Læknablaðið - 15.08.1994, Síða 28
236
LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
Umræða
Niðurstöður rannsóknar þessarar sýna að
hægt er að reikna útstreymisbrot vinstri slegils
á einfaldan og fljótlegan hátt með hjartaómun.
Nýja aðferðin sem reynd var í þessari rannsókn
kom vel út í samanburði við þekktar aðferðir.
Hún er í raun einföldun á flóknari aðferð með
tvívíddarómun er talsvert hefur verið notuð
(20). Sú aðferð er bæði of flókin og tímafrek til
að hún henti í daglegri vinnu. Nýja aðferðin
notar einfaldlega hefðbundnar M-tækni mæl-
ingar á vinstri slegli og samdráttarmat með
tvívíddarómun sem alltaf er gert. Fyrir öll
reiknilíkönin voru notaðar sömu grunnmæl-
ingarnar og sést á samanburði þeirra hversu
varasamt er að ákvarða útstreymisbrot vinstri
slegils ef skekkjuvaldar viðkomandi aðferðar
eru ekki hafðir í huga. Því er vafasamt að
reikna útstreymisbrot á sleglum með verulega
samdráttarskerðingu í framvegg nema með vel
reyndum aðferðum.
í tölvubúnaði flestra ómtækja liggja mis-
munandi reiknilíkön sem hægt er að velja til
útreikninga á útstreymisbroti. Aðferð
Teichholz kemur þokkalega út í núverandi
rannsókn þó hún sé lakari en nýja aðferðin.
Þessi aðferð getur þó ofmetið lág útstreymis-
brot og vanmetið eðlileg gildi í samanburði við
bæði niðurstöður þræðingar og ísótóparann-
sóknar (17). Teningsaðferðin, sem oft er notuð
í hugbúnaði ómtækja, hentar ekki fyrir stóra
slegla með svæðisbundinn drepskaða. Flest
ómtæki gefa líka möguleika á að meta út-
streymisbrotið á tvívíddarómmynd, til dæmis
með flatarmáls-lengdaraðferðinni eins og við
þræðingu, eða skífuaðferð Simpsons (24). Óm-
mynd þarf þá að vera mjög skýr og í réttu sniði
af sleglinum til að forðast verulegar skekkjur í
samanburði við slegilsmynd við þræðingu
(5,27). Þótt útkoman fyrir ákvörðun útstreym-
isbrots með hjartaómun sé viðunandi eru
annmarkar ómunar til að meta eiginleg rúm-
mál vinstri slegils vel þekktir frá eldri rann-
sóknum. Rúmmál í slagbilslok hefur þó reynst
jafnvel sterkari spáþáttur um horfur eftir
hjartadrep en útstreymisbrot (2). Ómun van-
metur þó oft stærð slegilsins í samanburði við
niðurstöðu eftir skuggaefnisgjöf (15,27).
Ákvörðun slagrúmmáls og útfalls hjartans með
Doppler-ómun er hugsanlega nákvæmari að-
ferð (28).
ísótóparannsóknir á hjarta (radionuclide
ventriculography) eru einnig mikið notaðar til
að ákvarða útstreymisbrot vinstri slegils
(13,17). Aðferðin er áreiðanleg og nákvæm ef
sjúklingur er í sinus takti, en verulegrar
skekkju gætir ef sjúklingur er með óreglulegan
hjartslátt, til dæmis gáttatif. Reyndar gildir það
sama um flestar aðrar aðferðir. í heild hafa
rannsóknir sýnt góða fylgni milli hjartaómun-
ar, ísótóparannsókna og hjartaþræðingar við
ákvörðun á útstreymisbroti (17). í samanburði
við slegilsmynd við þræðingu getur ísótópa-
rannsókn þó hugsanlega ofmetið útstreymis-
brot skertra slegla og vanmetið eðlilega slegla
(13,17). Gagnstætt hjartaómun er ísótóparann-
sókn tímafrek og kostnaðarsöm, gefur slakari
mat á svæðisbundinni samdráttarskerðingu í
vinstri slegli og ófullnægjandi upplýsingar um
veggþykkt, hjartalokur og þrýsting í hjarta-
hólfum. Ekki er hægt að gera ísótóparannsókn
við rúmstokk sjúklings eins og hjartaómun, ef
frá eru skildir einstaka staðir er hafa yfir að
ráða hreyfanlegum ísótópatækjum.
Stærð vinstri slegils og útstreymisbrot hefur
sterkt spágildi um lífshorfur sjúklinga eftir
hjartadrep. Nýlegar rannsóknir (Ve-Haft II,
SOLVED og SAFE) hafa sýnt að mikilvægt er
að hefja meðferð hjartabilunar snemma með
ACE-hemlum hjá sjúklingum með skertan
slegil eftir hjartadrep (8-10). Rétt er að hefja
meðferð þó sjúklingur sé einkennalaus, sér-
staklega eftir framveggsdrep. Þannig má koma
í veg fyrir endurmótun á vinstri slegli og hjarta-
stækkun er síðar leiðir til hjartabilunar
(6,7,11). Innlagnir á sjúkrahús vegna hjartabil-
unar og endurdrep eru fátíðari hjá þeim sem fá
ACE-hemla og lífshorfur betri (10). Áður hef-
ur CONSENSUS-I rannsóknin sýnt að hægt er
að hefja meðhöndlun verulegrar hjartabilunar
með ACE-hemlum og halda einkennum þann-
ig í skefjum um tíma og auka lífslíkur (29).
Rannsókn þessi hefur sýnt að með nýrri að-
ferð er á fljótan og einfaldan hátt hægt að
ákvarða útstreymisbrot vinstri slegils með M-
tækni og tvívíddar hjartaómun. Aðferðin kem-
ur vel út í samanburði við niðurstöðu hjarta-
þræðingar. Til ákvörðunar á meðferð hjá sjúk-
lingi eftir hjartadrep eru nú gerðar auknar
kröfur um vitneskju á ástandi og afkastagetu
vinstri slegils. Slíkar upplýsingar ættu að liggja
fyrir við útskrift af sjúkrahúsi eða við eins mán-
aðar eftirlit. Aðferð sú er hér hefur verið lýst
auðveldar og flýtir fyrir slíku mati.