Læknablaðið - 15.10.1995, Blaðsíða 32
726
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
8. Sama rit. Einnig Pál! Þórhallsson. Heilsan og réttlætiö.
Morgunblaðið 1993, 17. október: 11.
9. Mappes TA, Zembaty JS. Social Justice and Health-
Care Policy. í: Mappes TA, Zembaty JS, eds. Biomed-
ical Ethics. New York: McGraw-Hill, 1991: 550.
10. Hanson MJ. Bls. 5, í (7).
11. Petta kemur m.a. fram í grein Jóhönnu Ingvarsdóttur.
Milljarðaspamaður eða hvað.... Morgunblaðið 1995,12.
mars: 10.
12. Sanders B. A National Health Care Altemative to the
Oregon Plan. f: Strosberg MA, Wiener JM, Baker R,
Fein IA, eds. Rationing America’s Medical Care: The
Oregon Plan and Beyond. Washington: The Brookings
Inst., 1992: 119-22.
13. Þetta kemur m.a. fram hjá Baker R. The Inevitability of
Health Care Rationing: A Case Study of Rationing in
the British National Health Service. Bls. 217, í (12).
14. Sjá m.a. greinarnar í (3).
15. Umönnun danskra sjúklinga fer eftir aldri þeirra: Yfir-
læknar segja niðurskurð vera ástæðuna. Morgunblaðið
1994, 23. janúar: 1.
16. Doctors Bar Elderly Patients from Expensive Heart Sur-
gery. The Sunday Times 1995,12. febrúar: 3.
17. Sbr. Callahan D. Meeting Needs and Rationing Care.
Bls. 578, í (9).
18. Strosberg MA. Introduction. f: Rationing America’s
Medical Care: The Oregon Plan and Beyond. Bls. 3, í
(12).
19. Lomasky LE. Medical Progress and National Health
Care. f: Cohen M, Nagel T, Scanlon T, eds. Medicine
and Moral Philosophy. Princeton: Princeton University
Press, 1981: 131.
20. Callahan D. Limiting Health Care for the Old. f: Jecker
N, ed. Aging and Ethics. Clifton: The Humana Press,
1991: 221.
21. Veatch RM. Age-Based Allocation: Discrimination or
Justice? Bls. 596, í (9).
22. Baker R. Bls. 216, í (13).
23. Þetta áhersluatriði er m.a. útskýrt og gagnrýnt í ritgerð
Þorsteins Gylfasonar. Hvað er réttlæti? Skírnir 1984;
158: 159-222.
24. Locke J. Ritgerð um ríkisvald. Reykjavík: Hið íslenska
bókmenntafélag, 1986: Kafli 5.
25. Nozick rökstyður þetta m.a. í bók sinni. Anarchy, State
and Utopia. New York: Basic Books, 1974.
26. Sjá t.d. Daniels N. A Lifespan Approach to Health
Care. BIs. 235, í (20). Einnig bls. 284, í (4).
27. Rawls J. A Theory of Justice. New York: Oxford Uni-
versity Press, 1971. Kenningin er útskýrð á tærri íslensku
í: Hvað er réttlæti?, sjá (23).
28. Gagnrýni á slíkan plúralisma má m.a. finna í ritgerðinni
Hvað er alhliða þroski? í: Kristjánsson K. Þroskakostir.
Reykjavík: Rannsóknarstofnun í siðfræði, 1992.
29. Sjá nánar ritgerðina Nytjastefnan, í sama riti.
30. Veatch RM. Voluntary Risks to Health: The Ethical
Issues. Bls. 617, í (9).
31. Sama rit, bls. 614. Einnig bls. 284-5, f (4).
32. Bls. 613 og 619, í (30).
33. Sjónarmið Nielsen kemur skýrt fram í grein hans: Au-
tonomy, Equality and a Just Health Care System bls.
562-7, í (9).
34. Bls. 566, í (9).
35. Skyldur blóravandi er ræddur í ritgerðinni Nytjastefnan,
sjá (29).
36. Tekjutenging í heilbrigðiskerfi. Morgunblaðið 1993, 9.
nóvember: 24. (Leiðari.)
37. Einkavæðing í heilbrigðisþjónustu. Morgunblaðið 1995,
19. mars: 28. (Leiðari.)
