Morgunblaðið - 16.05.2013, Side 36

36 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. MAÍ 2013
Gisting
Málarar
Málarar
Tökum að okkur alla málningar-
vinnu. Tilboð eða tímavinna. Aðeins
faglærðir málarar
Upplýsingar í síma 696 2748
Draugasetrið Stokkseyri,
www.veislusalur.is,
veislusalurinn@gmail.com
Bílaþjónusta
Húsviðhald
Hreinsa þakrennur
laga ryð á þökum,
hreinsa veggjakrot
og tek að mér ýmis
smærri verkefni.
Sími 847 8704,
manninn@hotmail.com
Smáauglýsingar
Margrét Guðjónsdóttir í Dals-
mynni var einstök kona. Hún var
náttúrubarn og undi hvergi bet-
ur hag sínum en í sveitinni við
búsýslu og gróðurstörf. Það var
ævintýri að heimsækja hana í
garðinn. Þessi garður kom á
óvart fyrir það fyrsta að manni
var ekki alveg ljóst í fyrstu að
um garð væri að ræða. Þar ægði
öllu saman en samt var einhvers
konar skipulag á honum. Skipu-
lag sem var á vissan hátt hrífandi
því það bar svo ótvírætt merki
kappsfullrar hugsjónakonu. Það
sem manni virtist hafa fokið inn í
garðinn hvort heldur það var nú
stóll eða þilplata hafði hún komið
vandlega fyrir í því skyni að
skýla viðkvæmum plöntum. Í nú-
tímanum væri eflaust talað um
að garður þessi hefði verið ein-
hvers konar tegund af gjörningi.
Bak við allt var djúp umhyggja
fyrir plöntunum og lífríkinu öllu.
Það var ógleymanlegt að rölta
með henni um gróðurreitina sem
hún sýndi manni stolt á svip.
Nýtti hvert skref, reytti frá þess-
ari jurtinni, hagræddi annarri,
fór skyndilega í vasa sinn og
dreifði áburðarkornum. Stakk
skóflu í fötu og dreifði taði. Greip
slöngu í miðri setningu og vökv-
aði álútar plöntur. Kippti plöntu
upp og skellti í fangið á manni og
bað mann að taka hana í fóstur.
Eða hún lagðist skyndilega á
fjóra fætur og fór að róta í mold-
inni án þess að tapa þræði í
margliðaðri ræðu sinni. Stóð upp
samlit grundinni og blés ekki úr
nös enda þótt aldin væri orðin.
Þótt stormur blési svo hrikti í
öllu því sem skjól átti að veita
eða þeytti því upp á efstu brún
Hafursfells gafst hún aldrei upp.
Allt var gert áreynslulaust sem
væri hún að draga andann með
gróðri jarðar. Ræktunin var um-
fangsmikil og á stundum jafnvel
meiri en hún komst yfir. En hún
lét það ekki angra sig enda ætíð
létt í lund og var fráleitt smá-
munasöm. Margrét var hispurs-
laus í orði og verki. Lífsglöð kona
og sívinnandi. Hún var kona
gróðurs og jarðar og gaf öðrum
óspart blóm og trjáplöntur. Allt
komst til þroska. Frá henni
streymdu bakkar af forræktuðu
grænmeti og virtist ekki skipta
hana máli hvort greitt væri fyrir
eða ekki. Ræktunarkrafturinn í
henni var smitandi enda fór hún
lengi fyrir skógræktarfólki á
sunnanverðu Snæfellsnesi af
kappi og festu. Og það er gott að
horfa á ýmsar plöntur hér í gróð-
urreit okkar hjóna sem komnar
eru frá ræktunarkonunni Mar-
Margrét
Guðjónsdóttir
✝ Margrét Guð-jónsdóttir
fæddist í Ytri-
Skógum, Kolbeins-
staðahreppi, 3.
mars 1923. Hún lést
á dvalarheimili
aldraðra í Borgar-
nesi, Brákarhlíð, 2.
maí 2013.
Útför Margrétar
fór fram frá Borg-
arneskirkju 10. maí
2013.
gréti í Dalsmynni.
Það var ákaflega
gaman að spjalla við
Margréti. Hún hafði
margt á orði í senn
og stundum var erf-
itt að henda reiður á
um hvað hún var að
tala því svo mikill
var hugurinn hverju
sinni. Stundum var
sagt að hún gæti
talað um þrennt í
einu. Ekkert mannlegt var henni
óviðkomandi enda þótt sveitin og
ræktunin ættu stærstan sess í
huga hennar. Eflaust væri hún á
bekk frumkvöðla ef ung væri nú
á dögum. Menntun hennar var
utan við alla formlega skóla-
göngu en hún var eðlisgreind
kona og lestrarhestur mikill.
