Læknablaðið - 01.09.1979, Blaðsíða 12

168
LÆKNABLAÐIÐ
kenni, sem þó geta ekki flokkast undir neitt
þekkt syndrome.
Drengur fæddur 1968 er með neuro-
fibromatosis og einnig móðir hans. Á 3. ári
kom í ljós vaxandi rýrnun á sjóntaugum
vegna glioma í chiasma. Æxlið reyndist
ekki skurðtækt og var meðhöndlað með
geislum með góðum árangri. Sjón var þá
orðin mikið skert og breyttist ekki við
geislameðferðina.
Þrjár stúlkur eru með Friedreich’s
ataxiu, þar af 2 systur. Byrjaði rýrnun á
sjóntaugum um 4ra ára aldur hjá öllum
og hefur farið stöðugt vaxandi. Þær eru
nú allar blindar og auk þess heyrnarlausar
og mikið hreyfihamlaðar.
Drengur fæddur 1976 er með staðbundna
(localiseraða) heilarýrnun, sem kom í ljós
á loftencephalographi. Andlegur þroski og
hreyfiþroski er samt eðlilegur.
11. Aðrar fatlanir:
Tuttugu og fjögur (52%) barnanna eru
með aðrar meiri háttar fatlanir. Fimm eru
með skerta heyrn og 3 með hjartagalla.
Tuttugu eru með einkenni frá miðtauga-
kerfi og af þeim eru 15 vangefin. Af minni
háttar fötlunum má nefna að 13 barnanna
(rúml. 30%) eru skjálg og hafa 7 þeirra
gengist undir skjálgaðgerðir.
12. Ættarsaga:
Skyldleiki foreldra barnanna var ekki
kannaður ýtarlega, en þó var hægt að úti-
loka að foreldrar væru systkinabörn.
13. Blindraskólinn í Reykjavík:
í sjöttu töflu eru upplýsingar um börn 1
Blindraskólanum í Reykjavík veturinn
1978—79. Eru 2 þeirra alblind á báðum
augum og 4 teljast félagslega blind, þ.e.a.s.
þau hafa það mikla sjón að þau geta bjarg-
að sér með margt, en geta ekki fylgst með
í almennum skólum vegna sjónskerðingar.
Þrjú börn að auki fá sérkennslu í blindra-
bekknum, en eru annars í venjulegum
bekk. Tvö þeirra hafa nær fulla sjón á
báðum augum. Þriðja barnið hefur sjón
6/15 á báðum augum, en les smátt letur
Orsök sjónskerðingar er albinismi með
augnriðu. Þrjú börn eru í deild fyrir fjöl-
fötluð börn í Öskjuhlíðarskóla og fær sú
Table 6.
Deta-ils of the 8 children enrolled at the School for
the Blind for the academic year, 1978—1979.
Year of Nr. Sex birth Visual acuity OD OS Cause of blindness
i. F 1960 NoLP NoLP Congenital primary optic atrophy
2. F 1964 1/60 1/60 Congenital primary optic atrophy Mental retardation
3. F 1967 5/60 1/60 Congenital primary optic atrophy
4. F 1967 NoLP NoLP Anophthalmos and microphthalmos
5. M 1967 1/60 1/60 Spielmeyer-V ogt disease, optic atrophy
6. M 1968 2/60 5/60 Neurofibromatosis optic atrophy
7. M 1971 5/60 1/60 Congenital catar- acts, nystagmus
8. M 1972 6/18 6/60 Congenital cataracts
deild sérfræðilega aðstoð frá Blindraskól-
anum.
Skil:
Þar sem þessi könnun á blindum og sjón-
skertum börnum var ekki gerð á skipuleg-
an hátt, kann að vera að vanheimtur séu
einhverjar. Sennilegt er þó, að flest ef ekki
öll blind börn hafi komið í leitirnar, en ör-
uggt má telja að alvarlega sjónskert börn
séu fleiri hér á landi en kemur fram í þess-
ari grein.
Algengi blindu meðal skólabarna 5—14
ára er um 25 per 100 þús. íbúa í aldurs-
flokknum. Samsvarandi hlutfall blindra
skólabarna í Bandaríkjunum 1968 var 39,3
per 100 þús. Blinda er skilgreind þar á
sama hátt og í þessari könnun.8
Tiltölulega fleiri drengir en stúlkur eru
sjóndaprir hér á landi (67:33) eins og í
Bandaríkjunum (52:45,8).“
Byrjað var að kanna blindu meðal skóla-
barna í Bandaríkjunum árið 1933. Var al-
gengi þá 21,2 per 100 þús. Lítil breyting
varð á algengi til 1958, en þá hækkaði það í
33,9 per 100 þús. vegna þeirra barna í þess-
um aldurshópi, sem urðu blind af retrolen-
tal fibroplasiu (RLF). Þegar frá eru talin
RLF-tilfellin virðist blinda meðal skóla-
barna í Bandaríkjunum vera að aukast og
er skýringin e.t.v. sú, að meðfæddir ágallar