38. Rökstuðning slíks má t.d. finna hjá Lomasky LE, sjá
(19). Einnig hjá Arnóri Hannibalssyni. Um rétt til heil-
brigðisþjónustu: Læknablaðið 1989; 75: 377-82.
39. Sjá t.d. Lomasky LE. Bls. 136, í (19).
40. Outka G. Social Justice and Equal Access to Health
Care. f: Shannon TA, ed. Bioethics. Mahwah: Paulist
Press, 1987: 514.
41. Ramsey P. The Patient as Person. New Haven: Yale
University Press, 1970.
42. Sjá t.d. Haydock A. QALYs — A Threat to our Quality
of Life? J Applied Philosophy 1992; 9: 183.
43. Kappel K, Sandöe P. QALYs, Age and Faimess. Bio-
ethics 1992; 6: 298.
44. Kaplan RM. A Quality-of-Life Approach to Health Re-
source Allocation. Bls 67, í (12).
45. Aðferðinni er nákvæmlega lýst hjá Garland MJ. Ration-
ing in Public: Oregon’s Priority-Setting Methodology,
sjá (12). Einnig bls'. 301, í (4).
46. Shaw AB. In Defence of Ageism. J Med Ethics 1994; 20:
191.
47. Þetta eru ein höfuðrökin gegn gæðaárakvarðanum í QA-
LYs, Age and Fairness. Sjá (43).
48. Sjá m.a. Childress JF. Ensuring Care, Respect, and
Fairnessfor the Elderly. BIs. 585-6, í (9). Einnigbls. 297
og 314, í (4).
49. Matthews E. Medical Technology and the Concept of
Health Care. Fyrirlestur, fluttur á íslandi 1993. (f hand-
riti.)
50. Sjá t.d. Daniels N. Health-Care Needs and Distributive
Justice. Bls. 93^1, í (19); A Lifespan Approach to Health
Care. Bls. 239, í (26). Einnig bls. 293, í (4).
51. Sjá Childress JF. Bls. 583, í (48). Daniels N. Bls. 236, í
(26); bls. 311, í (4).
52. Jecker NS. Appeals to Nature in Theories of Age-Group
Justice. Bls. 273, f (20). Etzioni A. Spare the Old, Save
the Young. Bls. 593, í (9). Waymack MH. Old Age and
the Rationing of Scarce Health Care Resources. Bls.
256, í (20).
53. Etzioni A. BIs. 593^f, í (52).
54. Waymack MH. Bls. 256, í (52) .
55. Kappel K, Sandöe P. Bls. 308, í (43).
56. Sjá ter Meulen R. Are there Limits to Solidarity with the
Elderly? Bls. 36, í (7)
57. McKerlie DE reifar þessa mikilvægu mótbám í Equality
Between Age-Groups. Philosophy and Public Affairs
1992; 21: 275-95.
58. Stutta en greinargóða framsetningu þessa sjónarmiðs má
finna í ritgerð Rescher NP. The Allocation of Exotic
Medical Lifesaving Therapy, sjá (9).
59. Því er m.a. haldið fram í Nytjastefnan, sjá (29).
60. Hér er vísað til orðalags f einu afbrigði verðskuldunar-
kenningarinnar sem Þorsteinn Gylfason rökstyður af
mikilli hind, sjá (23).
61. Nord E. Helsepolitikere önsker ikke mest mulig helse
per krone. Tidsskr Nor Lægeforen 1993; 113: 1371-3.
62. Hugmyndin að þessari reikniformúlu er þegin frá Atla
Harðarsyni.
63. Kristján Benediktsson. A að hætta að lækna gamalt
fólk? Er læknaeiðurinn gleymdur? Morgunblaðið 1993,
3. október. (Bréf til Velvaicanda.)
64. Sjá Boyajian JA. Intent and Actuality: Sacrificing the
Old and Other Health Care Goals. Bls. 325-6, í (20).
65. Shaw AB virðist líta á þetta hagkvæmnisatriði sem
kjarna hinnar réttu siðferðilegu ákvörðunar, sjá (46).
66. BIs. 310 (neðanmáls), í (4).
67. Callahan D. Aging and the Goals of Medicine. Bls. 40-1,
í (7).
68. Bls. 314-5, í (4).
69. Rescher NP, sjá (58).
70. Sama, bls. 603.