Læknablaðið - 15.04.1997, Blaðsíða 64

252
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
meö uppsögnum í bland verði
áhrifarfkastur í baráttunni."
Starfsaðstaða lækna
Helgi víkur næst að starfsað-
stöðunni sem hann telur ekki
merkilega:
„Aðstaða lækna á sjúkrahús-
um hér er til skammar. Hvort
sem við erum að tala um að-
stöðu til móttöku sjúklinga og
skoðunar, hvíldar- og hreinlæt-
isaðstöðu eða skrifstofuað-
stöðu. Unglæknar eru oft á tíð-
um þokkalega settir með þessa
hluti en ungir sérfræðingar og
sérfræðingar sem stunda ein-
hverja kennslu eru sérstaklega á
hrakhólunum hvað þetta varð-
ar. Inn í þessa umræðu fléttast
einnig fækkun starfsfólks og að-
stoðarfólks lækna eins og
meinatækna, sjúkraliða og
hjúkrunarfólks en fækkun
þeirra veldur oft verulegri óhag-
ræðingu og seinkar þannig upp-
vinnslu sjúklinga. Uppvinnslan,
meðferðin og sjúkralegan veld-
ur þannig sjúklingi óþægindum,
tekur lengri tíma og er þannig
kostnaðarsamari fyrir sjúkra-
húsið.“
Vinnuþrælkun
„Langur vinnutími lækna er
engin nýlunda en byggir nú á
allt öðrum forsendum en áður
þegar læknaskortur, lélegar
samgöngur og dreifbýli neyddu
lækna til að vera á stöðugri
vakt. Nú eru léleg kjör lækna
helsta orsök vinnutímans en
þróun kjara okkar hefur verið
sú að vinna meira fyrir sömu
laun. Kjarabarátta hefur lengi
vel litast af þessu en þar hefur
verið barist fyrir auknu frelsi til
að vinna meira. Nú hefur ís-
lenska ríkið samþykkt tilskipun
ráðherraráðs Evrópusam-
bandsins um ákveðna þætti er
varða skipulag vinnutíma (93/
104/EB) og er hún hluti af fram-
kvæmd félagsmálapakka EES
samningsins. Markmið þessa
samnings er að stuðla að umbót-
um á öryggi, hollustu og heil-
brigði launþega á vinnustað.
Helstu þættir þessarar tilskip-
unar taka til hámarks vinnutíma
á viku og ýmissa hvfldar-
ákvæða.
Unglæknar eru að jafnaði 60-
80 klukkustundir á viku inni á
sjúkrahúsi og brjóta þannig
væntanleg lög um vinnutíma.
Pað er krafa okkar að allir ung-
læknar heyri undir tilskipun
EES og að sú vinnuþrælkun sem
verið hefur í áratugi verði ekki
látin viðgangast lengur.
Hvernig því verður við komið
hér er óljóst en áhyggjum okkar
varðandi þessi mál hefur verið
komið á framfæri við ríkið, sem,
eins og fyrri daginn, er gjörsam-
lega óundirbúið og seint til
verka.“
Þjálfun ungra lækna
En spyrja má hvers vegna
fólk veljist til að sinna lækning-
um ekki síst ef nú er svo komið
að kjör og starfsaðstaða eru
óviðunandi?
„Fólk velst til læknisstarfa af
mörgum og misjöfnum
ástæðum og hver á eigin for-
sendum. Launakjör lækna eiga
þar ekki hlut að máli enda er
kjarabarátta okkar nú eingöngu
til þess að við verðum metin að
verðleikum, það er í samræmi
við menntun og ábyrgð. Allir
læknar hafa það markmið að
bæta stöðugt við færni og fræði-
lega kunnáttu sína og er það
metnaður okkar og skylda að
gera eins vel og hægt er. Sama á
við um unglækna en þeir eru sá
hópur sem einna mikilvægast er
að fái alla þá þjálfun sem samfé-
lagið býður upp á. Til þess að
það náist og verði samræman-
legt tilskipun EES um vinnu-
tíma verðum við að taka skipu-
lag og marklýsingu kandídata
og deildarlækna til algjörrar
uppstokkunar. Margir hafa lýst
yfir efasemdum að það sé sam-
ræmanlegt að taka upp 48
stunda hámarksvinnutíma á
viku og halda jafnframt þjálfun
unglækna í horfinu. Ég get spurt
þá á móti hversu góð þjálfunin
sé í dag. Þjálfun og kennsla ung-
lækna hvflir nú á tiltölulega fá-
mennum hópi sérfræðinga sem
er orðinn langþreyttur á að-
stöðuleysinu og því virðingar-
leysi sem störfum þeirra er sýnt
með bágum launakjörum. Eins
og ástand launa er í dag hjá
stundakennurum og öðrum
kennurum við læknadeild HÍ þá
er líklegra að þeir flosni úr
kennslustöðum sínum heldur en
bæta á sig vinnu. Bætt kjör sér-
fræðinga sem sinna kennslu er
því beint hagsmunamál ung-
lækna.“
Atvinnuhorfur - skortur á
læknum fyrr en varir
Helgi segir ljóst að skortur
verði á læknum hérlendis fyrr
en varir:
„Stórar og ábyggilegar
evrópskar mannaflaspár hafa
sýnt að snemma á næstu öld
verður komið jafnvægi á at-
vinnumarkað lækna hér heima
en á sama tíma verður farið að
bera á skorti í mörgum öðrum
löndum og er svo nú þegar.
Staða unglækna er önnur og
ljóst að þegar er skortur á ung-
læknum miðað við núverandi
kerfi og mun hann fara vaxandi
á næstu árum. Kemur þar margt
til, helst má nefna: minna fram-
boð, aukna eftirspurn og breytt
hugarfar.
Ef við lítum á fyrsta atriðið,
minna framboð, þá er fækkun í
numerus clausus vegna bágrar
stöðu læknadeildar HÍ en ljóst
er að það er ekki vegna smæðar
sjúkrahúsa eða að þau rúmi
ekki meiri klíníska kennslu
heldur er hér um að kenna
skorti á vilja, skipulagi og fjár-
magni. Minna framboð er einn-