Morgunblaðið - 14.05.2013, Blaðsíða 12

Innlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 14. MAÍ 2013
VIÐTAL
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
„Ef marka má skoðanakannanir
myndu breskir kjósendur styðja úr-
sögn úr Evrópusambandinu í dag.
Þjóðaratkvæðagreiðslan verður hins
vegar ekki haldin á morgun. Reynsl-
an af þjóðaratkvæðagreiðslum í
Evrópu er sú að málstaður óbreytts
ástands vinnur alltaf á þegar kosn-
ingabaráttan er hafin. Andstæð-
ingar ESB þurfa því að fara með
mikið forskot inn í kosningabarátt-
una til að vera vissir um sigur,“ seg-
ir Daniel Hannan, Evrópuþingmað-
ur fyrir breska Íhaldsflokkinn, um
stöðu þessa deilumáls í Bretlandi.
„Ef tillögur José Manuels Bar-
roso [forseta framkvæmdastjórnar
ESB] um aukinn samruna Evrópu-
sambandsríkjanna ná fram að ganga
munu kjósendur hins vegar segja að
óbreytt ástand komi ekki til greina.
Þá yrði ekki spurt hvort við förum
úr ESB eða höldum sambandinu við
það óbreyttu, heldur hvort við för-
um úr ESB eða höldum áfram á
þessari vegferð til lands sem heitir
Evrópa. Framganga ESB kann því
að grafa undan málstað óbreytts
ástands,“ segir Hannan og á við
þann kost að Bretar verði áfram
innan ESB.
Sem kunnugt er boðar David
Cameron, forsætisráðherra Bret-
lands og leiðtogi Íhaldsflokksins,
þjóðaratkvæðagreiðslu árið 2015,
eða síðar á næsta kjörtímabili, um
fyrirkomulag sambandsins við ESB.
Skapar það vígstöðu til að knýja
fram breytingar á sambandi Breta
við Evrópusambandið, að því gefnu
að Cameron verði við völd.
Hannan ítrekar að enginn geti
spáð fyrir um úrslitin en bendir á að
84% þátttakenda í könnun á vefsíðu
Íhaldsflokksins hafi lýst yfir stuðn-
ingi við úrsögn úr ESB. Þá hafi 72%
yfirlýstra stuðningsmanna Íhalds-
flokksins lýst yfir sömu afstöðu sem
birt var í dagblaðinu Guardian. Sú
afstaða nái því langt út fyrir raðir
þeirra sem séu virkir í grasrótinni.
Talar fyrir meirihlutann
Sjálfstæðisflokkur Bretlands,
UKIP, vann stórsigur í sveitar-
stjórnarkosningum í byrjun maí.
Úrslitin ollu pólitískum jarðskjálfta,
enda fór UKIP nærri því að ná jafn-
stöðu við Íhaldsflokkinn. Er úrsögn
úr ESB lykilstefnumál flokksins.
Spurður um ástæður velgengni
UKIP að undanförnu svarar Hann-
an því til að leiðtogi flokksins, Nigel
Farage, hafi uppskorið svo ríkulega
vegna þess að hann tali fyrir hönd
meirihluta breskra kjósenda í
Evrópumálum. Sjálfstæðisflokkur
Bretlands hafi nýtt sér eyðu sem sé
tilkomin vegna þeirra takmarkana
sem stjórnarsamstarfið við Frjáls-
lynda demókrata setji Íhalds-
flokknum. Stuðningsmenn Íhalds-
flokksins taki undir þær áherslur
Farage og félaga að lækka skuli
skatta, að færa skuli sveitarfélög-
unum aukin völd og ganga úr ESB.
„Sá er munurinn að sá sem stend-
ur utan ríkisstjórnar þarf ekki að
gera neinar málamiðlanir. Í stefnu-
skrá UKIP segir að tvöfalda beri
framlög til hersins sem og fjölda
fangarýma, að lækka skuli skatta á
alla og ná jafnvægi í fjárlögum rík-
isins. Allir virkir félagar í Íhalds-
flokknum myndu samþykkja þetta
fernt en af því að við erum í sam-
bandsstjórn getum við ekki náð
þessu öllu í gegn í einu.
