Alþýðuhelgin - 24.12.1949, Blaðsíða 16

14 JÓLAHELGIN
Rodin: Konuhöfuð.
í huga efnismagnið, en ekki yfir-
borðið.
Hugsið yður yfirborð sérhvers
hlutar sem úthverfu efnismagns,
sem þrýstir á að innan. Hugsið yður,
að formin viti á móti yður. Allt líf
stafar út frá miðdepli. Það grær og
vex að innan og út. Á sama hátt ork-
ar fögur myndlist á hug áhorfarda
sem voldug eggjan. Þetta er leynd-
ardómur fornlistarinnar.
Málarar, þér skýlduð einnig gefa
gaum að dýpt hlutanna. Athugið t.
d. einhverja af mannamyndum Raf-
aels. Þegar þessi snillingur málar
mynd af manni og sér beint í and-
lit honum, vindur hann brjóstinu
við, svo að það hverfur aftur, og
áhorfanda þykir sem hann sjái inn
í þriðja víðernið.
Allir miklir málarar kanna rúmið.
Það er styrkur þeirra, að þeir kunna
skil á dýptinni.
Munið þetta: línur eru ekki til, að-
eins efnismagn. Þegar þér teiknið,
þá beinið aldrei athygli að umlínum
heldur formi. Það er formið, sem
ræður umlínunum.
Æfið yður óaflátanlega. Ósvikin
kunnátta er lífsnauðsyn.
List er ekki annað en tilfinning.
En bresti þekkingu á efnismagni,
hlutföllum og litum, og sé höndin
skeikul, þá stoðar ekki tilfinningin,
hversu sterk og lifandi sem hú)i cr.
Hvað mundi verða úr jafnvel hinu
mesta stórskáldi, er kynni ekki mál
þeirrar þjóðar, sem hann býr á með-
al, og nennti ekki að læra það? Af
liinni ungu kynslóð listamanna eru
margir, sem nenna ekki að læra mál-
ið. Þess vegna geta þeir aðeins babl-
að.
Verið þolinmóðir! Treystið ekki á
innblástur, hann er ekki til. Hinar
einu dyggðir listamanns eru vizka,
árvekni, einlægni og sterkur vilji.
Vinnið verk yðar sem Iieiðarlegii’
verkamenn.
Verið sannir í list yðar, ungu
menn. En það er allt annað en na-
kvæmni hermikrákunnar. Til er lit-
ilmótleg nákvæmni. Það er na-
kvæmni Ijósmyndarinnar og sma-
sumuguleg eftirstæling. Hin innri
sannindi ein eru upphaf listarinnar.
Öll form og allir litir skulu túlka
tilfinningar.
Listamaður, sem lætur sér nægía
að iðka hreina og beina hillingalish
eða apar nákvæmlega eftir einskis-
verða smámuni, verður aldrei snill-
ingur. Ef þér hafið komið í ítalskan
kirkjugarð, munuð þér hafa veitt þvl
athygli, að listamennirnir, sem
skreyttu legsteinana, hafa af ain'
berum barnaskap reynt að líkja eft-
ir útsaumi, knipplingum eða har-
fléttum. Vel má vera, að þeir hal1
gert þetta af mestu nákvæmni. En
allt um það eru þeir ekki sannir 1
list sinni, því að þeir tala ekki t1
andans.
Nær því allir myndhöggvarar vd'
ir minna á þessa myndgerðarmenn
ítölsku kirkjugarðanna. Hið eina-
sem augað dvelur við á opinberum
minnismerkjum vorum, er síðfrakK-
ar, stólar, smáborð, vélar, loftbelgir>
símtæki. Engin innri sannindi,
þess vegna ekki heldur nein list-
Látið þessi víti verða yður til varn-
Verið hreinskilnir, afdráttarlaus
og miskunnarlaust. Hikið ekki vi'
að tjá tilfinningar yðar í verkum
yðar, jafnvel þótt þér komist me
því í andstöðu við hefðbundnar
hugmyndir. Ef til vill skilja menn
yður ekki strax. En þér munuð ekk1
lengi standa einir. Vinir munu fljóf'
lega fylkja sér um yður, því að þa°>
sem einum er djúpsettur sannleiku1'
hlýtur einnig að vera það öllum
öðrum. 4
En engar geiflur og grettur, engar
skrumskælingar til þess að draga a"
hygli fólksins að yður. Aðeins la
leysi og hreinskilni! _
Hin fegurstu myndaefni blasa
ur við augum. Þau eru einmitt þal >
sem þér þekkið bezt.
Ágætur vinur minn og ágseh-'
listamaður, Eugéne Carriére, sem c a
fyrir aldur fram, sýndi snilli sma
því að mála konu sína og barn. H°n^
um var það ærið efni í háfleygt hsln
verk að hylla móðurástina. Snillin&
I