Læknablaðið - 15.10.1999, Blaðsíða 35
LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
799
Table I. Height and weight in different diagnostic groups of coronary heart disease.
Diagnostic groups Number Height SD 95% CI Weight SD 95% CI
I. MI Men 59 178 6.9 175.9 to 179.5 85 14.9 80.8 to 88.6
Women 32 161 6.2 159.2 to 163.5 69 14.9 63.5 to 74.2
II. CABG Men 83 176 5.7 175.0 to 177.5 83 10.8 80.2 to 84.9
Women 17 164 6.2 160.7 to 167.1 72 13.3 64.7 to 78.4
III. PTCAMen 42 177 5.65 175.6 to 179.1 85 11.8 80.9 to 88.3
Women 9 166 4.5 163.0 to 169.9 78 14.1 67.0 to 88.8
IV. AP Men 63 176 7.9 174.3 to 178.3 82 10.6 79.1 to 84.4
Women 78 162 6.3 160.4 to 163.2 72 12.3 69.1 to 74.6
MI: myocardial infarction; CABG: coronary artery bypass surgery; PTCA: p>ercutaneous transluminal coronary angioplasty; AP: angina pectoris
SD: standard deviation; CI: confidence interval
sem greinst höfðu með kransæðasjúkdóm fyrir
1. maí 1997. Alls reyndust 533 einstaklingar
hafa fengið þessa greiningu. Þessir einstakling-
ar fengu sendan spurningalista þar sem spurt
var um þekkingu á sjúkdómnum og áhættuþátt-
um hans ásamt reykingasögu. Með spurninga-
listanum var sent eyðublað fyrir upplýst sam-
þykki þar sem viðkomanda var boðin þátttaka í
rannsókninni og óskað heimildar til að safna
ítarlegri upplýsingum úr sjúkraskýrslum. Ur
sjúkraskýrslum þeirra er samþykktu að taka
þátt voru skráðar upplýsingar um síðustu gildi
blóðþrýstings og blóðfitumælinga og dagsetn-
ing þessara mælinga. Ennfremur var skráð
hvort hjartalínurit hefði verið tekið og þá hve-
nær. Kannað var hvort læknabréf hefði borist
frá sérfræðingi á stofu um kransæðasjúkdóm
viðkomandi. Ut frá þessum gögnum voru sjúk-
lingar flokkaðir í mismunandi greiningarhópa.
Fjórir greiningarhópar voru notaðir: I. hjarta-
drep, II. kransæðaaðgerð, III. kransæðavíkkun,
IV. hjartaöng.
Ef sjúklingur gat flokkast í fleiri en einn
flokk var forgangsraðað þannig að hjartaað-
gerð vó þyngst, síðan kransæðavíkkun, þá
hjartadrep og loks hjartaöng. Ekki var leitað
samræmdra greiningarskilmerkja fyrir tvær
síðastnefndu greiningarnar heldur byggt á
greiningum eins og þær lágu fyrir í sjúkra-
skýrslum.
Rannsókn þessi var samþykkt af læknaráðum
beggja heilsugæslustöðvanna og ennfremur af
siðaráði landlæknisembættisins og tölvunefnd.
Öll tölfræðiúrvinnsla var unnin á tölfræðifor-
ritið SPSS útgáfa 8.00. Fyrir tölfræðilega mark-
tekt var miðað við p<0,05 í tvíhliðaprófun.
Niðurstöður
Af 533 sjúklingum með kransæðasjúkdóm
tóku 402 (75%) þátt í rannsókninni, 302 af
Heilsugæslustöðinni Sólvangi og 100 af
Heilsugæslunni í Garðabæ. Þeir skiptust
þannig eftir greiningarhópum að 24% höfðu
fengið hjartadrep, 25% farið í kransæðaaðgerð,
14% farið í kransæðavíkkun og 37% höfðu
hjartaöng. Tafla I sýnir meðalgildi yfir hæð og
þyngd í greiningarhópunum. Ekki reyndist
marktækur munur á hæð eða þyngd milli
greiningarhópanna, hvorki meðal karla né
kvenna. Hins vegar reyndist offita algeng í öll-
um hópum. Tæplega 60% sjúklinganna höfðu
þyngdarstuðul (BMI) yfir 25, 46% í hjarta-
drepshópnum, 66% í kransæðaaðgerðarhópi,
54% í kransæðavíkkunarhópi og 56% í hjarta-
angarhópnum. Þyngdarstuðul yfir 30 höfðu
16%, flestir í hjartadrepshópnum eða 19%.
A rannsóknarsvæðinu störfuðu sjö fastráðnir
heimilislæknar við Heilsugæslustöðina á Sól-
vangi og fjórir við Heilsugæsluna í Garðabæ.
Fjöldi kransæðasjúklinga á hvern heimilis-
lækni var þannig 48 að meðaltali, en miðað við
þann fjölda sem þátt tók í rannsókninni var
meðalfjöldi á lækni 37 kransæðasjúklingar. Við
úrvinnslu voru sjúklingar Heilsugæslunnar í
Garðabæ ekki skráðir á einn ákveðinn lækni
heldur á stöðina sjálfa. Ef teknir eru þeir sem
þátt tóku í rannsókninni var fjöldi sjúklinga
nokkuð misjafn milli lækna allt frá 13 sjúkling-
um upp í 63 sjúklinga, eins og mynd 1 sýnir.
Hjartalínurit höfðu verið tekin af 225 (56%)
þátttakendum á heilsugæslustöðvunum. Á
heilsugæslustöðinni á Sólvangi í Hafnarfirði
höfðu hjartalínurit verið tekin af 169 (56%;
95% öryggisbil (confidence interval, CI) 50-
61) þátttakendum og á Heilsugæslustöðinni í
Garðabæ af 56 (56%; 95% öryggisbil 46-66).
Mikill munur var á notkun hjartalínurita milli
einstakra lækna. Þannig höfðu verið tekin
hjartalínurit af 78% (95% öryggisbil 65-90)
sjúklinga þess heimilislæknis er hafði tekið
hlutfallslega flest hjartarit, en sá læknir sem
hafði tekið fæst línurit, hafði í fórum sínum