Læknablaðið - 15.04.1997, Blaðsíða 44

236
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
gerð hærri (p<0,001). Ekki reyndist munur á
sjúkrahúsdvöl (tveir dagar) og fylgikvillum
(15%). Kviðsjáraðgerðirnar (60 mínútur) tóku
lengri tíma en opnu (35 mínútur) aðgerðirnar
(p<0,001).
Ályktun: Kviðsjáraðgerð er jafn örugg og opin
botnlangataka. Kostur er að sjúklingarnir hafa
minni verki eftir kviðsjáraðgerð og eru fljótari að
ná sér. Þetta hefur þó ekki marktæk áhrif á það
hvenær sjúklingarnir snúa til vinnu né heldur
lengd sjúkrahúsdvalar. Þar að auki tekur kvið-
sjáraðgerð lengri tíma. Þjóðfélagslegur sparnaður
við kviðsjáraðgerð er því ekki augljós.
E-35. Nýrnahettukaganir, aðgerðar-
tækni fyrir vinstri og hægri nýrnahettu
Margrét Oddsdóttir, C. Dan Smith, Jónas Magnús-
son
Frá handlœkningadeild Landspítalans
Nýrnahettukögun var fyrst gerð 1992 og hefur
síðan rutt sér til rúms og er víða talin ákjósanleg-
asta aðferðin við úrnám nýrnahettuæxla. Abend-
ingar fyrir aðgerð eru þær sömu og fyrir venjuleg-
ar opnar nýrnahettuaðgerðir. Fyrir hægri nýrna-
hettukögun er sjúklingur í vinstri hliðarlegu, með
borðið brotið við mjaðmarkambinn. Fjórir hol-
stingir eru settir undir hægra rifjabarð og er einn
þeirra fyrir lifrarhaka, annar fyrir skópið og tveir
fyrir verkfæri. Fyrir vinstri nýrnahettukögun er
sjúklingur í hægri hliðarlegu, með borðið brotið
við mjaðmarkambinn. Þrír holstingir undir
vinstra rifjabarði eru notaðir, einn fyrir skópið og
tveir fyrir verkfæri.
Aðgerðartækni fyrir bæði vinstri og hægri
nýrnahettu er sýnd á myndbandi. Tilgangurinn er
að kynna þær aðgerðir sem gerðar hafa verið á
íslandi með kögun og nýja aðgerðarmöguleika.
E-36. Ileóanal anastómósa með J-poka
Tryggvi Stefánsson*, Tómas Jónsson**
Frá *skurðlœkningadeild Sjúkrahúss Reykjavík-
ur, **handlœkningadeild Landspítalans
Inngangur: Kjöraðgerð vegna sáraristilbólgu
(colitis ulcerosa) hefur til skamms tíma verið al-
gjör proktókólektómía og dausgarnarraufun (il-
eostomy). Árið 1978 gerðu Parks og Nichols á St.
Marks fyrstu ileóanal anastómósuna með „ileal
pouch“ á sjúklingi með sáraristilbólgu. I upphafi
var mikið um fylgikvilla við þessar aðgerðir en
með aukinni reynslu og bættri aðgerðatækni hef-
ur árangurinn orðið góður. Sú aðgerð sem er
algengust í dag er heftaður J-poki og hringheftuð
ileóanal anastómósa. Þessi aðgerð er framkvæmd
á Islandi í samvinnu ristilskurðlækna á Landspít-
alanum og Sjúkrahúsi Reykjavíkur.
Tilgangur: Kynna nýja aðgerð og gera grein
fyrir árangri.
Aðferð: Allir fimm sjúklingarnir (þrír karlar;
tvær konur; miðgildi aldurs 36 ár (23-47)) höfðu
gengist undir bráðaaðgerðir vegna sáraristilbólgu
þar sem lyfjameðferð hafði reynst gagnslaus. Hjá
fjórum sjúklingum hafði í fyrstu aðgerð verið
framkvæmt ristilnám (colectomy) og dausgarnar-
raufun en hjá einum ristilnám og ileórektal an-
astómósa. Allir sjúklingarnir fengu heftaðan J-
poka með heftaðri ileóanal anastómósu í seinni
aðgerð. J-pokinn var hafður 18-24 cm á lengd.
Ileóanal anastómósan var gerð um 1 cm fyrir ofan
linea dentata.
Niðurstöður: Sjúkrahúsvist eftir aðgerð var 11
dagar (níu til 25). Árangri aðgerðar var fylgt eftir
12 mánuði (þrír til 21) (median) eftir aðgerð. Allir
sjúklingarnir eru ánægðir með árangurinn. Al-
gengast er að tæmingar séu fjórum til sex sinnum á
dag og aldrei til tvisvar sinnum á nóttu. Enginn
sjúklinganna hefur hægðaleka né á í erfiðleikum
með tæmingu.
Ályktun: Ileóanal anastómósa með J-poka er
öruggur og góður valkostur eftir ristilnám fyrir
sjúklinga með sáraristilbólgu í staðinn fyrir al-
gjöra proktókólektómíu og dausgarnarraufun.
E-37. Aðgerðir vegna sarpbólgu í buga-
ristli á Sjúkrahúsi Reykjavíkur
Þórdís Kjartansdóttir, Tryggvi Stefánsson
Frá skurðlækningadeild Sjúkrahúss Reykjavíkur
Inngangur: Sarpbólga (diverticulosis) í buga-
ristli (colon sigmoideum) er algengur sjúkdómur.
Algengi er vaxandi vegna stækkandi eldri aldurs-
hópa og vegna vaxandi algengis innan aldurs-
hópa. Fjöldi aðgerða vegna sarpbólgu í bugaristli
hefur þess vegna aukist.
Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna aftur-
virkt árangur aðgerða vegna sarpbólgu í bugaristli
á 20 ára tímabili á Sjúkrahúsi Reykjavíkur.
Aðferðir: Tölvukerfi Sjúkrahúss Reykjavíkur
var notað til að finna sjúkraskrár sjúklinga með
greininguna Diverticulosis eða Diverticulitis coli
sigmoidei frá 1.1.1976 til 31.12.1995 og upplýsingar
fengnar úr þeim.
Niðurstöður: Frá skurðlækningadeild SHR
voru á 20 ára tímabili 1976-1995 útskrifaðir 480
sjúklingar með greininguna sarpbólga í bugaristli.
Af þeim höfðu 179 gengist undir skurðaðgerð
(1976-1980=27; 1981-1985=26; 1986-1990=47;
1991-1995=79) (karlar=80, konur=99, aldur
(miðgildi)=69 (34-90)).
Valaðgerðir voru framkvæmdar hjá 98 sjúk-
lingum. Ábendingar voru endurtekin köst hjá 55;
þrengsli (strictura) hjá 25; grunur um illkynja æxli