Alþýðuhelgin - 24.12.1949, Blaðsíða 51

JÖLAHELGIN
49
unblaðsins var haldið áfrara á veg-
um ísafoldarprentsmiðju í hinum
gömlu húsakynnum við Austur-
stræti, eins og verið hafði. Nú hefur
Morgunblaðið sjálft yfirtekið þá
deild.
Árið 1940 stofnaði ísafoldarprent-
smiðja nýja bókaverzlun, en gamla
verzlunin, sem rekin hafði verið allt
frá dögum Björns Jónssonar, hafði
við arfaskipti fallið í hlut frk. Sig-
ríðar Björnsdóttur. Bókaverzlunin
nýja var sett á fót í Austurstræti
8 og hefur verið rekin þar síðan.
Bókaverzlun ísafoldar er nú eign
sérstaks hlutafélags, en hluthafar
eru hinir sömu og eiga prentsmiðj-
una. Hefur bókaverzlunin þrjú úti-
bú, auk stórrar ritfangaverzlunar
í Bankastræti.
Starfsliði ísafoldarprentsmiðju
hefur fjölgað mjög á síðari árum.
Vinna nú að staðaldri við prent-
smiðjuna og bókaverzlanix-nar um
eða yfir 100 manns.
í prentsmiðjunni eru nú 8 setjara-
vélar, letursteypuvél og sérstök vél
til að steypa ýmsan efnivið til prent-
vinnunnar, hin eina sinnar tegund-
ar hér á landi. Prentvélaeignin er
samsvarandi. í sambandi við prent-
smiðjuna hefur lengst af verið rekið
bókbandsverkstæði, og er það nú
búið miklurn og fullkomnum véla-
kosti.
• VIÐTAL VIÐ GUNNAR EINARS-
SON.
Það er ekki ævinlega hlaupið að
því, að ná tali af Gunnari Einars-
syni prentsmiðjustjói'a. Stundum
bíður hópur manna eftir viðtali
við hann, rétt eins og hann væri
æðsta ráð í viðskiptanefnd eða
fjárhagsráði. Og þótt maður komizt
inn í skrifstofuna, er ekki fátítt, að
tveir símar hringi þar til skiptis.
Er því líkast, sem hálfur bæxánn
þurfi daglega að hafa tal af „Gunn-
ari í ísafold“, eins og hann er venju-
lega kallaðui'. En Gunnar er snar í
snúningum og fljótur að afgreiða
mál, svo að fram úr flestu eða öllu
greiðist innan langrar stundar. Og
hér á dögunum tókst mér að ná af
honum samtali heila morgunstund,
án þess að sími eða viðskiptavinir
trufluðu hið minnsta. Spurði ég
hann þá mai'gs um ísafoldarprent-
smiðju og sögu hennar, sem hann
er að sjálfsögðu allra manna kunn-
ugastur. Gaf hann nxér þá margar
upplýsingar um fyrirtækið, og hafa
ýmsar þeiri'a verið liagnýttar hér
að framan. í lok samtalsins röbbuð-
um við um útgáfustarf prentsmiðj-
unnar, og voru orðaskipti okkar um
það efni eitthvað á þessa leið:
— Hve margar bækur hefur ísa-
foldai'pi'entsmiðja gefið út?
— Um það hef ég ekki neitt yfir-
lit handbært, en þær skipta mörgum
hundruðum. Nokkúr síðustu árin
hafa komið út á forlagi prentsmiðj-
unnar 50—70 bækur árlega. Margt
af þessu eru að vísu endurprentan-
ir, eigi sízt á skólabókum, en þó
gefur prentsmiðjan jafnan út mikið
af nýjum bókum.
— Já, þið prentið mikið af
kennslubókum?
— ísafold hefur um langt skcið
fengizt við útgáfu kennslubóka, en
þó hefur sú starfsemi vaxið mjög á
síðustu árum, m. a. vegna þess, hve
framhaldsskólum og sérskólum hef-
ur fjölgað.
— Viltu nefna nokkrar mei'kustu
bækurnar, sem ísafold hefur gefið
út?