Vinur gróðurs, manna og mál-
leysingja sem maður bar mikla
virðingu fyrir og lærði margt af.
Það var lærdómsríkt að kynn-
ast Margréti og eiga vináttu
hennar.
Blessuð veri minning Mar-
grétar í Dalsmynni.
Hreinn S. Hákonarson,
Sigríður Pétursdóttir.
Einhverjar mestu sælustundir
lífs míns á ég að þakka Margréti
í Dalsmynni, Guðmundi og börn-
unum þeirra, þökk sé langömmu
minni, Margréti Magnúsdóttur,
sem sumarið 1965 hafði sagst
ætla að sækja þau hjónin aftur
heim að ári, með mig í för, en
entist ekki aldur til. Því var það,
til að orð skyldu standa, að ég
fékk að fara í sveitina næsta
sumar til þessara stórbænda, sjö
ára gömul. Og þar var sko fútt og
fjör. Allir þessir hestar sem þau
merkishjónin áttu, óteljandi, eins
og kýrnar, kindurnar og hæn-
urnar, voru óendanlegt gleðiefni,
að ógleymdum börnunum öllum,
tólf talsins, Tý – fjárhundinum
góða og Bobba – sem ólíkt bróð-
ur sínum þótti til einskis annars
nýtur en að sækja spýtur, og
svönunum í tjörninni, rétt fyrir
utan bæjardyrnar. Hvílík para-
dís! Og hvílík forréttindi! Að fá
að leika sér úti í guðsgrænni
náttúrunni með hundi og heim-
alningi og læra að elska fjöllin og
túnin, lækjarniðinn og lambakór-
inn, mjólkurspenann og hrossa-
skítinn; sveitina.
Mér var reyndar ekki treyst
til stórra verka, eins og þeirra að
reka kýrnar – sem mér þótti
mikil móðgun. Maturinn var mér
framandi og endaði stundum í
rassvasanum, handa honum
Bobba mínum. En allt um það þá
hef ég sjaldan verið sælli en
þarna, ýmist undir pilsfeldi Mar-
grétar – henni, sem aldrei féll
verk úr hendi, örugglega til mik-
illa trafala, eða í fanginu á hon-
um Guðmundi – sem svona róleg-
ur og fámáll, var eins og klettur í
hafi. Og hvað ég var græn af öf-
und, man ég, út í hana Sigrúnu,
dóttur þeirra og jafnaldra minn,
sem þá er ég þuldi bænirnar
hennar langömmu á kvöldin fór
með þetta ljóð, sem hún sagði
sinn pabba hafa ort til sín:
„Sofðu mín, Sigrún, sofðu nú
rótt!“
Löngu seinna, þegar ég heim-
sótti Margréti í sveitasæluna,
með mitt barn í fanginu, komst
ég að raun um hvílíkt kjarnak-
vendi hún var. Búkona hin
mesta. Hagyrðingur mikill. Stór-
huga og sterk, vitur og opinská,
æðrulaus og örlát. En umfram
allt góð manneskja.
Það er með virðingu og þakk-
læti sem ég kveð Margréti Guð-
jónsdóttur frá Dalsmynni. Guð
blessi minningu hennar og börn-
in hennar öll, barnabörn og
barnabarnabörn.
Aldís Schram.
Í þarsíðasta skiptið sem ég
hitti Möggu á dvalarheimilinu
fyrir nokkrum misserum spurði
ég hana fregna af Skarphéðni
syni hennar, sem var mér fyr-
irmynd í strákapörum í bernsku,
en hefur búið áratugum saman á
Nýja-Sjálandi. Svarið lýsti svo
vel þessu hjartahreina náttúru-
barni sem Margrét var: „Hann
er alltaf í burtu, hann kemur
ekkert aftur,“ sagði hún og bætti
svo við hugsi: „Það er allt í lagi.
