Sveitarstjórnarmál - 01.10.1997, Blaðsíða 20

RAÐSTEFNUR
Þróun byggðar á íslandi - þjóðarsátt
um framtíðarsýn
Frá ráðstefnu um byggðamál á Akureyri 22. og 23. apríl
Hjalti Jóhannesson, jramkvœmdastjóri Eyþings
Nú eru aðeins tæplega tvö og
hálft ár til aldamóta og hafa þessi
tímamót orðið til þess að vekja
menn til umhugsunar um framtíðina
og hvort okkur hefur famast nægi-
lega vel. Eitt þeirra mála sem hafa
verið ofarlega í þjóðmálaumræð-
unni á þessari öld, ekki síst seinni
hluta hennar, eru svokölluð byggða-
mál.
Dagana 22. og 23. apríl síðastlið-
inn var haldin á Akureyri ráðstefna
sem bar heitið „Þróun byggðar á Is-
landi - þjóðarsátt um framtíðarsýn“.
Að ráðstefnuhaldinu stóðu lands-
hlutasamtök sveitarfélaga, Byggða-
stofnun og Samband íslenskra sveit-
arfélaga. Þeir sem sátu í undirbún-
ingshópi fyrir ráðstefnuna voru
Halldór Halldórsson, framkvæmda-
stjóri Fjórðungssambands Vestfirð-
inga, Hjalti Jóhannesson, fram-
kvæmdastjóri Eyþings, Jónas Egils-
son, framkvæmdastjóri Samtaka
sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu,
Ólafur Hilmar Sverrisson, bæjar-
stjóri Stykkishólmsbæjar, Sigurður
Guðmundsson, forstöðumaður þró-
unarsviðs Byggðastofnunar, og Vil-
hjálmur Þ. Vilhjálmsson, formaður
Sambands íslenskra sveitarfélaga.
Trausti Valsson skipulagsfræðingur
vann með undirbúningshópnum að
skipulagi ráðstefnunnar. Markmiðið
með ráðstefnunni var að reyna að fá
fram framtíðarsýn um þróun byggð-
ar í landinu og hvert menn vilja
stefna í þeim efnum eða telji að
ntuni stefna. Þá eru jafnframt á
þessu ári liðin 10 ár frá ráðstefnu
um byggðamál sem haldin var á
Selfossi undir heitinu „Hefur
byggðastefnan brugðist?"
Alls var haldinn 21 fyrirlestur á
ráðstefnunni. Fyrirlestrunum var
skipt í fimm meginkafla sem verður
nánar greint frá hér á eftir:
• Framtíðarmöguleikar í nýtingu
mannauðs og náttúruauðlinda.
• Breytingar í byggð.
• Breytt alþjóðaumhverfi - nýir
möguleikar.
• Urslitaatriði í samkeppnisstöðu
Islands um fólkið.
• Þjóðarsátt um framtíðarsýn.
Gestafyrirlesari fyrri daginn var
dr. Kenneth MacTaggart, hjá High-
lands and Islands Enterprise sem er
atvinnuþróunarfélag í Norður-
Skotlandi. Ráðstefnustjórar voru
Einar Njálsson, bæjarstjóri á Húsa-
vík og þáverandi formaður Eyþings,
og Guðmundur Malmquist, forstjóri
Byggðastofnunar. Ráðstefnuna
ávörpuðu Davíð Oddsson forsætis-
ráðherra og Vilhjálmur Þ. Vi 1 -
hjálmsson, formaður Sambands ís-
lenskra sveitarfélaga, sem jafnframt
setti hana.
Miða uppbyggingarstarf
hins opinbera á lands-
byggöinni viö þau svæöi
sem eiga sér forsendur til
að vaxa
í máli Davíðs Oddssonar kom
m.a. fram að skilgreining á hugtak-
inu „byggðastefna" væri á reiki en
hann nefndi þó að ýmsir teldu að
góð byggðastefna fælist m.a. í að
skapa efnahagslífinu traustan grunn
að standa á og að vanda vel til hag-
stjómar. I máli hans kom fram að
veikleiki landsbyggðarinnar virtist
liggja í einhæfni atvinnulífsins og
að þess yrði tæplega að vænta að
þjónusta ríkisins á landsbyggðinni
yrði aukin heldur þvert á móti væri
þrýstingur á að auka hagkvæmni
þjónustunnar sem um leið þýddi
fækkun starfa og stofnana. Hann
sagðist telja að það ríkti betri sátt
um hvemig byggð hefði þróast en
ætla mætti og að sú sátt byggðist
m.a á þeim skilningi fólks að það
væru takmörk fyrir því hve miklu
ríki og sveitarfélög fá ráðið um bú-
setuval fólks. Hann lagði áherslu á
mikilvægi könnunar á búferlaflutn-
ingum fólks sem Félagsvísinda-
stofnun Háskóla íslands (HÍ) er að
vinna að fyrir Byggðastofnun. Þá
gerði hann að umræðuefni stefnu-
mótandi byggðaáætlun og sagði
m.a.: „Við eigum ekki aðra betri
kosti en fara að þeirri forskrift sem
þá var dregin upp, þ.e. að miða upp-
byggingarstarf hins opinbera á
landsbyggðinni við þau svæði sem
eiga sér forsendur til að vaxa og
2 1 0