Morgunblaðið - 13.10.2012, Side 46

46 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. OKTÓBER 2012
Verið
velkomin
LISTASAFN ÍSLANDS
Listasafn Reykjanesbæjar
ALLT EÐA EKKERT
Samsýning 55 listamanna
af Reykjanesi.
30. ágúst - 21. október
Bátasafn Gríms Karlssonar
100 bátalíkön
Byggðasafn Reykjanesbæjar
VERTÍÐIN
Opið virka daga 12-17, helgar 13-17.
Aðgangur ókeypis
reykjanesbaer.is/listasafn
ÞJÓÐMINJASAFN ÍSLANDS
SKIA
Skugginn í myndlist frá því fyrir miðja
20. öld og til samtímans
Fimmtudagur 18. október kl. 20
Listamannsspjall
Sigurður Árni Sigurðsson
Opið 12-17, fim. 12-21, lokað þri.
www.hafnarborg.is
sími 585 5790
Aðgangur ókeypis
SAGA TIL NÆSTA BÆJAR
íslensk vöruhönnun í tíu ár
Síðasta sýningarhelgi!
Leiðsögn sunnud. kl.15.00
Opið alla daga nema mán. kl. 12-17.
Verslunin KRAUM í anddyri.
Garðatorg 1, Garðabær
www.honnunarsafn.is
Síðasta sýningarhelgi ljósmyndasýningarinnar
Tvær í einni/Two for one á Torgi
Kvikmyndasýning sunnudag kl. 15:
Björgunarafrekið við Látrabjarg
Fjölbreyttar sýningar, ratleikir fyrir fjölskyldur
og úrval gjafavöru í safnbúð.
Kaffi og meðlæti í Kaffitári.
Þjóðminjasafn Íslands, Suðurgötu 41, s. 530 2200,
www.thjodminjasafn.is, thjodminjasafn@thjodminjasafn.is
Opið alla daga nema mánudaga kl. 11-17
ÖLVUÐ AF ÍSLANDI 19.5. – 4.11. 2012
DÁLEIDD AF ÍSLANDI 19.5. – 4.11. 2012
HÆTTUMÖRK 19.5. – 31.12. 2012
MUSÉE ISLANDIQUE; Ólöf Nordal 14.9. - 4.11. 2012
SUNNUDAGSLEIÐSÖGN 14. okt. kl. 14 - SUNNUDAGUR Á SAFNI,
Halldór Björn Runólfsson spjallar við gesti
SAFNBÚÐ Listaverkabækur, kort og gjafavara.
Fríkirkjuvegi 7, 101 Reykjavík, sími 515 9600
OPIÐ daglega kl. 11-17, lokað mánudaga
SAFN ÁSGRÍMS JÓNSSONAR
Bergstaðastræti 74, sími 561 2914
Opið þri. til fim. kl. 11-14, sun. kl. 13-16
www.listasafn.is
SÝNINGARSALIR Í KJALLARA:
Sýningin „Lífið í Vatnsmýrinni“
5. sept. - 4. nóv. opið 12-17 alla daga, lokað mánudaga.
Á sýningunni er hægt að kynnast marglaga sögu Vatnsmýrarinnar. Hún er
hugsuð til að efla vitund um náttúruna inni í borginni og borgina í náttúrunni.
NÁTTÚRUSKÓLI NORRÆNA HÚSSINS
- fjölskyldudagskrá alla virka daga í sept. og okt. kl. 12-17, lokað mánudaga.
Ratleikur með spurningum og verkefnum
sem fjölskyldan leysir saman
Norræna húsið, Sturlugötu 5, s. 551 7030
www.norraenahusid.is , nh@nordice.is
Opið alla virka daga 9-17, helgar 12-17. Aðgangur ókeypis.
NORRÆNA HÚSIÐ
Söfn • Setur • Sýningar
Silja Björk Huldudóttir
silja@mbl.is
„Þessi verk hafa aldrei áður verið
sýnd opinberlega. Það er mikill
fengur að þeim, enda þykir það
ávallt sæta tíðindum þegar fram
koma áður óþekktir og góðir einfar-
ar í málaralist og Guðmundur Vi-
borg er í þeirra hópi,“ segir Elín-
björt Jónsdóttir, listmunasali hjá
Gallerí Fold, um sýningu á um tæp-
lega sjötíu olíumálverkum ásamt
smíðagripum úr silfri og beini eftir
Guðmund Viborg Jónatansson sem
opnuð verður í Gallerí Fold í dag kl.
15. Við sama tækifæri verður einnig
opnuð sýning á rúmlega tuttugu nýj-
um myndum eftir færeyska listmál-
arann Finleif Mortensen.
Í sýningaskránni um verk Guð-
mundar sem Aðalsteinn Ingólfsson
listfræðingur tók saman er ævi lista-
mannsins rakin og verk hans sett í
samhengi. Þar kemur fram að Guð-
mundur hafi í listsköpun sinni um
margt verið óvenjulegur einfari.
Hann fæddist árið 1858 í Svansvík í
Reykjafirði vestra og lést á heimili
sínu í Reykjavík 1936. Í vélstjóratali
er Guðmundur talinn fyrsti starf-
andi vélstjóri hérlendra manna. Árið
1910 hætti hann því starfi, settist að
í Reykjavík og snéri sér að gullsmíði,
en eftir Guðmund liggja margir
skrautgripir, skart, borðbúnaður,
drykkjarhorn og silfurskildir.
