Morgunblaðið - Sunnudagur - 30.12.2012, Blaðsíða 6

6 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 30.12. 2012
„Stríðið gegn eiturlyfjum hef-
ur misheppnast,“ var niður-
staða sjálfskipaðrar 19 manna
nefndar á vegum Sameinuðu
þjóðanna 2. júní 2011.
Í nefndinni voru ýmsir
málsmetandi menn, þar á
meðal Kofi Annan, fyrrver-
andi framkvæmdastjóri Sam-
einuðu þjóðanna, Ernesto
Zedillo, fyrrverandi forseti
Mexíkó, Fernando Henrique
Cardoso, fyrrverandi forseti
Brasilíu, og Paul Volcker, fyrr-
verandi yfirmaður bandaríska
seðlabankans. Árið
2010 vörðu
Bandaríkja-
menn 15 millj-
örðum dollara í
stríðið gegn
eiturlyfjum eða
um 500
dollurum
á sek-
úndu.
F
rumvarp um hert við-
urlög við eitur-
lyfjaneyslu í Brasilíu
hefur enn á ný kveikt
umræðu um hið svokall-
aða stríð gegn eiturlyfjum. Í frum-
varpinu er kveðið á um að dómar
fyrir að hafa eiturlyf í fórum sín-
um verði þyngdir og fíklar verði
skilyrðislaust læstir inni. Fernando
Henrique Cardoso, fyrrverandi for-
seti landsins, gagnrýndi frum-
varpið harðlega nú milli jóla og ný-
árs og sagði í viðtali við dagblaðið
O Globo að það væri bæði gagns-
laust og myndi hafa hrikalegar af-
leiðingar að gera eiturlyfjanotkun
að lögreglumáli.
„Þeir sem misnota eiturlyf
kunna að skaða sjálfa sig og fjöl-
skyldur sínar, en það hjálpar þeim
ekki að læsa þá inni,“ sagði Car-
doso, sem var forseti frá 1995 til
2002, og bætti við að skilyrðislaus
fangelsun fíkla hefði verið for-
dæmd um allan heim vegna þess
að hún væri óskilvirk, brenni-
merkti fíkilinn og væri brot á
mannréttindum.
Vandamál um allan heim
Hin fyrirhugaða lagasetning í
Brasilíu er dæmi um ráðleysi yf-
irvalda um allan heim í baráttunni
gegn misnotkun fíkniefna.
Brasilía er talin stærsti mark-
aður heims fyrir eiturlyfið krakk
og næststærsti markaðurinn þegar
kemur að almennri notkun kók-
aíns. Osmar Terra, einn af flytj-
endum frumvarpsins, segir að eit-
urlyf og þá sérstaklega krakk
skapi gríðarlegan heilbrigðisvanda
í landinu og stofni öryggi almenn-
ings í voða.
Öryggi almennings er ekkert
síður í voða í Mexíkó. Mexíkanskir
landgönguliðar héldu að þeir hefðu
gert strandhögg þegar þeir felldu
Heriberto Lazcano, foringja hinna
voldugu glæpasamtaka Zetas, í
skotbardaga 7. október. Fögnuður
stjórnvalda var skammvinnur.
Nokkrum klukkustundum síðar
réðust vopnaðir menn inn á líkstof-
una þar sem hinn fallni glæpa-
kóngur lá og höfðu lík hans á
brott. Þannig hafa skipst á skin og
skúrir í baráttu mexíkanskra yf-
irvalda við eiturlyfjahringina.
Talið er að 60 þúsund manns
hafi látið lífið í Mexíkó í átökum
vegna eiturlyfja á undanförnum
sex árum. Eiturlyfjaforingjarnir
svífast einskis, búta óvini sína í
sundur og hengja þá í brúm.
Vandinn er ekki bundinn við
Ameríku. Í Afganistan fór
18% meira land undir
valmúarækt á þessu ári en
í fyrra, þótt ópíumfram-
leiðsla hafi dregist saman
vegna ótíðar. Í árlegri skýrslu
Sameinuðu þjóðanna um eiturlyf
og glæpi segir að þessi aukna rækt
sé verulegt áhyggjuefni.
Um 90% af ópíumi heimsins er
framleitt í Afganistan og er ein af
rótum spillingar í landinu. Talib-
anar heimta skatt af valmúabænd-
um og nota tekjurnar í baráttuna
gegn stjórnvöldum og herjum Atl-
antshafsbandalagsins.
Það hefur verið á dagskrá að
þurrka ópíumframleiðsluna út frá
því að stjórn talibana var steypt í
innrásinni í Afganistan undir for-
ustu Bandaríkjamanna árið 2001.
Það hefur ekki gengið, ekki síst
vegna þess hvað verðið er hátt og
útilokað að bændur geti haft jafn
miklar tekjur af öðrum landbúnaði.
Uggur í Evrópu
Þá óttast yfirvöld greinilega að
aukin harka sé að færast í undir-
heima Evrópu. Á föstudag gaf evr-
ópska lögregluembættið Europol
út viðvörun um að óttast mætti
gengjastríð líkt og á Norðurlönd-
unum í lok 20. aldar vegna inn-
rásar mótorhjólagengja frá Banda-
ríkjunum, Kanada og Ástralíu.
Gengi á borð við Comancheros og
Rebels frá Ástralíu, Rock Machine
frá Kanada og Mongólanna frá
Bandaríkjunum væri að ryðja sér
til rúms í Evrópu og leituðu þar
nýliða. Þessi gengi hygðust hasla
sér völl í eiturlyfjamisferli, vopna-
sölu og mansali og þeim fylgdi
„öfgakennt ofbeldi“.
