Læknablaðið - 15.10.1995, Page 48

738
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
oretinal æð. Þetta er ekki marktækur munur (p=
0,17).
Ályktun: Tilvist cilioretinal æðar í augnbotnum
virðist ekki hafa áhrif á sykursýkibreytingar í augn-
botnum.
7. Endurblæðingar hjá börnum
með forhólfsblæðingu í auga
Harpa Hauksdóttir, Haraldur Sigurðsson
Frá augndeild Landakotsspítala
Tilgangur: Að athuga hversu algeng endurblæð-
ing er hjá börnum sem fengu forhólfsblæðingu (hy-
phema) í auga á tímabilinu 1984-1993 og lögðust inn
á Landakotsspítala.
Aðferð: Farið var yfir sjúkraskrár barna sem lögð-
ust inn á Landakotsspítala á árunum 1984-1993
vegna forhólfsblæðingar og athugað hve mörg þeirra
fengu endurblæðingu.
Niðurstöður: Fimmtíu og átta börn voru með for-
hólfsblæðingu á þessu tímabili. Fimm (8,6%) þeirra
fengu endurblæðingu. Þrjú af fjórum voru ekki lögð
inn á sjúkrahús fyrr en eftir endurblæðingu, eitt
leitaði ekki læknis fyrr en eftir endurblæðingu. Þrjú
fengu endurblæðingu tveimur dögum eftir áverka,
eitt daginn eftir og eitt tveimur og fjórum dögum
seinna. Tvö fóru í aðgerð þar sem blóð úr forhólfi
var fjarlægt. Eitt fékk gláku. Sjón á auganu er hlaut
áverkann var 6/9 hjá tveimur, 6/6 hjá einu og eitt sá
aðeins ljós eftir áverkann. Upplýsingar um sjón
vantar hjá einu.
Ályktun: Tíðni (8,6%) endurblæðinga hjá börnum
með forhólfsblæðingu í auga er svipuð hér og í ná-
lægum löndum.
8. Augnsjúkdómar í insúlínháðri
sykursýki
Harpa Hauksdóttir, Jóhannes Kári Kristinsson, Ein-
ar Stefánsson, Friðbert Jónasson, Ingimundur
Gíslason
Frá Háskóla íslands, augndeild Landakotsspítala
Tilgangur: Gerð var faraldsfræðileg þverskurðar-
rannsókn á algengi augnsjúkdóma í insúlínháðri syk-
ursýki og algengi sjónskerðingar og blindu í hópi
sykursjúkra sem eru í reglubundnu eftirliti.
Aðferð: Farið var yfir gögn sjúklinga sem fengu
insúlínháða sykursýki fyrir þrítugt og eru í eftirliti á
göngudeild augndeildar. Aldur og kyn voru skráð,
niðurstöður síðustu skoðunar á augum og sjón, ald-
ur við upphaf sjúkdóms, hve lengi sykursýkin hafði
varað og meðferð.
Niðurstöður: Alls tóku 305 sjúklingar þátt í rann-
sókninni, 132 (43,3%) konur og 173 (56,7%) karlar.
Meðalaldur sjúklinga var 31,4 ár (fjögurra til 75 ára).
Meðalaldur, þegar sykursýki greindist, var 15,0 ár
(eins til 29 ára). Meðalárafjöldi sem sykursýki hafði
staðið var 16,4 ár. Eitt hundrað fjörutíu og níu sjúk-
lingar (48,4%) höfðu engar sykursýkibreytingar í
augnbotnum, 156 (51,1%) höfðu einhverjar sykur-
sýkibreytingar í augnbotnum, af þeim höfðu 133
(43,6%) breytingar í báðum augum en 23 (7,5%)
einungis í öðru auganu. Þijátíu og níu (12,8%) höfðu
fengið nýæðamyndun, 3,5% þeirra sem höfðu haft
sykursýki skemur en 20 ár en 30,8% þeirra sem
höfðu haft sjúkdóminn í 20 ár eða lengur.
Þrjátíu og átta (12,5%) fengu dreifða (panretinal)
leysimeðferð, 23 (7,5%) fengu leysimeðferð á ma-
kúlu og hjá 12 (3,9%) var gerð glerhlaupsaðgerð.
Sex (2,0%) sjúklingar voru sjóndaprir (sjón minni
en 6/18 á betra auga). Þar af voru þrír sjóndaprir af
öðrum orsökum en sykursýki. Einn (0,3%) var
blindur (sjón verri en 3/60 á betra auga).
Ályktun: Tíðni sykursýkibreytinga eykst eftir því
sem sykursýkin varir lengur. Sjóndepra og blinda
vegna sykursýki eru mun sjaldgæfari á Islandi en í
nágrannalöndunum.
9. Lithimnubólga og
sjónhimnublæðingar í kjölfar
Trimethoprimum-gj afar
Sjúkratilfelli
Jóhannes Kári Kristinsson, Óli Björn Hannesson,
Örn Sveinsson, Hörður Þorleifsson
Frá augndeild Landakotsspítala, Háskóla Islands
í ágúst 1994 var sjúklingur, fæddur 1959, með
lithimnubólgu og sjónhimnublæðingar lagður inn á
augndeild Landakotsspítala. Á árinu hafði hann
fjórum sinnum fengið sýklalyfjameðferð við þvag-
færasýkingu, tvisvar sinnum með Primazol(R), einu
sinni með Monotrim® og einu sinni með Ciprox-
in®. Einum til tveimur sólarhringum eftir lyfjagjöf
með tveimur fyrrnefndu lyfjunum fékk sjúklingur
kerfiseinkenni, vanlíðan, kuldahroll, lið- og vöðva-
verki og einkenni frá báðum augum sem greind voru
sem lithimnubólga. Lithimnubólgan hjaðnaði þegar
hætt var við lyfin og sterameðferð. Engin einkenni
komu við Ciproxingjöf. Eftir gjöf Monotrim®
greindust auk þessa sjónhimnublæðingar og var
sjúklingur lagður inn í kjölfarið. Blóðpróf reyndust
eðlileg fyrir utan ANA sem var jákvætt (>1/300).
Sex mánuðum síðar var ANA orðið neikvætt. Rönt-
genmynd af lungum sýndi þéttingar neðan við hægri
hlið (hilum) sem gátu verið íferð eða íferðarrest
(tveimur vikum áður hafði sjúklingur fengið öndun-
arfærasýkingu). Tölvusneiðmyndir af bijóstkassa og