David Cameron hefur sagt að
hann vilji annan samning við Evr-
ópusambandið og að hann muni
setja hann í þjóðaratkvæðagreiðslu.
Ef breskir kjósendur kæra sig ekki
um samninginn muni Bretar fara úr
ESB. Við vitum ekki hvort Cameron
verður endurkjörinn og hvort hann
verði því í stöðu til að efna loforðið,“
segir Hannan og heldur áfram.
Fjarri hinum almenna borgara
„Ef Cameron verður það held ég
að það skapi áhugaverðan valkost
með því að sýna hversu miklar til-
slakanir slíkur samningur þyrfti að
fela í sér til að breskir kjósendur
yrðu ánægðir. Hingað til hafa dipló-
matar og stjórnmálamenn ákveðið
fyrir Breta hvort við eigum að vera í
ESB. Grundvallarafstaða þeirra er
óravegu frá afstöðu hins almenna
borgara. Eigi þjóðin að samþykkja
annars konar samning um samband
Bretlands við Evrópusambandið
þarf hann að fela í sér mun minni
tengsl við ESB, tengsl sem byggðu
á viðskiptum fremur en stjórnmála-
legum samruna,“ segir Hannan.
Meirihluti íhalds-
manna vill úr ESB
 Þingmaður segir Breta myndu kjósa úrsögn úr ESB í dag
Morgunblaðið/Rósa Braga
Íslandsvinur Hannan sagðist vera hér í heimsókn í 6. eða 7. skiptið.
Hannan segir aðspurður að meirihluti þingmanna á Evr-
ópuþinginu séu fylgjandi frekari samruna ríkjanna.
„Þetta er mjög vinsæl afstaða á Evrópuþinginu. Þau
okkar sem eru því andvíg eru mikill minnihluti á þinginu.
Það var sláandi að hlýða á ummæli Josés Manuels
Barrosos [forseta framkvæmdastjórnar ESB] á þriðju-
daginn var en þar talaði hann skýrt um að aðgerðir til
samræmingar í efnahags- og gjaldmiðlamálum væru
ekki aðeins fyrir evrusvæðið heldur öll ESB-ríkin 27
Það er því ekki vörn [gegn þessari samræmingu] að
hafa staðið utan við ESB. Við vitum hvað fram-
kvæmdastjórnin ætlar sér. Það er ekki leyndarmál. Hún
hefur ákveðið að til að leysa evrukreppuna þurfi að hafa
sameiginlega efnahagsstefnu. Það þýðir sameiginlega
útgáfu skuldabréfa, samræmda skattastefnu og það
sem kallað er eitt evrópskt fjármálaráðuneyti. Það er
erfitt að sjá hvernig lönd eins og Bretland, Svíþjóð eða
Danmörk kæmust hjá því að dragast inn í stóran hluta
þessarar umgjarðar,“ segir Hannan en ríkin þrjú standa
utan evrunnar. Hannan telur þessa
samræmingu hluta af þeirri áratuga
gömlu áætlun stofnfeðra Evrópusam-
bandsins að stíga hægt og bítandi
skref í átt til myndunar stórríkis.
„Hefði ferlið einhvern tímann verið
lýðræðislegt værum við ekki þar sem
við erum núna. Sé upphafið skoðað og
hvað Robert Schuman og Jean Mon-
net og aðrir stofnfeður ESB sögðu
kemur í ljós að þeir skildu að svo
metnaðarfullt verkefni, að samræma öll fornu konungs-
ríkin og þjóðríkin í Evrópu í eitt ríki, myndi aldrei takast
ef bera þyrfti sérhvera tilfærslu á valdi frá höfuðborgum
þjóðríkjanna til Brussel undir kjósendur til staðfest-
ingar. Það var því með ráðnum hug sem völdin voru
færð til ókjörinna fulltrúa í framkvæmdastjórninni sem
þurftu ekki að hafa áhyggjur af almenningsálitinu,“
segir Hannan.
Þrýst á sameiginlega efnahagsstjórn
AFSTAÐA FRAMKVÆMDASTJÓRNAR ESB TIL EVRUKREPPUNNAR
José Manuel
Barroso