Einlæg verk og skemmtileg
Elínbjört segir verk Guðmundar
hafa verið í vörslu fjölskyldu hans
frá því hann lést. „Langafabarn hans
leitaði til okkar í vor þar sem fjöl-
skylduna langaði til þess að sýna
verk hans. Okkur fannst þetta strax
mjög skemmtilegt og hrifumst af
verkunum,“ segir Elínbjört og bætir
við: „Guðmundur er í hópi þeirra
sem nefndir hafa verið einfarar eða
næfistar. Hann lærði aldrei til
myndlistar og verk hans verða fyrir
bragðið afar einlæg og skemmtileg.
Verkin falla vel að þessari barnslegu
list sem menn á borð við Stórval og
Dunganon eru þekktir fyrir.“ Að
mati Aðalsteins eru myndir Guð-
mundar markverð viðbót við það
stóra safn myndverka eftir sjálf-
lærða listamenn sem smám saman
hefur komið fram á sjónarsviðið hér-
lendis á undanförnum áratugum.
Örgeðja sveimhugi
„Guðmundur var undarleg blanda
af praktískum handverksmanni og
örgeðja sveimhuga, upptendraður af
hugmyndum þjóðernisrómantískrar
sjálfstæðisbaráttu 19. aldar. […] Ol-
íumálverk hans af íslensku landslagi
einkennast af sömu upphafningu ís-
lenskrar náttúru og landslags-
myndir frumherjanna; þær eru upp-
fullar með tæra birtu og sumarblíðu.
[…] Þjóðernisrómantík 19. aldar er
einnig lykillinn að sérstæðustu verk-
um Guðmundar, myndum hans af
merkilegu fólki úr sögu Íslands og
Íslendingasögunum. […] Sköp-
unargleði Guðmundar Viborg og ein-
læg löngun hans til að segja skil-
merkilega frá því sem hann telur
sannast og réttast er aðal hans.
Myndir hans eru ekki einasta heim-
ild um viðhorf 19. aldar fjölhaga,
heldur áhrifamikil myndgerving
þeirra viðhorfa.“
Sýningarnar tvær, sem báðar eru
sölusýningar, standa til 28. október.
„Mikill fengur að verkunum“
Hin fagra Guðmundur Viborg Jónatansson sótti sér innblástur í Íslend-
ingasögurnar og málaði bæði kven- og karlhetjur sagnanna.
 Áður ósýnd
verk eftir Guð-
mund Viborg
Skiftandi ljós úr eystrið nefnist
sýning færeyska listmálarans
Finleifs Mortensen. Hann er
meðal þeirra færeysku málara
sem sækja efnivið sinn í náttúru
eyjanna og hina sérstöku birtu
sem þar er. Mortensen, sem
fæddur er árið 1965, hefur sýnt
verkin sín víðsvegar í Færeyjum,
Danmörku og á Íslandi. Sýn-
ingin í Gallerí Fold er önnur sýn-
ing hans hérlendis.
Sérstök birta
hefur áhrif
FINLEIF MORTENSEN
Blátt Eitt verka Mortensen.
Söngsveitin Fílharmónía heldur tón-
leika annað kvöld, sunnudag, í Sel-
tjarnarneskirkju kl. 20 og nk. mánu-
dagskvöld í Guðríðarkirkju í
Grafarholti kl. 20. Á efnisskránni
eru annars vegar Misa Criolla eftir
Ariel Ramírez og hins vegar Maria-
musik eftir Anders Öhrwall.
„Misa Criolla er taktföst messa,
sungin á spænsku og skrifuð fyrir
kór, einsöngvara og hljómsveit. Mis-
munandi tónlistarhefðir S-Ameríku
lita verkið sem er með eindæmum
ánægjulegt áheyrnar,“ segir m.a. í
fréttatilkynningu.
Einsöngvarar verksins eru Einar
Clausen tenór og Jón Svafar Jós-
efsson barítón.
„Mariamusik er byggð á textum
og tónlist um Maríu Mey frá 14., 15.
og 16. öld. Sumir kaflarnir bera
raunar sterkan keim af styrk
Öhrwalls sem jólatónskálds og er á
stundum nokkur hátíðarbragur yfir
stykkinu, sem sungið er á íslensku,“
segir m.a. í tilkynningu. Lesari í
verkinu er Þorleifur Hauksson.
Miðar fást í 12 tónum á Skóla-
vörðustíg, hjá kórfélögum og við inn-
ganginn.
Ljósmynd/Þengill Ólafsson
Söngsveitin Fílharmónían heldur fyrstu tónleika vetrarins annað kvöld.
Fílharmónían með Misa
Criolla og Mariamusik
Myndlistarkonan Elísabet Olka
Guðmundsdóttir, sem býr og starfar
í Kaupmannahöfn, opnaði nýverið
sýninguna Verk í vinnslu í Field’s
designstore sem er á Arne Jacob-
sens Allé 12 í Kaupmannahöfn.
Samkvæmt upplýsingum frá
Elísabetu Olku eru öll verkin á sýn-
ingunni unnin úr yfirgefnum hlutum
sem listamaðurinn hefur fundið á
götum Kaupmannahafnar á síðast-
liðnum mánuðum.
„Hugmyndin bakvið sýninguna er
að endurlífga rýrnaða hluti, móta úr
þeim skúlptúra og gefa þeim þar
með nýtt tilverustig þar sem þeir fá
annan fagurfræðilegan tilgang, nýj-
an anda og nýtt verðgildi,“ segir
m.a. í tilkynningu frá listakonunni.
Sýningin stendur til 29. október nk.
og er opin milli kl. 10-20 alla daga
vikunnar.
Verk í
vinnslu
Vinnsla Elísabet Olka Guðmunds-
dóttir sýnir í Field’s designstore.