Árbók skálda - 01.12.1956, Page 34

Jón Eiríksson:
Fyrir dyrum lögmálsins
eftir
Frcmz Kafka
Fyrir dyrum lögmálsins stendur dyravörður. Til þessa dyravarðar kem-
ur maður utan af landi og biður leyfis til inngöngu í lögmálið. En dyravörð-
urinn segir, að hann geti ekki leyft honum inngöngu að svo stöddu. Mað-
urinn hugsar sig um og spyr síðan, hvort hann muni fá inngönguleyfi síðar
meir. „Það getur verið," segir dyravörðurinn, „en ekki núna." Þar eð hlið
lögmálsins stendur jafnan opið og dyravörðurinn víkur til hliðar, beygir
maðurinn sig til að sjá það sem fyrir innan er. Þegar dyravörðurinn verður
þess var, þá hlær hann og segir: „Úr því að það freistar þín svo mjög, þá
skaltu reyna að fara inn í trássi við bann mitt. En vita skaltu: ég er vold-
ugur. Og ég er einungis neðsti dyravörðurinn. Frá einum sal til annars
eru dyraverðir, sem eru hver öðrum voldugri. Jafnvel mér er ofraun að
standa augliti til auglitis við þann þriðja. Við slíkum erfiðleikum hafði mað-
urinn utan af landi ekki búizt: Allir eiga þó að hafa aðgang að lögmálinu
hvenær sem er, hugsar hann, en þegar hann virðir nánar fyrir sér dyra-
vörðinn, sem klæddur er loðfeldi með langt og mjótt nef og þunnt svart síð-
skegg eins og tatari, þá ákveður hann að bíða heldur átekta, unz honum
verði veitt leyfi til inngöngu. Dyravörðurinn fær honum skemil og lætur hann
setjast til hliðar við dyrnar. Þar situr hann ár og daga. Hann gerir ítrekaðar
tilraunir til að fá að fara inn og þreytir dyravörðinn með kvabbi sínu. Dyra-
vörðurinn leggur fyrir hann spurningar um heimkynni hans og sitthvað ann-
að. En eins og hinir háu herrar, spyr hann tómlátlega og klykkir ætíð út
með því að segja, að hann geti ekki hleypt honum inn. Maðurinn, sem
hefur búið sig ágætlega út til ferðarinnar, eyðir öllu, hinum dýrmætustu
gripum, í mútur við dyravörðinn. Hann tekur að vísu á móti öllu en segir
um leið: „Ég tek aðeins við þessu, til þess að þér finnist ekki, að þú hafir
látið neins ófreistað." Oll þessi ár er dyravörðurinn undir stöðugri smásjá
mannsins. Hann gleymir hinum dyravörðunum og honum finnst þessi fyrsti
vera sá eini, sem meinar honum inngöngu í lögmálið. Fyrstu árin bölsótast
hann yfir lánleysi sínu en þegar árin færast yfir hann muldrar hann eitlhvað
í barm sér. Hann verður barnalegur. Hann biður flærnar á loðkraga dyra-
varðarins, sem hann er farinn að kynnast, að hjálpa sér að telja honum
hughvarf. Að lokum tekur honum að daprast sjón: og hann veit ekki, hvort
raunverulega dimmir í kringum hann eða hvort hann er aðeins orðinn sjón-
dapur. Hann greinir að vísu ljómann, sem stafar frá dyrum lögmálsins.