Richard Nixon, þáverandi
Bandaríkjaforseti, lýsti yfir stríð-
inu gegn eiturlyfjum árið 1971. Því
fylgdu harðar aðgerðir til að
stemma stigu við flæði eiturlyfja til
Bandaríkjanna, sem hafa sett svip
sinn á löggæslu, sérstaklega sunn-
an bandarísku landamæranna.
Nú er komin fram hávær krafa
um að endurskoða þessar aðferðir.
Leiðtogar Mexíkó, Hondúras,
Costa Rica og Belize skoruðu í
nóvember á Sameinuðu þjóðirnar
að fara ofan í „árangur og tak-
markanir“ núverandi aðferða gegn
eiturlyfjamisferli. Meirihluti at-
kvæða fyrir lögleiðingu marijúana í
ríkjunum Colorado og Washington
í Bandaríkjunum í kosningunum í
nóvember hefur ýtt undir þá kröfu.
Ráðleysi í
stríði gegn
eiturlyfjum
Í BRASILÍU Á AÐ HERÐA AÐGERÐIR GEGN EITURLYFJAFÍKL-
UM. Í MEXÍKÓ OG MIÐ-AMERÍKU ER FARIÐ FRAM Á ENDUR-
SKOÐUN STRÍÐSINS GEGN EITURLYFJUM. Í AFGANISTAN
EYKST ÓPÍUMRÆKT ÞRÁTT FYRIR AÐGERÐIR NATO.
Kofi Annan
MISHEPPNAÐ STRÍÐ
Félagar í mótorhjólagengjunum Hells Angels og Satudarah sýna veldi sitt í Amsterdam. Yfirvöld í Evrópu hafa
áhyggjur af að innrás bandarískra, kanadískra og ástralskra gengja leiði til aukinnar hörku í undirheimum álfunnar.
AFP
* Stríðið sem við höfum háð í 40 ár hefur ekki boriðárangur. Í hreinskilni sagt erum við að tapa þessu stríði.Otto Perez Molina, forseti Gvatemala, er einn helsti
andstæðingur „stríðsins gegn eiturlyfjum“.
Alþjóðamál
KARL BLÖNDAL
kbl@mbl.is
HEIMURINN 2012
KÍNA
PEKING Kínverski
kommúnistaflokkurinn
valdi sér nýjan leiðtoga,
Xi Jinping, með sínum
ógagnsæju og torræðu
aðferðum.Tveimur
mánuðum áður en hann var valinn
hvarf Xi af sjónarsviðinu í tvær vikur.
Engin skýring var gefin á því. Mikið
írafár varð þegar Bo Xilai, sem hafði
verið spáð frama í leiðtogaskiptun-
um, féll af stalli vegna atburðarásar
í kringum dauða bresks kaupsýslu-
manns. Eiginkona Bos var dæmd
fyrir morð í réttarhöldum, sem
haldin voru með hraði.
SÝRLAND
DAMASKUS Andspyrnan við
stjórn Bashars al-Assads, leiðtoga
Sýrlands, magnaðist á árinu og
varð að borgarastyrjöld. Í bænum
Daraya, þar sem andspyrnan við
stjórnina hefur verið hörð, féllu
400 manns í valinn í einu mesta óhæfuverki
átakanna. Uppreisnarmenn náðu stórum hlutum
landsins á sitt vald og bárust átökin til höfuð-
borgarinnar, Damaskus.Talið er að 30 þúsund
manns hafi látið lífið í átökunum á árinu.
SPÁNN
MADRÍD Spánverjar sendu út neyðarkall eftir aðstoð til Evrópusam-
bandsins vegna evrukreppunnar. Fjórðungur Spánverja er án atvinnu
og helmingur ungs fólks og hefur ólga í landinu farið vaxandi. Í Evrópu-
sambandinu héldu viðræður um aukinn samruna í efnahagsmálum til að
koma fótum undir hinn sameiginlega gjaldmiðil áfram. Er álfan klofin milli
norðursins, sem vill ekki þurfa að fjármagna endurreisn kreppuríkjanna,
og suðursins, sem vill fá aðstoð til að ná sér á strik á ný.
BANDARÍKIN
NEWYORK Apple varð verðmætasta
fyrirtæki heims á árinu og sló þar við
metið, sem Microsoft setti 1999. Hluta-
bréf í Apple fóru í 705 dollara þegar mest
lét, en lækkuðu aftur og fóru niður í 510
dollara, sem var þó 100 dollurum meira en í upphafi
árs. Frumútboð á bréfum í félagsvefnum Facebook
þótti hins vegar mistakast. Verð á þeim var ákveðið
38 dollarar, en var komið niður í 18 dollara þremur
mánuðum síðar, en hefur hækkað eitthvað frá því.
BANDARÍKIN
WASHINGTON Kosningabaráttan í Bandaríkj-
unum kostaði tvo milljarða dollara og þegar talið
hafði verið upp úr kjörkössunum var allt óbreytt,
Barack Obama áfram forseti, repúblikanar héldu
meirihluta sínum í fulltrúadeild þingsins og demó-
kratar í öldungadeildinni.Til þess var tekið að fyrsta
sinni eru hvítir karlar ekki í meirihluta þingmanna demókrata í
fulltrúadeildinni, en þeir eru þó 85% þingmanna repúblikana þar.