Sagnir - 01.04.1985, Side 56

enn tungu sem var furdu lík málinu á þess-
um bókum. Því var vel til fundiö hjá þeim aö
velja sér sögugrúskara og textafræöing aö
leiötoga. Ef þeir heföu barist meö sömu
vopnum og Bandaríkjamenn á öldinni á
undan heföu þeir líklega valiö sér einhvern
líkari George Washington.
En ef viö viljum halda lífi í minningu Jóns
Sigurössonar hljótum viö aö endurskoöa
myndina af honum, skafa af honum gyllingu
hundraö ára og sjá hvert efni er þar undir. í
þeim tilgangi meöal annars var boöiö upp á
námskeiö um Jón Sigurösson og sjálfstæö-
isbaráttuna í sagnfræöi í Háskóla íslands á
haustmisseri 1984. Viö vorum fáliöuö þar og
komumst ekki yfir meira en rétt aö byrja á aö
móta nýjar hugmyndir um æviverk Jóns.
Greinarnar hér á eftir eru árangur af þessari
viöleitni, unnar upp úr námsritgeröum um
efni sem þátttakendur í námskeiöinu völdu
sér. Og þeir höföu sýnilega tilhneigingu til
aö velja sér aö athuga hvernig Jón leit á mál
sem viö íslendingar hugsum mikiö um nú á
dögum. Könnuö er afstaöa Jóns til land-
varna og hermála. Spurt er hvort hagfræöi
hans hafi veriö einber frjálshyggja. Leitaö er
aö skoöunum hans á skólamálum og meöal
annars athugaö hvaö hann haföi aö segja
um alþekkta kröfu okkar tíma um menntun í
þágu atvinnuveganna. Rætt er hvaö hann
hugsaöi sér um þingræöi i framtíöarlýöræöi
íslendinga. Grafist er fyrir rætur dýrkunar-
innar á Jóni. Þá er fjallaö um Ingibjörgu Ein-
arsdóttur, konu Jóns. Öll skírskota þessi efni
meö einum eöa öörum hætti til samtíöar
okkar. Þaö má því segja aö hér sé ekki
aöeins spurt um hvaö okkar tími hafi aö
segja um Jón og samtíö hans. Jafnframt er
leitaö svara viö því hvaö Jón hefur aö segja
um okkur og okkar tíma. Varla munu höf-
undar svo trúaöir á sögulegar hliöstæöur aö
þeir ætli aö hafa skoöanir Jóns til fyrirmynd-
ar. En þær eru aö minnsta kosti fróölegar til
samanburöar, og þannig dýpkum viö skiln-
inginn á samtiö okkar um leiö og viö skýrum
myndina af Jóni og tíma hans.

54 SAGNIR