Sagnir - 01.04.1985, Qupperneq 20

BJARNABORG
Saltfiskvinna Bjarnaborgarkvenna. Kveldúlfsstakkstædið neðan við Bjarnaborg
með útsýni norður yfir Faxaflóa. Húsið Hraunprýði er til hægri á myndinni.
Þarna unnu margar konur úr Bjarnaborg, og er móðir Magdalenu og Margrétar
önnur frá hægri.
fjöru var mörg ferðin farin með
strigapoka til að birgja sig upp af
rekaspýtum. Þannig var allt nýtt
sem að gagni kom í eldinn.
Það þurfti að halda vel á spöðun-
um og vera nýtinn í heimilishaldinu
til að endar næðu saman. Yfirleitt
tókst það. Allir lögðu sitt af mörkum
og börnin áttu drjúgan þátt í að
draga til heimilisins. En hvernig leið
fólkinu í þessari barnaborg?
Andinn í húsinu
Krökkunum fannst gaman að eiga
heima í þessu barnmarga húsi. Það
fór þó ekki hjá því að þeir yrðu varir
við að litið væri niður á þá fyrir að
búa þar. Húsnæðið var ágætt, en
þarna bjó eignalaust fólk. Bjarna-
borgarkrakkarnir stóðu löngum í
stríði við krakkana á Lindargötunni
og Vitastígnum. En það var lenska
meðal krakkahópa yfirleitt að
standa í götu- og hverfaerjum.
Engu að síður var það álit margra í
Reykjavík að það væri neikvætt að
búa í Bjarnaborg, einkum vegna
þess að þar bjó fátækt fólk. Syst-
urnar Magdalena og Margrét sögðu
að bærinn hefði samt flokkað sitt
fólk. Vandræðafólki hefði síður ver-
ið veitt húsnæði í Bjarnaborg og því
heldur komið fyrir í Pólunum.
Bjarnaborgarbúar unnu almennt
fyrir sér við sambærileg störf og ná-
grannar þeirra, en þeir sem áttu
eignir litu fremur niður á þá sem
ekkert áttu.
Hvort sem þetta viðhorf hefur
þjappað fólkinu saman eða ekki, var
mikil samstaða í húsinu. Þar bjuggu
þó stöku sérvitringar og aðrir sem
ekki náðist samvinna við. Bjarna-
borg var að sumu leyti heimur út af
fyrir sig. Það var lítill innbyrðis mun-
ur á heimilunum, svipaður efna-
hagur og mikil samskipti milli íbú-
anna. Til marks um það voru kon-
urnar í stigaganginum þar sem
Magdalena og Margrét áttu heima.
Þær hjálpuðust mikið að þegar
þurfti. Þær hittust alltaf reglulega í
eldhúsinu hjá Guðrúnu mömmu
þeirra systrana. Það var farið að
kalla þær „eldhúskonurnar11. Þær
keyptu saman eitt Morgunblaö og
lásu upphátt úr því fyrir hverja aðra.
Oft komu mjög spennandi neðan-
málssögur og mundu systurnar eftir
einni um sjóræningjann Kaptein
Blús. Myndin um kappann kom
stuttu seinna í bíó og þá fóru þær
allar að sjá hana.
Eitt sinn var frétt í Morgunblaö-
inu þess efnis að yfir Reykjavík ætti
að ganga halastjarna. Guðlaug,
gömul kona í húsinu, heyrði þetta
þegar það var lesið upp og varð yfir
sig hrædd. Hún átti ekkert nema
fletið sem hún svaf í og koffort undir
föt og dót. Um kvöldið neitaði hún
að hátta sig og settist á koffortið.
Halastjarnan átti að fara yfir um
nóttina og blaðið hafði talað um að
enginn vissi hvað gæti gerst;
heimsendir eða að fólk jafnvel kast-
aðist út af jörðinni.
Sambýliskona Guðlaugar sagði
að hún skyldi bara hátta, en sú
gamla kvað það af og frá; sagðist nú
ætla að láta hana vita það, að hún
færi nú ekki að klæða sig í druslur af
öðrum á annarri stjörnu.
Stundum lásu konurnar líka bæk-
ur saman á kvöldin. Þegar Bréf til
Láru kom út fengu eldhúskonurnar
hana lánaða og skemmtu sér vel yfir
henni. Eldhúsið var aðalsamkomu-
staðurinn og systrunum fannst
ósköp notalegt að vita af þeim öllum
þar sælum og ánægðum.
Krakkarnir sváfu á meðan kon-
urnar spjölluðu á kvöldin. Þeir fóru
snemma á fætur á morgnana og
voru í leikjum úti þegar tími gafst til.
Innileikir voru nær engir; þrengslin
voru svo mikil. Krakkarnir sóttu lítið
út fyrir næsta nágrenni Bjarnaborg-
ar í frístundum. Mörg þeirra fóru þó
stundum á stúkufundi og skemmt-
anir þeim tengdum. Einu sinni á
Stofa í Bjarnaborg. Guðrún Gisladóttir,
móðir Magdalenu og Margrétar, istof-
unni á heimili þeirra i Bjarnaborg.
Þessum dreng, Ingvari Ágústssyni,
kenndi hún lestur. Hann bjó lika i hús-
inu.
18 SAGNIR