Læknablaðið - 15.03.1999, Qupperneq 60

244
LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
ráðleggjum læknum að leita
sér faglegrar ráðgjafar í líf-
eyrismálum, tryggingamálum
og öðrum þáttum fjármála.
Upplýsingagjöf til sjóðfé-
laga verður með svipuðum
hætti og verið hefur en eykst
þó nokkuð. Þeir fá reglulega
sent yfirlit yfir stigaeign og
framtíðarspá um lífeyri. Slík
yfirlit verða á aðgengilegra
formi en verið hefur og verða
send tvisvar á ári. Auk þess
verða ársreikningar sjóðsins
birtir á heimasíðu LI.“
Sjálfsagt að nýta sér
viðbótarsparnað
- Nú hafa fjármálafyrirtæki
bitist hart um þann viðbótar-
sparnað sem heimilaður var
um áramótin. Hvemig eiga
læknar að haga sér í þeim efn-
um?
„Því er ekki hægt að svara
nema skoða mál hvers ein-
staklings, en almennt má
segja að hátekjustétt eins og
læknar eigi að nota öll tæki-
færi sem opnast til aukins
sparnaðar. I síðustu kjara-
samningum var gerð krafa um
16-18% heildargreiðslur í líf-
eyrissjóð og má segja að með
þessum viðbótarspamaði hafi
sú krafa náðst í gegn. Að vísu
er enn greiddur skattur af
1,6% lífeyrisgreiðslna sjúkra-
húslækna en það verður leið-
rétt við fyrstu hentugleika.“
- Eru læknar ekki að velta
því fyrir sér hvernig þeir eigi
að hagnýta sér þennan nýja
möguleika á sparnaði?
„Jú, og sjálfur tel ég rétt að
menn nýti sér hann og leggi
þessi 2,2% í séreignarsjóð að
eigin vali. Ég held að enn séu
ekki komnir til sögunnar nógu
margir kostir en þeim mun
áreiðanlega fjölga í framtíð-
inni. Þess vegna tel ég rétt að
velja einhverja þeirra leiða
sem nú eru í boði en vera op-
inn fyrir því að breyta til ef
nýir kostir bjóðast.“
Eitt besta lífeyriskerfi
heims
- Um hvað snerust spum-
ingar lækna á þessum fund-
um?
„Stór hópur lækna spurðist
fyrir unt stöðu sjálfstætt starf-
andi lækna. Samningar þeirra
við Tryggingastofnun ríkisins
eru að ýmsu leyti illtúlkanleg-
ir og þyrfti samninganefnd
þeirra að reyna að skýra lín-
umar hvað varðar lífeyrismál
þessa hóps. Lífeyrissjóður
lækna getur ekki samið fyrir
sjálfstætt starfandi lækna en
við erum reiðubúnir að að-
stoða þá við að móta sér regl-
ur ef áhugi er á því. Það var
ntikið spurt um það við hvaða
laun ætti að miða, hversu hátt
hlutfall ætti að leggja til hliðar
og á hvaða hátt væri best að
ávaxta féð. Þessum spurning-
um get ég því miður ekki
svarað af því að þetta á að
vera samningsbundið en er
það ekki. Það segir einungis í
samningum þeirra að þeir
skuli annað hvort greiða í Líf-
eyrissjóð lækna eða Trygg-
ingasjóð lækna sem raunar
verður lagður niður 1. júlí
næstkomandi. En það segir
ekkert um hlutfallið sem greitt
skuli.
Það kom mörgum á óvart
hve vel sjóðurinn stendur. Það
er í raun ekki verið að lofa
neinu sem ekki liggur fyrir að
hægt verði að standa við í
framtíðinni. Þessi peningar
eru allir til og ávöxtun sjóðs-
ins hefur verið meiri en sem
nemur þeim 3,5% sem reiknað
er með í spám um lífeyri. Ef
svo heldur fram sem horfir
verður hægt að greiða mönn-
um hærri lífeyri en lofað er.
Með þetta ríkti almenn ánægja
á fundunum. Hins vegar verð-
ur að segja það eins og er að
eldri sjóðfélagar sem nú eru
að fá greitt úr sjóðnum höfðu
ekki greitt nógu lengi til þess
að tryggja sér góðan lífeyri.
En við því verður ekki gert,
þeir eiga einfaldlega ekki meiri
rétt.
Það kemur alltaf betur og
betur í ljós hversu mikilvægt
það er að fólk leggi til hliðar
til efri áranna. Meðalævin
lengist stöðugt og það blasir
við að innan fárra áratuga
verða helmingi færri á vinnu-
aldri að baki hverjum lífeyris-
þega en nú er. Það er því ekki
hægt að treysta á að aðrir sjái
fyrir manni í ellinni, maður
verður að gera það sjálfur. Það
sýnir kannski best hversu
mikilvægt það er að spara til
efri áranna að þegar starfsæv-
inni lýkur er ekki óalgengt að
lífeyriseignin sé helmingur
samanlagðra eigna einstak-
lingsins eða jafnvel meira.
Ég er á því að með þeim
breytingum sem gerðar hafa
verið á lífeyrismálunum með
löggjöfinni séu íslendingar
komnir með eitt allra besta
kerfið sem til er í þessum
efnum. Framtíðarsýn mín er
sú að lífeyrirgreiðslur lækna
séu um 18% af launum. Þar af
sé skylda að leggja 11% í
sameignarsjóð en hin 7% séu
að eigin vali og séu frjáls. Það
er nefnilega þannig að þarfir
fólks og aðstæðar eru mis-
munandi eftir æviskeiðum,
stundum er mikilvægara að
leggja fé í húseign eða mennt-
un bamanna og á meðan hafa
menn jafnvel ekki ráð á að
leggja meira til hliðar. Það
þarf því að vera sveigjanleiki í
kerfinu,“ sagði Eiríkur Benja-
mínsson formaður stjórnar
Lífeyrissjóðs lækna. -ÞH