gegn yfirvöldunum,
heldur einnig gegn eigin fram-
leiðslusamtökum bænda. Bændur
telja að þessi samtök þeirra hafi
trassað það að vara við kúariðu-
hættunni og í stað þess að bregðast
við hafi samtökin þagað og trú-
verðugleiki landbúnaðarins í hug-
um neytenda hafi þannig beðið al-
varlega knekki.
Bændur hafa í kjölfar þess efnt til
mótmælaaðgerða víða um land og
hótað því að sleppa nautgripum út á
þjóðvegina ef hið opinbera komi
bændum ekki til hjálpar á þann hátt
sem þeir telji viðunandi.
(Landsbygdens Folk nr. 3/2001).
pR€VR 1/2001 - 21