Sveitarstjórnarmál - 01.03.1995, Page 27
FÉLAGSMÁL
arfélagið er staðið að því að brjóta
sínar eigin reglur.
Nú hafa lög þessi gilt í hálft
fjórða ár. Ég kannaði það fyrr á
þessu ári hversu mörg sveitarfélög
höfðu þá sett sér reglur um fjárhags-
aðstoð og sent þær ráðuneytinu. Þau
reyndust einungis vera 24, eða að-
eins 13-14% sveitarfélaga. Að vísu
voru meðal þessara mörg fjölmenn-
ustu sveitarfélögin. Hin 150 sveitar-
félögin virðast álíta að sér komi
þessi lög ekki við. Það er alvarlegt
mál, og raunar mun alvarlegra mál
nú en verið hefði fyrir fáeinum
árum, því þegar atvinna dregst sam-
an reynir meira en ella á fjárhagsað-
stoð sveitarfélags. Fólk sem hefur
ekki rétt til atvinnuleysisbóta á oft
alls engra annarra kosta völ til að sjá
sér og sínum farborða; atvinnulausu
fólki á svonefndu „bótalausu tíma-
bili“ er beinlínis vísað á þennan af-
komumöguleika. Þess utan duga at-
vinnuleysisbæturnar á mörgum
heimilum næsta skammt til nauð-
synlegra útgjalda. Það er því stóral-
varlegt, það er illþolandi óréttlæti á
atvinnuleysistímum ef fjárhagsað-
stoð er ekki aðgengileg hjá sveitar-
félagi. Tæpast er unnt að ætla að
hún sé það þar sem sveitarfélag hef-
ur ekki sinnt um að setja um hana
neinar reglur og þar sem í ofanálag
enginn starfsmaður hefur með
höndum félagsþjónustu fyrir hönd
sveitarfélagsins. Með þannig við-
móti tilkynnir sveitarstjórnin bein-
línis að hún vilji ekki að íbúarnir
sæki um fjárhagsaðstoð. Óbeint til-
kynnir hún í leiðinni þeim, sem
þurfa á aðstoð að halda, að þeir eigi
að flytjast burt til að fá hana. Og
það er mikil skammsýni hjá sveitar-
stjóm. Enn meiri skammsýni er það
þó, sem maður stundum heyrir, að
sveitarstjómarmenn hælast um yfir
að hafa enga fjárhagsaðstoð í boði í
sinni sveit, enda sé ekki eftir henni
sótt. Það er ekki sótt um það sem
ekki er í boði og þörfin er til hvort
sem menn kjósa að sjá hana eða
loka augunum fyrir henni.
í árslok 1993 vom tæp tíu þúsund
manns á atvinnuleysisskrá í alls 120
sveitarfélögum. Aðeins 30 þeirra
höfðu sett reglur eða eitthvert fyrir-
komulag á fjárhagsaðstoð. Það má
því ætla að um það bil fimmti hver
atvinnulaus maður á landinu á þess-
um tiltekna tíma hafi búið í sveitar-
félagi þar sem fjárhagsaðstoð var
óaðgengileg; fjárhagsaðstoð sem þó
bæði er lögboðin og treyst er á þeg-
ar atvinnuleysi nkir.
Flest sveitarfélögin, sem höfðu
sett sér reglur um fjárhagsaðstoð,
höfðu kosið að styðjast við leiðbein-
andi fyrirmynd að reglum, sem fé-
lagsmálaráðuneytið lét semja og
dreifa í nóvember 1992. Þar eru há-
markslífeyrisgreiðslur Trygginga-
stofnunar ríkisins lagðar til grund-
vallar framfærslukostnaði einstakl-
ings, þ.e. samanlögð upphæð lífeyr-
is, fullrar tekjutryggingar ellilíf-
eyrisþega og heimilisuppbót, eins
og þetta er ákveðið hverju sinni.
Þessi upphæð nemur nú kr. 42.724.
Samkvæmt reglunum geta bæst við