Árbók VFÍ/TFÍ - 01.01.1996, Side 180

178 Árbók VFÍ/TFÍ 1994/95
stefnumótun er gerð í fyrsta skipti nær hún oft aðeins til fáeinna mánaða. Hér gildir það sama
og á flestum sviðum stefnumótunar. Að taka ekki stærri skref en maður ræður vel við og
treysta því síðan að æfing skapi ineistarann.
Þar sem því er viðkomið er reynt að láta ábyrgð á framkvæmd verkefnanna fylgja stjórn-
unarlínum. Á mynd nr. 6 er að finna einfaldaða mynd af því hvernig markmið og stefnumál
þurfa að hríslast niður skipuritið. Á mynd nr. 8 er listi yfir verkefni ákveðinnar deildar. Einnig
þarf að athuga að yfirleitt er drjúgur hluti verkefnanna þverfaglegur þannig að þau fylgja stjórn-
unarlínunum illa eða jafnvel ekki. Þess vegna er oft þörf á að skipuleggja mörg verkefni óháð
þeim. Því er oft nauðsynlegt að skipa sérstaka stjórn eða stjórnanda til þess að hafa umsjón
með þeim. Það er þáttur í því sem oft er kallað hliðarskipulag.
Athuga þarf að þeir sem hafa unnið að stefnumótuninni verða að vera þátttakendur í
framkvæmd hennar. Þeir eru bestir til þess vegna þess að hún er þeirra „eign“ þannig að þeir
hafa hana betur á tilfinningunni en aðrir.
Mjög oft er hentugt að verkefnin séu unnin í hópstarfi. Sé stunduð gæðastjórnun í fyrirtæk-
inu þýðir þetta að stefnumótunin og gæðastjórnunin blandast þannig að jafnvel verður ekki
unnt að sjá í hvoru stjórnunarkerfinu verkefnin verða til. Við þetta kemur yfirleitt mikill kipp-
ur í gæðastjórnunina enda á hún sér yfirleitt ekki langra lífdaga auðið ef ekki er mótuð heild-
arstefna fyrir fyrirtækið.
Stjórn á framkvæmd stefnumótunar byggir á miklum mælingum á árangri. Þær spanna allt
frá mælingum á árangri af verkefnum til heildarárangurs, þ.á.m. skoðana- eða markaðskann-
ana, eftir því sem við verður komið. Umfjöllun um þær er svo umfangsmikil að það væri efni
í aðra grein. Hér skal látið nægja að gefa eftirfarandi ráð:
• Mæliö þaö sem er mikllvægt, ekki bara þaö sem er auövelt aö mæla.
• Byggið á myndrænni framsetningu eftir því sem mögulegt er.
• Notiö ekki mælingar til þess að gagnrýna eða ávíta fólk. Þegar þaö er gert eru engin tak-
mörk fyrir hugmyndaflugi þess viö að „hnika þeim til rétts vegar". Hafið þær þess vegna
eins hlutlausar og mögulegt er.
• Notiö mælingarnar til þess aö læra af þeim á þann hátt sem fram kemur I Deminghringn-
um. Sjá mynd nr. 7.
8 Breytur
Þegar meiri háttar breytingar eru gerðar í fyrirtæki er oftast rík ástæða til þess að huga vel að
svokölluðum breytum sem tilgreindar eru á mynd nr. 9, þar sem yfirleitt þarf að gera veru-
lega bragarbót eða endurbætur á þeim eftir hverja stefnumótunartörn. Það flækir óneitanlega
framkvæmd stefnunnar. T.d. þarf yfirleitt að endurskoða skipulagningaraðferðir í hvert sinn
sem farið er í nýja stefnumótunartörn. Oft þarf að setja upp nýtt hliðarskipulag. Alltaf þarf að
huga að endurskipulagningu á stjórn fyrirtækismenningarinnar. Hefja þarf fyrstu tilraunir til
skipulagningar hennar ef það hefur ekki verið reynt áður. Oftast er þörf á nýrri sókn í menntun
og þjálfun starfsliðsins og endurskoðun á ímynd fyrirtækisins í hugum viðskiptavina og
hagsmunaaðila. Yfirleitt þarf að huga að endurbótum á mælingakerfinu og hvatningu starfs-
manna auk þess sem ekki má gleyma tækninýjungum til þess að auðvelda framkvæmd stefn-
unnar.
9 Fyrirtækismenning
Einn þeirra þátta sem nefndir voru undir heitinu breytur skal nú útskýrður örlítið nánar. Það er