Sveitarstjórnarmál - 01.03.1995, Side 40
SKIPULAGSMAL
lands þurfa að alla sértekna með sölu gagna til þess að
greiða um 40% af rekstrarkostnaði. Um þriðjungur þess
fæst af tekjum af verkefnum fjarkönnunardeildar, að
stærstum hluta vegna sölu á loftmyndum.
Heildarskráning loftmyndasafnsins samkvæmt nýju
skráningarkerfi hófst árið 1981. Frá þeim tíma hefur
verið byggt upp upplýsingakerfi urn loftmyndir og
fylgst vel með framleiðslu og notkun þeirra. Á tímabil-
inu 1981-1994 voru teknar um 43.000 loftmyndir.
Myndatökudagar voru 16 á ári að meðaltali og flugtími
48 klst, teknar voru um 3000 loftmyndir og myndaðir
um 6400 lengdarkílómetrar að meðaltali á ári. Fram-
leiðsluverkefni á þessu tímabili fyrir aðra en Landmæl-
ingar íslands voru um 900 á ári. Þau dreifast þannig á
árið að flest verkefni koma inn og eru unnin á suinrin en
fæst yfir háveturinn. Að meðaltali voru unnar rúmlega
tíu þúsund myndir á ári á áðumefndu tímabili, þar af um
helmingur fyrir notendur utan stofnunarinnar. Myndir
Landmælinga íslands vom aðallega snertimyndir, gerðar
NOTKUNLOFTMYNDA
Verkefni á ári
200
NOTENDUR LOFTMYNDA - SKIPTING VERKEFNA
vegna loftmyndasafns og landgreiningar fyrir kortagerð.
Um helmingur tekna af loftmyndum fæst vegna sölu
stækkana til viðskiptavina, en urn 1400 stækkanir eru
unnar á ári.
Flest verkefni á sviði loftmynda eru unnin fyrir ein-
staklinga (46%), þá ríkisstofnanir (28%) og síðan sveit-
arfélög og fyrirtæki (26%). Helstu notkunarsvið við-
skiptavina stofnunarinnar á fyrrnefndu tímabili voru:
byggðaskipulag, landfræði- og jarðfræðirannsóknir,
landanterki og landsala, kortagerð, sumarbyggð, gróður-
rannsóknir og landgræðsla.
Lokaorö
Loftmyndir eru grundvallargögn við skipulag og
kortagerð. Nákvæm framkvæmdakort em byggð á þeini
og með því að byggja í verkefnum frá upphafi á notkun
loftmynda sparast fjármunir á seinni stigum. Mikilvægt
er að gerð verði áætlun um loftmyndatöku af öllum þétt-
býlisstöðum landsins. Taka þarf ákvörðun fyrir hvern
stað um myndatökusvæði og velja flughæð og stefnu
fluglína. Þetta þarf að gerast í samráði Landmælinga ís-
lands, sveitarstjómarmanna og skipulagsyfirvalda. Við
gerð áætlunarinnar þarf að tryggja fjármögnun og taka
tillit til þarfanna á hverjum stað, með sem mesta hag-
kvæmni og notagildi að leiðarljósi.
Helstu heimildir:
Aerial Photography in the Nordic Countries, 1994. (Sameiginleg skýrsla
norrænna kortastofnana).
Ágúst Guðmundsson, 1985: Reglubundið loftmyndaflug af íslandi. Áætlun.
(Fylgirit með fjárlagatillögum Landmælinga íslands 1985).
Loftmyndir af íslandi 1981-1994. Ársskýrslur fjarkönnunardeildar Landmæl-
inga íslands. LMÍ 1982-1995.
Þorvaldur Bragason og Magnús Guðmundsson, 1994: Loftmyndir. AVS 15.
árg. 4. tbl., bls. 71-74.
34