Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1953, Side 60

42
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
henni, að gegnum alt mitt langa og
stranga fjármálabrask, komst ég al-
drei undir mannahendur. Áður hefi
ég vikið að því, hvernig ég tamdi
samvizkuna, sem framtaksmannin-
um er ekki síður nauðsynlegt en að
komast af við lög landsins. Og svo
bezt vex vegur hans, að hann temji
sér jöfnum höndum guðsótta og iög-
hlýðni og sæki sem oftast ráð sín til
presta og lögfræðinga. Til þess eru
þeir, að spara manni tíma frá guðs-
orðalestri og laga og halda skjól-
stæðingum sínum á vegi heiðar-
legs borgaraskapar. Engin útgjöld
borga sig betur en það, sem látið er
af hendi rakna við menn af þessum
stéttum, en svo bezt þó, að vel sé
valið um þá. Önnur óbein útgjöld
reyndust mér einnig ábatasöm þeg-
ar til lengdar lét, gjafir til þeirra
stofnana, sem haldið er við með al-
mennri ölmusu, og framlög til ýmsra
félaga, sem fjársýslumaðurinn kemst
ekki hjá að tilheyra. Ódýrari aug-
lýsingar er hvergi fyrir að finna. Og
þó manni blæði í augum að kasta fé
í slíkar hítir án nokkurrar vissu um
að ábatast á því, er mín reynsla sú,
að hér lét ég minna af hendi en
skyldi. Nauðugur, viljugur leggur
maður tíma og peninga til alslags
félagsskapar, sem ekkert gefur af
sér annað en myndir í blöðunum og
lofgreinar um örlyndi manns cg
skörungsskap. í seinni tíð kosta slík
fjárframlög tiltölulega lítið, þar eð
þau eru undanþegin tekjuskatti. Svo
þegar öllu er á botninn hvolft, er
litlu eða engu tapað við slíkt gjafa-
fé. Öðru máli gegnir með gjafir tii
fátækra einstaklinga. Hversu ilia
sem þeir eru staddir, er ekkert unn-
ið með að hjálpa þeim. Þegar bezt
lætur, skrifa þeir þakkarávörp í ís-
lenzku Winnipegblöðin, sem enginn
tekur eftir né markar, þar sem höf-
undarnir eru ráðlausir, ósjálfbjarga
ræflar. Og sæti illa á mér, að ausa
út peningum í aðrar eins mannleys-
ur. Sjálfur hefi ég ekki eytt meiru
til fata og fæðis fyrir mig en ó-
breyttur verkamaður og oft gengið
ver til fara en þeir, sem taka við
ölmusugjöfum af öðrum. Verulegir
þurfalingar geta snúið sér til þeirra
líknarstofnana, sem þegið hafa fjár-
styrk af mér. Þar er ég laus allra
mála.
Að því leyti sem mér var þaö
mögulegt, vann ég störf mín á laun
og í kyrþey, eins og gróðurorka nátt-
úrunnar og moldvarpan. Mun sú að-
ferð happadrýgst fjársýslumanmn-
um; og gróða gleðinnar verða bezt
notið í einrúmi. Þarf enginn að ætm
sér, að næla og nurla, svo um muni,
í glaum eða á gatnamótum. Um
þetta sannfærðist ég æ betur eftir
því sem fleiri starfsárin færðust yfir
mig. En alt á sitt upphaf og endi-
Með aldrinum rénaði gróðagleðm,
unz ekkert fjárhapp, hversu óvseflt
og mikið sem það var, megnaði að
hrífa hug minn og hjarta. Þóttist eg
viss um, að slíkur sálardoði benti a
líkamlega hrörnun, og leitaði læknis
í fyrsta skifti á æfinni.
Læknirinn spurði mig spjörunnm
úr; skoðaði mig utan og innan með
gaumgæfni og geislum; þumpað1
mig og dumpaði frá hvirfli til dja>
tók ritmyndir með fáránlegum ra '
vélum af hjartaslögum mínum; tal 1
í mér blóðkornin og hafði
kúnstir í frammi á minn kostna ■
Að því búnu segir hann, að ég se
ekki í bráðri hættu, fari ég að ráðum
sínum: „Það sem að þér gengur er
æðakölkun og stórt hjarta“. Ætla 1