Freyr

Árgangur

Freyr - 01.02.2001, Blaðsíða 38

Freyr - 01.02.2001, Blaðsíða 38
það einkenndist af skrifræði og alls kyns hindrunum. Hann velti því upp hvort þessir þættir einkenndu ekki einnig starfshætti dönsku rík- isstjómarinnar, sem af viðbrögðum fundargesta að dæma er ekki fjarri sanni. Það var mat hans að almennt séð hefðu danskir bændur haft tals- verðan hag af aðild Danmerkur að ESB, erfiðleikar svínabænda vegna verðfalls á svínakjöti á undanföm- um tveimur ámm hefðu t.d. orðið enn meiri ef Danir hefðu staðið ut- an sambandsins. Það kom einnig fram í máli Peters Gemælke að danskir bændur styddu inngöngu Austur-Evrópulanda í ESB, að því tilskildu að endurskipulagning landbúnaðar þar eystra ætti sér stað og bændum þar yrði gert að búa við sömu reglur og starfsbræður þeirra í núverandi aðildarlöndum, varð- andi umhverfismál, aðbúnað dýra, kvótakerfi o.s.frv. Til þessara breytinga þyrfti þó að veita hinum nýju aðildarlöndum nauðsynlegan aðlögunartíma sem mætti þó ekki vera of langur. Varðandi þær breyt- ingar sem nú stæðu yfir á ESB og fundað væri um í Nice, þ.e. meiri- hlutaafgreiðslur og þá tillögu að smáþjóðir ættu ekki sjálfkrafa full- trúa í framkvæmdastjóminni, kvað Gemælke það í raun vera rökrétta afleiðingu þess að aðildarríkjum fjölgaði. Um sameiginlega land- búnaðarstefnu sambandsins sagði hann að danskir bændur væm á því að stuðningur hins opinbera við landbúnað ætti að fara minnkandi og viðskiptafrelsi að aukast, til þess yrði þó að veita nauðsynlegan að- lögunartíma. Ef stuðningurinn hyrfi yfir nótt yrðu flestir bændur gjaldþrota. Peter Gemælke benti einnig á þá gríðarlegu verðlækkun sem orðið hefur á landbúnaðaraf- urðum á seinni ámm; á fyrsta bú- skaparári sínu árið 1984 seldi hann allt sitt kom fyrir 18 íslenskar krón- ur pr. kg, í haust hefði hann selt það fyrir 8 krónur. Gemælke sagði að Danir hefðu flutt tillögu um minni stuðning við landbúnað á vettvangi ESB, hún hafi hins vegar mætt harðri andstöðu ríkja Suður- Evrópu og verið tekin út af dagskrá þess vegna. Hann benti einnig á að í augnablikinu væri samanlagður stuðningur við landbúnað í Banda- ríkjunum meiri en í Evrópu og hlutfallslega miklu hærri ef stuðn- ingur væri reiknaður á hvern bónda. Frjáls viðskipti, enginn stuðningur Það kom helst fram í máli Charlotte Antonsen að henni fannst of langur tími hafa farið til spillis varðandi sameiningu Evrópu, rúm ellefu ár væru liðin frá falli jám- tjaldsins og enn væri álfunni skipt eftir endilöngu. Hún sagði að meirihlutaafgreiðsla mála yæri nauðsyn ef sambandsríkin yrðu á þriðja tuginn. Hún ræddi einnig um að breyta þyrfti starfsháttum fram- kvæmdastjórnar með því að minnka miðstýringu þar á bæ, að lokum sagði hún að stefna Venstre væri að stuðla að fijálsum viðskipt- um milli ríkja og takmarkið væri að landbúnaður nyti ekki stuðnings hins opinbera umfram aðrar at- vinnugreinar. Kostnaður við aðild að ESB níu milljarðar kr. Sé hlutfall það sem nefnt er hér að framan sett í íslenskt samhengi má ætla að aðild að ESB kosti ís- lenska þjóðarbúið rúma átta mill- jarða kr. á ári (miðað við að lands- framleiðsla hérlendis sé um 650 milljarðar kr.), þar af myndi tæpur milljarður fara í kostnað vegna stækkunar sambandsins til austurs. Um áhrif Islendinga á ákvarðanatöku er það að segja, að hæpið má teljast að ríki sem telur 1/2000 af íbúafjölda sambandsins, eins og hann verður eftir stækkun, muni vega þungt í því samhengi. Þá hefur því verið spáð að atvinnuleysi í mörgum ríkjum Austur-Evrópu, eins og t.d. Póllandi, verði allt að 40% eftir stækkun og að það verði nokkurn tíma að jafna sig (12-15 ár), þar sem atvinnulíf þar er vart á nokk- urn hátt samkeppnisfært við Vest- ur-Evrópu. Það er því nokkuð ljóst að innganga þjóðanna austan gamla járntjaldsins mun tæpast ganga þrautalaust fyrir sig. Höfundur stundar framhaldsnám í nautgriparœkt við Landbúnaðar- háskólann í Kaupmannahöfn. Mon Bjartsýni um framtíð dansks landbúnaðar í alþjóðlegu samhengi geta Danir verið ánægðir með stöðu dansk landbúnaðar, sagði Ritt Bjerregaard, matvæla-, landbún- aðar- og sjávarútvegsráðherra Dana, í ávarpi sínu við opnun Agromek landbúnaðarsýningar- innar í Heming á Jótlandi í janúar sl. Hún telur þó að gera þuifi sömu kröfur um ræktunarland fyr- ir hefðbundinn landbúnað og líf- rænan, þ.e. 1,4 dýraeiningar (dýraeining = ein kýr) á hektara en í hefðbundnum landbúnaði eru nú leyfðar 1,9 dýraeiningar á ha. Ef þessi niðurskurður bitnaði allur á nautgriparækt þýddi það að fækka yrði kúm um 200-300 þúsund í Danmörku. Stækkun ESB til austurs telur Ritt Bjerregaard stórmál fyrir Danmörku. Þar með fjölgaði um meira en 100 milljón manns á innri markaði ESB sem gæfi mikla möguleika, bæði fyrir danskar búvörur og búvélar framleiddar í Danmörku. Nú flytja Danir út hvers konar búvélar fyrir meira en 4 milljarða dkr. á ári og Danir geta verið stoltir af þeim árangri, sagði Ritt Bjerregaard. (Bondebladet nr.5/2001). 34 - FR6íYR 1/2001

x

Freyr

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Freyr
https://timarit.is/publication/863

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.