Læknablaðið - 01.06.1965, Side 58

30
LÆKNABLAÐIÐ
upplýst málið í vissum tilfell-
um, þar sem fyrrgreindar rann-
sóknaraðferðir bregðast.
Hér eftir verða rædd nánar
nokkur dæmi þess, hvernig
stungusýni og rannsókn þess i
sambandi við lifrarsjúkdóm
getur verið ákvarðandi um
greiningu og þar af leiðandi
meðferð.
Það verður æ sjaldnar nauð-
synlegt hjá sjúklingum með
stíflugulu að taka stungusýni.
Samt sem áður eru nokkur til-
felli, sem sýna ekki ótvíræð ein-
kenni klínískt eða híokemískt,
og þá getur stungusýnistakan
komið að liði. Vefjabreyting-
um, sem koma fram við stíflu-
gulu, hefur verið marglýst. Því
miður lcggja menn í lýsingum
þessum mjög oft of mikla á-
herzlu á þau einkenni, sem sjást
hjá sjúklingum, er langt eru
leiddir, en i þeim tilfellum er
klínísk greining sjaldnast óviss.
En þegar stíflan er nýtilkomin
og smitun (infection) í gall-
göngum hefur ekki enn náð sér
niöri, getur greining á vefja-
sneið verið nokkrum erfiðleik-
um bundin. Þetta á sérstaklega
við, ef reynt er að gera upp
á milli stiflugulu og liepatitis,
sem dregizt hefur á langinn. Sé
um stíflugulu á lágu stigi að
ræða, sjást ekki breytingar þær
í lifrarfrumunum sjálfum, sem
eru einkennandi fyrir veirugulu.
Gallútfellingar í miðjum lo-
buli þurfa ekki að vera meir
áberandi en í hepatitis, en eru
ávallt fyrir hendi. Blettir með
fjöðurhrörnun og gallfláka-
myndun, sem eru ákvarðandi
fyrir stíflugulu á síðari stigum,
sjást ekki í hinum vægari til-
fellum.A hinn bóginn sjást smá-
blettir, nekrotiskir, umhverfis
galltappa á milli frumnanna, en
umhverfis þá lausleg granulo-
cytaíferð. Þetta er mjög frá-
Ijrugðið hinum dreifðu lymplio-
cvtuin, sem safnasl kringum
samanskroppna eosinofil frym-
iskekki í hepatitis. Á porta-
svæðunum sést tiltölulega lítil
bólgufrumuíferð, sem er breyti-
leg frá einum lobulus til annars
og getur algjörlega vantað í
suma lobuli. Frumuíferð um-
hverfis ductuli interlobulares
getur bent til pericholangitis,
sem sést við hepatitis, en granu-
locytar eru yfirgnæfandi í stíflu-
gulu og liora sér á sérkennileg-
an bátt inn í veggi ductuli.
Graftarmyndun inni í ductuli,
smásteinamyndun og gallganga-
proliferation sjást yfirleitt ekki
á þessu stigi.
Clilorpromasin, methyltesto-
steron og nokkur önnur lyf geta
stundum valdið gulu, eins og
nefnt hefur verið. Enda þótt hér
sé sennilega um að ræða áhrif
frá lyfjunum, þá hefur í sum-
um þessara sjúklinga verið erf-
itt að útiloka, að um gallstíflu
utan lifrar eða lifrarbólgu, sem
hafi komið samtímis, sé að
ræða.