Læknablaðið - 15.04.1997, Blaðsíða 61
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
249
„Það væri hægt að koma upp
sameiginlegu aðfararnámi fyrir
fleiri stéttir í heilbrigðis- og líf-
fræðigeiranum, til dæmis
lækna, sjúkraþjálfara, hjúkrun-
arfræðinga, líffræðinga og lyfja-
fræðinga. Hægt væri að hafa
próf eftir fyrsta veturinn og
nemendur myndu dreifast eftir
það í hinar ýmsu greinar. Þar
með gefst einhver möguleiki á
frekara námi þótt menn komist
ekki strax í læknadeild, misserið
eða veturinn verða þeim ekki
ónýt. Þetta er hugmynd sem
mér finnst vert að athuga og má
segja að það sé á frumstigi hjá
okkur.“
Auka þarf valmöguleika í
náminu
Deildarforseti segir að náms-
fyrirkomulagið í læknadeild
hafi verið endurskoðað talsvert
fyrir nokkrum árum en Kristján
Erlendsson kennslustjóri leiddi
það verkefni. „Merkasta breyt-
ingin eru rannsóknarnámskeið-
in sem tekin voru upp á fjórða
ári. Þar eiga nemendur að
stunda rannsóknir að eigin vali í
10 vikur, stunda frumlega og
sjálfstæða rannsóknarvinnu og
gera grein fyrir henni með tíma-
ritsgrein eða fyrirlestrum. Þetta
er að mínu viti eitt mesta fram-
faraspor í læknadeild í langan
tíma.
Það er mikill akkur í því fyrir
nemendur að geta átt kost á vali
einhvern tímann í náminu.
Læknanámið byggist að lang-
mestu leyti upp á ákveðnum
kjarna og má segja að allir læri
næstum því það sama í lækna-
deild - valmöguleikar eru mjög
litlir og það mætti hugsa sér að
auka þá.“
Einar segir að við suma
læknaskóla í Bandaríkjunum sé
val jafnvel fjórðungur af nám-
inu og væri það athugandi að
læknadeild byði upp á meira val
í grunnnáminu. Læknar sinntu
mjög mismunandi störfum og
sérhæfðu sig og spurning væri
hvort námstíminn nýttist ekki
betur ef undirbúningur að sér-
hæfingu hæfist fyrr í náminu og
að valkostir yrðu gefnir á fjórða
til sjötta ári.
„Fólk er farið að sjá fram á í
hvaða sérgrein það stefnir og
því ekki að bjóða þeim sem hef-
ur áhuga á geðlæknisfræði að
taka fleiri námskeið í þeirri
grein og færri í öðrum greinum á
móti og þannig mætti taka
barnalækningar, rannsóknar-
störf eða stjórnun, allar sér-
greinar eða sérhæfingu sem
læknar eiga eftir að starfa við.
Mér sýnist valið í rannsóknar-
námskeiðunum sýna það að
læknanemar kunna vel að meta
að fá valmöguleika og hafa nýtt
sér það vel. Því finnst mér fylli-
lega tímabært að útfæra það
meira í deildinni og að val verði
tekið upp á einu misseri af þeim
12 sem læknanámið er í dag.
Þetta myndi líka hafa þau áhrif
á sérnám síðar að menn væru
betur undirbúnir og hæfari til að
sækja um sérnámsstöður til
dæmis við erlenda háskólaspít-
ala. Aukið val hefur því að mínu
viti alla kosti og fáa ókosti."
Einar telur að þessi breyting
þurfi ekki að hafa aukinn kostn-
að í för með sér, læknanemar
myndu áfram fá sömu kennslu í
heild og starfa jafnlengi við hin-
ar ýmsu spítaladeildir. Tilfærsla
yrði milli greina en lengd náms-
ins óbreytt.
En þá verður vikið að sér-
fræðiþjálfuninni og hefur Einar
nokkrar áhyggjur af henni:
Sérfræðiþjálfun
„íslenskir læknar hafa um
árabil sótt sérfræðimenntun sín
til útlanda, hafa þeir víða farið
og sótt þekkingu sína til bestu
háskólaspítalanna. Flestir hafa
farið til Svíþjóðar og Bandaríkj-
anna. Nú eru hins vegar blikur á
lofti. í Svíþjóð hefur þrengt
nokkuð að möguleikum ís-
lenskra lækna og í Bandaríkjun-
um kom í fyrra fram frumvarp
til laga um að hætt yrði að
greiða fyrir námsstöður útlend-
inga við spítala þar í landi.
Hefði það orðið að lögum hefði
verið tekið fyrir þennan mögu-
leika Islendinga. Rökin fyrir
frumvarpinu voru annars vegar
að takmarka útgjöld til heil-
brigðismála og hins vegar þrýst-
ingur bandarísku læknasamtak-
anna að útlendingar kæmust
síður til starfa í landinu eftir
þessari leið.
Þetta sýnir að viðhorfin geta
breyst og er alvarlegt mál fyrir
okkur. Það er því deginum ljós-
ara að yfirvöld menntamála og
heilbrigðismála á íslandi verða
að taka þetta mál upp. Við höf-
um fengið ýmislegt ókeypis í
öðrum löndum fram til þessa en
nú bendir ýmislegt til þess að
veislunni sé að ljúka og að við
þurfum að fara að sinna þessum
þætti sjálf í mun meira mæli en
hingað til.“
Einar segir að sérnám sé
vissulega hægt að stunda hér-
lendis í nokkrum greinum og að
það hafi verið tíðkað í nokkur
ár. Hefur læknadeild undir for-
ystu Sigurðar Guðmundssonar
einkum beitt sér í því að koma
upp vísi að sérnámi. „Þarna höf-
um við hins vegar rekið okkur á
ákveðna skipulagslega óvissu,
það er hvert hlutverk lækna-
deildar á að vera og hlutverk
spítalanna. Þetta þarf að skil-
greina betur, leggja meira fé og
mannafla í sérfræðiþjálfunina
og læknadeild og háskólinn
verða að koma meira inn í þetta
mál með formlegum hætti.“
Háskólaspítali í
náinni framtíð
Oft hefur verið rætt að hér
yrði að verða starfandi háskóla-
spítali og telur Einar að ákveðin