Sagnir - 01.06.1994, Side 93

auk nokkurra nafngreindra nranna sem
börðust fýrir afnámi þrælahalds. Sumir
myndatextanna mættu þó vera skýrari.
Þjóðlífsmyndir sem tengjast vinnu og
veruleika íslenskra kvenna frá síðustu öld
er að finna í greinum Sigríðar Hjördísar
Jörundsdóttur „Fáar voru frelsisstundimar“
og Heiðu Bjarkar Sturludóttur Guð fyrir-
gcfi mér hláturinn. Þarna eru margar prýð-
isgóðar myndir sem sjaldan eða aldrei
hafa verið prentaðar, hæfa efninu vel og
sýna raunverulegar aðstæður kvenna á
fýrri tíð. Galli er að ekki er tilgreint ártal,
staður eða ljósmyndari við myndefnið
þegar það er notað i þessum tilgangi. Það
hefði auðveldað lesandanunt að átta sig á
myndefninu sem heimildaefni og skynja
tímann. Þrátt fýrir allt eru 60 ár frá 1880
til 1940 og margt breytist á þeim tírna.
Stundum fær lesandinn gefið upp ártal í
myndaskrá aftast, en það er alls ekki allt—
af. I einu tilviki er þess m.a. getið þar að
álitamál sé hvort myndin (bls. 120) sé
tekin á Islandi, en ekkert er um það sagt
í myndatexta. Þessi galli er þó alls ekki
einskorðaður við þessar tvær greinar,
þetta á almennt við um allt ritið.
I þessurn árgangi af Sögnum er hvergi
getið um ljósmyndara eða höfunda
mynda við myndirnar sjálfar og hlýtur
það að teljast ritstjómaratriði að því sé
sleppt. Tímasetningar eru aðeins við ein-
stöku myndir. Þær fáu sem ártals er getið
við tengjast flestar ákveðnum atburðum,
jafnvel dagsettum. Það er greiði við les-
endur að koma upplýsingum af þessu tagi
á framfæri og þarf ekki að fara mikið fýr-
ir þeim. I sumum tilfellum er það einnig
forsenda fýrir því að hægt sé að meta
myndirnar sem réttast, bæði af hálfu höf-
undar og lesenda. Að sumu leyti rná líkja
þessu við titilsíðu í bók. Hvernig á að
meta heimildagildi rits sem ekki er vitað
eftir hvem er né hvenær var gefið út?
Myndir skila sér almennt betur ef þörf er
fýrir þær efnisins vegna og þær bæta ein-
hveiju við greinarnar, miðla vitneskju
eða áhrifum i samhengi við texta grein-
anna. Myndir sem uppfýllingarefni verða
leiðigjamar.
Myndaskrá er verulega til bóta þar sem
upplýsingar vantar við myndimar sjálfar
og i raun hægur vandi fýrir lesanda að
fletta upp því sem hann vanhagar urn að
vita. Þar vantar þó stundum sumar þess-
ara grunnupplýsinga og nokkurt ósarn-
ræmi er í því hvað skráð er. Artöl getur
°8hupJ . cr cinnuti
,0 «r5vaa
ósiióð-'*
cW;i aö bo*J?viöhorfibo'ð
surf' ta“'
maöunnn
«»j
vxn ' U „Oöunno W"
„un.Ki.is. .. „j jö moa
„verotogjn Vj yenátap”-\
„•U.U s°P" A aö „nœeðnrfn.
ES «cn )0" vcpr vogna V® 19
Wr. "”ur' fnltaúa iS'"'
hann nu »m
ta" P-r"J" ,fu, - <sn. t»
j.gin.a".- him r^^tlend-
a,Unfha>n^oð ^
ing. «" vcmtag
nwnna. v,jóöin 0«°
^eafnn® U'u'
VC8>» °S U , L^lnlans. lcsa
tð^ riötascm hcita
þi hugmy"6 “ W koMr iifvcm.
sc stas OBn°vwldlc.k.nn á nnlh
Böndin cöa Q ^ my„ö>
þcina vmS“ jnan.un.cöfccn
^"''“luctaUhnpaf*"
Uöna.n .mh ^ jón ^a
þjóöemi. SjaiW. Jr.
Ufvemhugmynö m.a-
ÍSIAND^
landKH
ÍJand. tagari'. u,g drtsm'.
Ulade.iandiö.sc"."^^,
úhuvl i vonann sVrúði.
Island ct —
ísland c. “tuctas og E»“..
islend. “ ^ sucvmii.
UtaMk sú hní. sc Ujmjni M-
UlciBketv®."*1”!' > to„,.
í"Ct^ctS.»áWs-"M'
, „„.KvrtUrtisUgíc^
Uta,Jc<lan4t»“.i"' (u08su.t.
■'"““‘ýtfbcte.íila»
íslcnzlva arí ■
Utandséfrjflvrmcöar.sólgy
ósbno.
. bitti't
Litvcm cöa J damsi t>a.
misjaWcga bcm. c. f aöum «»
„n.jónlitnrh^'semrauna.chja
fy.i.ha:n nri„„a cn ans.-
honum hvotta a likr mcö t’i"*-
viriemV. umhaJ"1""'^ ,. scp. hann.
rrog^ataa. V.fsvöhv'""
&fxöumUctna°*fom-
strcynvu a .. o
Wrkvisú °g'""'?f:,iwnuf„ cinsnW."P
„lunn.gc.nosl rftckin
-rj’móu^npi.von-
cinkcnnr. ií ou a'ðat ot,
Ufsvo’-va. lc. W „ cigi
koma a ovan . kvi scm a
rili. Cck *Í i;,,ngu á M-
unöan ct h"1"" f j„„ „lönju."
ri-tahtau^’^.. uúö
on™'t,öt.áW
cimög V ^öburöarikt
h'óm.ntaó. "-msvjro ; öUum
glrtsilcg" • fslmrku |>jW‘“-
erC’"U ta'r hún va. i """
^nu Sciöi."" Ocm'hrcyn"®
“töcraugósraf^t
"taí6mÍ"VCÖ:..c.nhvcntan,-
m..aö ' crfju.ntclagsf°nn scin
ákvcöin «ki m >6
mcnn nata a \ikt og
konw SCT r- aö. Hugtakið
lU-nan vji- „ hvaö
..samkotnnbv, þjódcmi
vaaöa. spur",ng" honnm em
viös fja>n )°" • ? úö fxöing".
öúógmannsms^. ^
hann fcöu' scm kvhinr
hvcHlcona. Þ° ni teóö. r«
«ta taurr"' ».J ein hans
^óöcmisólúnnmp ^nn^
stcrkasu og 6 difinning.
um icið og u’ j hjóöar-
U^n jón t>*ssi ö*ih n.cð aWa sina
8 SAGNlfl-
þó oft erfitt að finna við gamlar ljós-
myndir, en þá er betra að láta þess getið
en að láta líta út fýrir að gleymst hafi að
grennslast fýrir um aldur myndanna.
Sumar upplýsingar eru best geymdar i
myndaskrá, svo sem margvísleg númer
og önnur tæknileg atriði. Þegar ákveðið
er hvaða upplýsingum þörf er á við
myndina sjálfa er gott að hafa að leiðar-
ljósi hvað skiptir máli fýrir notkun
myndarinnar sem heimildaefnis í sam-
hengi við efni greinarinnar auk þess að
gæta samræmis í frágangi í ritinu öllu.
Almennt eru myndgæði mjög til fýrir-
myndar, myndirnar skýrar og koma vel
út í prentun. Helgast það m.a. af þvi að
SAGNIR 91