Maður elskar börnin sín ekkert
minna þótt þau séu ekki hjá
manni. Alveg eins og með fugla
himinsins, maður elskar þá ekk-
ert síður og dáist ekkert síður að
þeim þótt þeir séu ekki hjá
manni heldur fljúgi frjálsir um
himininn.“
Æðruleysi, hlýja, atorka og
fordómaleysi einkenndi allt við-
horf Margrétar til lífsins. For-
eldrar mínir fluttu í Söðulsholt,
næsta bæ við Dalsmynni, fyrir
meira en hálfri öld og þá hófst
vinátta sem hefur staðið allt til
þessa dags. Við systkinin áttum
því láni að fagna að kynnast
Möggu og Munda og njóta þeirr-
ar sjaldgæfu hlýju og umhyggju
sem einkenndi allt þeirra viðmót
í garð barna. Minningin um þessi
höfðingshjón mun lifa með okkur
sem vorum svo gæfusöm að
kynnast þeim, svo lengi sem
fuglarnir flögra um himininn.
Árni Páll Árnason.
Um þá sem planta trjám er
hægt að segja að þeir þjóni æðri
tilgangi. Ræktunarstarf þeirra
miðlar vináttu yfir til komandi
kynslóða er njóta skjóls í sköp-
unarverki þeirra. Fjöldi fólks
sem það fékk aldrei augum litið
mun minnast starfs þeirra með
þakklæti. Þessi orð eiga vel við á
kveðjustund Margrétar Guðjóns-
dóttur frá Dalsmynni, sem helg-
aði skógrækt krafta sína á sunn-
anverðu Snæfellsnesi. Helsta
talskona félags okkar og aðal-
driffjöður, meðan kraftar hennar
leyfðu.
Þegar hún hóf að leggja skóg-
ræktarstarfi lið var ekki mikil
trú á að skógur fengi þrifist í
hennar heimahéraði, því harðir
vindar og umhleypingar börðu
heiðar og skjóllitla úthaga. Hún
tók sér til fyrirmyndar hið staka
tré sem stendur eitt og vex af
hlutskipti sínu hvernig sem viðr-
ar.
Í dag slævist vindur í trjálund-
um víða um Nesið í ört vaxandi
skógarreitum er Margrét ásamt
gömlum félögum sínum og spor-
göngufólki, gróðursettu á liðnum
árum, svo prýði er að.
Fyrir nærri aldarfjórðungi
hafði hún forystu um að spilda í
landi Hrossholts, í austanverðum
Eyja- og Miklaholtshreppi var
girt af og tekin til skógræktar.
Næstu ár á eftir gróðursetti hún
ásamt hópi ungra sveitunga, þús-
undir plantna er nú heiðra starf
og minningu hennar með vexti
sínum, svo á komandi árum verð-
ur þar eitt fegursta útivistar-
svæði á Vesturlandi í
Margrétarlundi, eins og skógur-
inn nefnist.
Hressileg og hispurslaus
framkoma Margrétar opnuðu
skógræktarfélagi fámennrar
sveitar margar dyr og margan
greiðann og styrki til starfsins
innheimti hún út á velvildina sem
hún hafði aflað sér í hvívetna.
Hennar förunautar voru já-
kvæðni og gamansemi. Og hafi
Margrét í Dalsmynni verið mik-
ilvirk í skógræktinni þá verður
ekki hægt að ljúka kveðjuorðum
um hana án þess að minnast á
mannræktina, því þar var hún
ekki síður gæfumanneskja, er
kveður eitthundrað afkomendur.
Árið 2005 hélt Skógræktar-
félag Íslands upp á sjötíu og
fimm ára afmæli sitt í umdæmi
Heiðsynninga, ekki síst vegna
Margrétar og þess álits og virð-
ingar er hún naut á meðal sam-
takanna að ákveðið var að halda
afmælisfund og árshátíð félags-
ins að Lýsuhóli í Staðarsveit. Af
því tilefni fékk hagmælska Mar-
grétar notið sín, sem oft áður við
svipuð tilefni.
Mér finnst ég vorsins fögnuð finni
fyllist hjartað ljúfri þrá.
Ef við geymum sól í sinni
sorg og kvíði víkja frá.
Við skulum tengjast bræðrabandi
breyta urð í vænan skóg,
græna vin á gráum sandi
af gróðurleysi er meira en nóg.
Sterk og frjáls við stöndum saman
styðjum lífsins undramátt.
Að planta trjám er gleði og gaman
– gerum slíkt að þjóðarsátt.
Margrét flutti oft á tíðum
stefnumál sín bundin í stuðla, er
hún var um árabil fulltrúi okkar
Heiðsynninga á aðalfundum
Skógræktarfélagsins, hvort held-
ur hún vildi mæra nytsemi lúp-
ínunnar eða annarra plantna er
hún taldi skógræktinni til heilla.
Við leiðarlok vottum við að-
standendum hennar samúðar, en
gleðjumst með þökk því leiðar-
ljósi sem hún skildi eftir fyrir
áhugafólk um skógrækt í sam-
félagslega þágu.
