Læknablaðið - 15.09.1999, Blaðsíða 93

LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
749
áhugamál hans var þróun
Fjórðungssjúkrahússins á Ak-
ureyri á öllum sviðum, hann
fagnaði hverju frainfaraspori
og lét í ljós áhyggjur, ef ein-
hvers staðar sást afturför. Um-
ræður um þessi mál munu lifa
mér lengst í minni af öllu því
fjölmarga, sem bar á góma í
heimsóknum til þeirra.
Hann var ekki heilsuræktar-
maður í venjulegum skilningi,
en tók þó upp gönguferðir í
heilsubótarskyni einna fyrstur
manna hér um slóðir. Algeng-
ustu íþróttir lækna áttu ekki
við hann, og mér er til efs, að
hann hafi rennt fyrir lax eða
slegið golfkúlu. Orðlist og
samræður voru hans íþróttir.
Fáguð framkoma við öll tæki-
færi í dagsins önn og á hátíð-
arstundum var listgrein Olafs
Sigurðssonar.
Atvikin höguðu því svo, að
ég hafði kynnst eða hitt öll
systkini hans á æskuheimili
mínu í Reykjavik, áður en
fundum okkar bar saman fyrst
á Akureyri í september 1963.
Bræður hans, listamennirnir
Örlygur og Steingrímur, voru
mér mikilvægir á unglingsár-
um mínum og skipuðu óafvit-
andi sérstakan sess í huga
mínum á umbrotatímum. Eða
sagt með stolinni tilvitnun:
„Skarphéðinn og postulinn
Páll, það voru mínir menn“. -
Og mikil varð undrun mín,
þegar ég heilsaði upp á elsta
bróðurinn, þennan þekkta
lækni, mikilhæfan og ljúf-
mannlegan í senn, fasið salla-
rólegt og yfirvegað, málróm-
urinn lágt stilltur, nálægt
hvísli, handtakið hlýtt, sam-
talið strax á jafningjagrund-
velli og alltaf síðan. Mjög
fljótt kom í ljós, að hann var
kennari af guðs náð og átti
sérstaklega létt með að lyfta
sjálfstrausti uppburðalítilla
læknanema. Svo kynntist
maður öðrum heillandi hlið-
um hans og fékk áhuga á að
læra meira af honum og taka
hann sér til fyrirmyndar.
Bræður hans í Reykjavík urðu
að víkja fyrir honum sem and-
legum fósturföður mínum.
Hann var meðalmaður á
hæð, liðlega vaxinn, höfuðið í
stærra lagi, andlitið fremur
stórt, stórskorið og svipmikið.
Festa og alvara voru aðals-
merki hans. En þegar slegið
var á strengi gamanseminnar,
gat hann gjörbreyst. Þá vant-
aði ekki bros í munnvik,
glettnisglampa í augnkrók né
innilegan og hjartanlegan
hlátur beint frá innsta kjarna.
Þá átti hann til að hækka róm-
inn óvænt og honum varð
jafnvel mikið niðri fyrir. Ef
honum varð á að grípa fram í
fyrir viðmælanda sínum, tók
hann örstutt hlé að máli sínu
loknu, baðst afsökunar, fletti
svo til baka í samræðunni og
spurði: „heyrðu. heyrðu, þú
ætlaðir að segja eitthvað, þú
varst byrjaður á setningu,
hvað varstu að segja?“. Og ef
hinn rak í vörður, endurtók
Ólafur setningarbyrjun við-
mælandans og kom honum á
sporið. Þetta var athyglisgáfa
hans, sem birtist á svo meist-
aralegan hátt. Stálminni hans
á liðna atburði og yfirburða-
þekking á mönnum og mál-
efnum í heilum landshluta
voru mönnum kunn, sem til
hans þekktu, en auk þess bjó
hann yfir alskarpasta nær-
minni, sem ég hef kynnst hjá
nokkrum manni.
Læknisfræðin sjálf var ör-
lagadís Ólafs Sigurðssonar.
Þjónustan við sjúklinga skip-
aði samt öndvegissætið í huga
hans. Gæði læknisþjónustu á
öllum sviðum og fyrir alla frá
höfðingjum til olnbogabarna
voru æðsta markmið allrar
viðleitni sem hann beitti sér
fyrir og studdi. Hann var
ósvikinn þjónn læknislistar-
innar. Listaverk hans verða
hvorki sungin né leikin hér
eftir, ekki skoðuð né heimsótt
á söfnum, en þau lifa samt
góðu lífi í hugum þeirra, sem
best kynntust daglegum störf-
um hans.
Ólafur var trúmaður á sína
vísu og afneitaði ekki höfundi
sköpunarverksins. En hann
trúði ekki á framhaldslíf.
Gaman væri samt að ímynda
sér, að þeir Lykla-Pétur hafi
nú hist og tekið tal saman.
Fyrst hefur Pétur flett upp í
lífsins bók og spurt og sann-
færst og seilst eftir lyklakipp-
unni. Og þá hefur Ólafur not-
að tækifærið og lagt fáeinar
spurningar fyrir Pétur.
„Hvernig búið þið að pláss-
um? Eru þrengsli á bráðavökt-
um? Hvernig leysið þið erfið-
asta verustaðarvandann? Er
nokkrum úthýst?“ Pétur hefur
á endanum komist í vanda,
sein Ólafur leysti samstundis
úr á sinn vinsamlega, kank-
vísa og einkennandi hátt:
„Uuu...þetta er samvisku-
spuming. Uu...þú þarft ekki
að svara henni“. Eftir þetta
hafa þeir tekið fyrir önnur efni
svo sem heimsmálin og lífs-
gátuna í mesta bróðerni og
gengið saman inn í dýrðina.
Við kveðjum einstakan
mann, afburðagóðan lækni,
ógleymanlegan og mikinn vin
vina sinna. Aðstandendum
hans og ástvinum votta ég
dýpstu samúð mína. Blessuð
sé minning hans.
Brynjólfur Ingvarsson