— Það er ekki með öllu vanda-
laust, því ég tel vissulega, að frá
forlaginu hafi komið-ýmsar mei’kar
bækur. Þótt bækurnar séu að vísu
misjafnar að gæðum, kemur alltaf
eitthvað af góðum ritum á hverju ári.
En auk heildarútgáfunnar af Jónasi
Hallgrímssyni, sem var fyrsta stór-
virki forlagsins, vil ég nefna „ís-
lenzka þjóðhætti“ Jónasar frá
Hrafnagili, „ísland í myndum“, sem
komið hefur út hvað eftir annað í
stórum upplögum, og boi'izt víða
um lönd, heildarútgáfu á ljóðum
Einars Benediktssonar, hinar merku
og vinsælu fræðibækur Jóns Helga-
sonar biskups o. fl.
— Hvað hefur ísafoldarprent-
smiðja gefið út merkast á þessu ári?
— Hún hefur gefið út ritsafn
Sveinbjarnar Egilson yngra í tveirn
stórum bindum, síðasta bindi af
„Dalalífi“ Guðrúnar frá Lundi, en
það er sú skáldsaga, sem á síðari
árum hefur náð mestri hylli almenn
ings. Þá hafa komið út þrjár end-
urminningabækur eftir greinda og
fróða alþýðumenn: „Á sjó og landi“
etfir Ásmund Helgason frá Bjai'gi,
„Endui’minningar Breiðfirðings“
eftir Jón Kr. Lárusson og „Á hval-
veiðastöðvum“, sem Magnús Gísla-
son hefur ritað. „Manneldi og
heilsufar í fornöld“ nefnist merki-
legt fræðii’it eftir dr. Skúla Guð-
jónsson prófessor í Árósum. Þá má
nefna „Noi'ræn söguljóð“, sem hafa
að geyma „Friðþjófssögu Tegnérs
og „Bóndann“ eftir Andrés Hovden,
hvoi'ttveggja í þýðingu Matthíasar
Jochumssonar. Er það eins konar
forboði að útgáfu á öllum ritum
\Matthíasar, sem ísafoldarprent-
smiðja hefur keypt útgáfuréttinn
að, og hefjast mun á næsta ári.
Einnig hafa komið út hjá forlaginu
í ár tvær Nonnabækur, „Nonni og
Manni“ og „Sólskinsdagar“, enn
fremur fyrsta bindi af Ritsafni
Kristínar^ Sigfúsdóttur. Síðast en
ekki sízt ber að geta heildarútgáfu
af í’itum Hjálmars Jónssonar í Bólu,
samtals 5 bindi, sem öll koma á
bókamarkaðinn einhvei’n næstu
daga. <
— Eru íleiri heildarútgáfur á döf-
inni hjá ísafold?
— Já. Útgáfa á Ritsafni Sigui'ðar
Breiðfjörð, sem Sveinbjöi’n Sigur-
jónsson vinnur að fyrir foi'lagið,
mun hefjast á næsta ári. Þá mun
einnig korna annað bindi af Rit-
safni Gröndals, upphafið á Ritsafni
Matthíasar, eins og áður er getið,
og máske fleira.
G. G.
Nýliði á lierskipi hafði orðið syfj-
aður og skreið inn í fallbyssuhlaup
til að fá sér dúi'. Rétt á eftir var lagt
til orustu. Piltinunx var skotið út úr
hlaupinu. í sama bili kom foringinn
upp og sagði:
— Hvar er Sam Jones?
— Hann brá sér í burtu ,sagði einn
liðsmaðurinn.
— Verður hann lengi í burtu?
spurði liðsforinginn.
— Nei, sagði liðsmaðurinn, — Ef
hann kemur með sama hraða og hann
fór, verður liann kominn efcir hálfa
mínútu.
Kennarinn: — Geturðu nefnt mér
helztu eiginleika vatns?
Nemandinn: — Þegar við þvoum
okkur úr því, þá verður það sldtugt.
Það er sagt, að litlir menn hugsi
oft um Napóleon. Það kemur þeim
ævinlega í gott skap.
I