Blessuð sé minning Möggu í
Dalsmynni.
Með kveðju frá Skógræktar-
félagi Heiðsynninga,
Ástþór Jóhannsson.
Það var lífsreynsla fyrir tíu
ára strákling úr Reykjavík að fá
að vistast í sveit hjá þeim sæmd-
arhjónum Guðmundi og Mar-
gréti í Dalsmynni sumarið 1969.
Sumrin áttu eftir að verða fjögur
og þau skilja eftir góðar minn-
ingar um gott atlæti hjá fjöl-
skyldunni í Dalsmynni og hús-
móður minni, henni Margréti,
sem hér er kvödd hinztu kveðju.
Margrét var einstök á nánast
allan hátt, hún var frjó í hugsun,
fylgdist vel með framvindu mála
á heimsvísu sem heimaslóðum og
hafði ákveðnar og sjálfstæðar
skoðanir á nánast öllu milli him-
ins og jarðar. Hún fór heldur
ekkert dult með þær, enda var
hún vel máli farin, hagyrt og
varð aldrei orða vant. Henni var
listilega gefið að rökræða og
kryfja málin til mergjar þannig
að alltaf hafði hún betur, enda
var henni lagið að geta talað
hratt, mikið, og jafnvel svo að
varla þurfti andrúm milli setn-
inga.
Í Dalsmynni hjálpuðum við
krakkarnir til við bústörfin og
svo auðvitað garðræktina, sem
átti hug hennar allan. Þar átti
Margrét til að söngla með sér
dægurlögin úr útvarpinu, um
„kaupakonuna hans Gísla í
Gröf“, eða hún ræddi heimspeki
eða heimsfréttirnar við okkur
meðan hópurinn ataðist með
henni í garðvinnunni. Á öllu hafði
hún skoðanir, hvort sem var
menningarbyltingunni hans
Maós austur í Kína, sem þessi
sumur var í algleymingi í frétt-
um, eða hrísgrjónaræktuninni
þar eystra, meðan beðin hennar
Margrétar voru pæld upp hér
norður á Íslandi.
Margrét í Dalsmynni auðgaði
svo sannarlega líf okkar sem
kynntumst henni og fyrir það
verð ég ævinlega þakklátur.
Fjölskyldu og aðstandendum
Margrétar sendi ég og fjölskylda
mín innilegar samúðarkveðjur.
Kristinn Andersen.
Guðrún Ágústa
Steinþórsdóttir
✝ Höfundar: Steinþór Grétar
Hafsteinsson, Dagný Helga
Hafsteinsdóttir, Jón Haukur Haf-
steinsson og Sunna Björg Haf-
steinsdóttir.
Meira: mbl.is/minningar
Minningar á mbl.is
Elsku hjartans amma mín.
Nú ert þú komin í faðm Donna
bróður þíns og allra hinna engla
Guðs. Þú talaðir alltaf svo fallega
um Donna og ég veit að þú sakn-
aðir hans mikið og því hafa þetta
verið fagnaðarfundir. Nú sitjið þið
saman, tvíburasystkinin, og vakið
yfir og varðveitið okkur hin.
Ég elska þig svo mikið, amma
mín, og sakna þín svo sárt. Þú ert
og verður alltaf svo stór hluti af
mínu lífi. Samband þitt við einka-
dóttur þína, mömmu mína, var
einstakt. Ástin og hlýjan sem ein-
kenndi samband ykkar er ólýsan-
leg og í raun ekki til nógu sterkt
orð yfir það hversu nánar þið vor-
uð. Mamma gaf mér nafnið Helga,
í höfuðið á þér, og ég ber það nafn
með stolti. Allar yndislegu minn-
ingarnar sem ég á af Espigrund-
inni með þér og afa eru mér ómet-
anlegar. Ég er þakklát fyrir þær
og mun geyma þær í hjarta mér
um ókomin ár.
Þú ert einstök kona, amma
mín, og hefur alltaf verið mér
mikil fyrirmynd. Samband ykkar
afa var svo kærleiksríkt og upp-
fullt af gagnkvæmri virðingu. Það
var gaman að fara með ykkur til
Spánar og sjá ykkur leiðast hönd í
hönd á ströndinni. Ég vildi óska
þess að þú hefðir haft betri heilsu
örlítið lengur og getað farið með
okkur oftar til Spánar. Ég er svo
þakklát að Margrét litla hafi feng-
ið að kynnast þér, lang-ömmu
Helgu. Ég mun segja henni betur
frá þér þegar hún er orðin örlítið
eldri. Margrét litla á líka einstaka
ömmu og ég veit að þeirra sam-
band verður jafn einstakt og sam-
band mitt við þig. Ég elska þig af
öllu hjarta, elsku amma mín, og
ég vona að þér líði vel. Ég mun
hugsa til þín á hverjum degi það
sem eftir lifir og ég veit að þú vak-
ir yfir mér.
Þó ég fái ekki að snerta þig,
veit ég samt að þú ert hér.
Ó ég veit að þú munt elska mig,
geyma mig og gæta hjá þér.
Og þegar tími minn á jörðu hér,
liðinn er þá er ég burtu fer,
þá ég veit að þú munt vísa veg
og taka á móti mér.
Ég elska þig, amma mín.
Þín nafna og ömmustelpa,
Helga.
Helga
Sigurbjörnsdóttir
✝ Helga Sigur-björnsdóttir
fæddist á Akranesi
3. október 1933.
Hún andaðist á
dvalar- og hjúkr-
unarheimilinu
Höfða 2. maí 2013.
Útför Helgu fór
fram frá Akra-
neskirkju 10. maí
2013.
Sígarettan í ösku-
bakkanum, hneggj-
andi hlátur og grá
dragt. Helga frænka
á Skaganum. Sú sem
var svo miklu meira
en móðursystir, sú
sem við litum á sem
ömmu okkar í raun.
Þegar mamma
missti móður sína 13
ára gömul flutti hún
til Helgu og Gauja
sem tóku hana að sér og önnuðust
hana sem sína eigin dóttur og þar
hefur mamma alltaf átt skjól. Það
hefur nú ekki verið auðvelt fyrir
ung hjón sem voru að hefja bú-
skap og með eitt barn að fá ung-
ling á mótþróaskeiði inn á heimilið
en svona voru Helga og Gaui, allt-
af til staðar og tilbúin að vera öll-
um innan handar. Einhvern veg-
inn talar maður alltaf um Helgu
og Gauja saman, því þau voru allt-
af – og verða eitt í okkar huga.
Í flestum fríum var brunað á
Skagann við mikinn fögnuð okkar
systra. Það var alltaf svo gaman
að koma á Laugarbrautina, hitta
Helgu og Gauja og Möggu, Sigga
og Snorra. Á Laugarbrautinni var
alltaf fjör og þar fengum við meira
að segja skyr með púðursykri.
Alltaf, hvort sem það var á Laug-
arbrautinni eða Espigrundinni
bar Helga í okkur alls kyns kökur
og kræsingar og það var sko ekki
vel liðið ef við borðuðum ekki það
sem á borðum var. Þær voru líka
ófáar flíkurnar sem Helga frænka
saumaði á okkur systur; ljósbláu
pokabuxurnar og jakki í stíl, allar
systurnar eins, nú eða köflóttu
pilsin. Það var alltaf eins og Helga
frænka væri með helmingi fleiri
stundir í sólarhringnum en við hin
því þrátt fyrir afköst í bakstri og
saumaskap vann hún alltaf utan
heimilis.
Hún var bara svo góð og hlý,
hún Helga frænka á Skaganum,
og þannig minnumst við hennar.
Hugur okkar er hjá ykkur,
elsku Gaui, Magga, Siggi, Snorri
og fjölskyldur, sem hafið misst
svo mikið.
Berglind, Hildigunnur og
Anna Margrét.
Morgunblaðið birtir minningargreinar endurgjaldslaust alla
útgáfudaga.
Skil | Þeir sem vilja senda Morgunblaðinu greinar eru vinsamlega
beðnir að nota innsendikerfi blaðsins. Neðst á forsíðu mbl.is má finna
upplýsingar um innsendingarmáta og skilafrest. Einnig má smella á
Morgunblaðslógóið efst í hægra horninu og velja viðeigandi lið.
Skilafrestur | Sé óskað eftir birtingu á útfarardegi þarf greinin að
hafa borist á hádegi tveimur virkum dögum fyrr (á föstudegi ef útför
er á mánudegi eða þriðjudegi).
Þar sem pláss er takmarkað getur birting dregist, jafnvel þótt grein
hafi borist innan skilafrests.
Lengd | Hámarkslengd minningargreina er 3.000 slög. Lengri greinar
eru eingöngu birtar á vefnum. Hægt er að senda stutta kveðju, Hinstu
kveðju, 5-15 línur.
Minningargreinar