Morgunblaðið - 22.06.2013, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 22. JÚNÍ 2013
4.900
5.300
6.600
6.500
6.4006.600
8.500
7.950
12.000
7.950
7.300
Gjafir sem gleðja
LAUGAVEGI 5 SÍMI 551 3383 SPÖNGIN GRAFARVOGI SÍMI 577 1660
100 ÁRA
Stefán Gunnar Sveinsson
sgs@mbl.is
Óhætt er að segja að koma bresku rokk-
hljómsveitarinnar Led Zeppelin á fyrstu
listahátíðina sem haldin var í Reykjavík 1970
hafi vakið mikla athygli á sínum tíma. Miðar á
tónleikana seldust upp á tveimur tímum, þrátt
fyrir að þeir kostuðu heilar 450 krónur, og biðu
menn í röð alla nóttina áður en miðasalan var
opnuð til þess að vera vissir um að fá miða á
herlegheitin.
Stefán Halldórsson, blaðamaður Morgun-
blaðsins, gerði komu hljómsveitarinnar góð
skil og náði stuttu tali af Jimmy Page þegar
sveitin kom til landsins 20. júní með þotu Flug-
félags Íslands, Gullfaxa. Page sagði að hljóm-
sveitin vildi ferðast sem víðast til að gefa sem
flestum aðdáendum tækifæri til þess að heyra
þá spila. Segir í frásögn Morgunblaðsins að
erfiðlega hafi gengið fyrir hljómsveitina að
komast í bílana sem áttu að flytja þá til
Reykjavíkur, því hópar aðdáenda hafi setið um
þá. Þegar þeir fóru loksins af stað fylgdu aðdá-
endurnir þeim eftir á eigin bílum og varð úr
myndarleg bílalest, leidd af lögreglumönnum á
gulum lögreglubíl.
„Sjapplin-hljómsveitin“ fékk að spila
Verkfall Dagsbrúnar kom næstum því í veg
fyrir tónleikana þar sem ekki hafði fengist
undanþága frá verkfallsvörðum til þess að
gera Laugardalshöllina tilbúna fyrir tón-
leikana. Sagði í Morgunblaðinu að hópur
„framtakssamra unglinga“ hefði ruðst inn í
höllina og byrjað að rífa niður skilrúm sem
voru fyrir í aðalsal hallarinnar. Lögreglumenn
komu í veg fyrir að tiltekt unglinganna heppn-
aðist, en aðdáendurnir fóru þá beina leið til Al-
þingis og náðu tali af Guðmundi J. Guðmunds-
syni, þá varaformanni Dagsbrúnar. Jakinn gaf
þar loforð um að tónleikarnir gætu farið fram
með orðunum: „Í fyrsta lagi gef ég ykkur 100
prósent loforð fyrir því að Sjapplin-hljóm-
sveitin ykkar getur spilað í Laugardalshöll-
inni.“ Gekk það og eftir.
Tónleikarnir sjálfir gengu mjög vel og sagði
í frétt Morgunblaðsins 23. júní 1970 að gífurleg
fagnaðarlæti hefðu fylgt tónleikunum. Ung-
lingarnir hefðu setið og hlustað, hrópað og
klappað í takt við sönginn. Leit því allt út fyrir
þegar blaðið fór í prentun að þetta yrðu „hinir
líflegustu tónleikar“. Magnarakostur sveit-
arinnar hafði vakið mikla athygli og höfðu ein-
hverjir haft áhyggjur af því að hávaðinn yrði of
mikill. Reyndust þær áhyggjur ekki á rökum
reistar. Hins vegar skapaðist smávegis troðn-
ingur við lok tónleikanna og þurfti að hífa
nokkra unglingana upp á
sviðið.
Þeir voru rétt að byrja
Andrea Jónsdóttir út-
varpsmaður segir að tón-
leikarnir hafi verið með bet-
ur heppnuðum atriðum sem
hafi verið á Listahátíð.
Zeppelin hafi komið hingað
stuttu áður en þeir náðu
toppnum. „Þeir voru orðnir
heitir en ekki eins heimsfrægir og þeir urðu
svo,“ segir Andrea, en Led Zeppelin hafði árið
áður gefið út tvær fyrstu plöturnar sínar, Led
Zeppelin I og II, sem höfðu vakið nokkra at-
hygli í tónlistarheiminum. Andrea bætir við að
Listahátíðin hafi því náð þeim á hárréttum
tíma. „Það var ótrúlega framsækið af þeim
[stjórnendum Listahátíðar] að ná í Zeppelin,“
segir Andrea.
Tónleikar Led Zeppelin voru fyrstu stóru
tónleikarnir sem Andrea fór á. „Þó að maður
hefði nú farið á Herman’s Hermits og Swing-
ing Blue Jeans áður,“ segir Andrea og hlær
við. Áhuginn á tónleikunum var svo mikill að
hún fór til dæmis með rútu frá Selfossi ásamt
fjölda annarra til þess að fara á þá. „Í þá daga
komu ekki eins margar erlendar hljómsveitir
til landsins og núna er, það liggur við að það sé
of mikið framboð,“ segir Andrea.
Andrea varð þeirrar gæfu aðnjótandi að
sitja við hlið þeirra Roberts Plants og Jimmys
Page í flugvélinni sem þeir fóru með af landi
brott. „Ég var búin að fá vinnu í London þetta
sumar og ákvað að sjá fyrst Led Zeppelin og
fara svo til útlanda. Ég pantaði flug eftir
hljómleikana og þar voru bara Led Zeppelin í
vélinni.“ Andrea man ekki hvort tilviljun réð
því að hún fékk þetta draumasæti. „Þeir vildu
hafa mig á milli sín og voru eitthvað að reyna,
en ég hafði lítinn áhuga á því og spurði hvort
við ættum ekki bara að skipta um sæti aftur!“
segir Andrea og hlær. Þeir Plant og Page
ræddu mikið um Íslandsferðina og var ljóst af
tali þeirra að ýmislegt hafði á daga þeirra drif-
ið og að þeir voru hæstánægðir með hvernig
tónleikarnir hefðu heppnast. „Þeir voru samt
svo algjörlega lausir við að vera karlrembur,“
segir Andrea, „Þeir minntu mig mest á tvær
vinkonur. Þeir voru líka báðir flughræddir og
hræddastir voru þeir við flugtakið.“ Robert
Plant kom aftur til Íslands með hljómsveit
sinni, The Strange Sensation, árið 2005 og spil-
aði þá í Höllinni. Andrea hitti hann þá í annað
sinn á ævinni. „Hann mundi ekkert eftir mér!“
segir hún hlæjandi. Hins vegar var tekin mynd
af þeim saman sem hangir nú uppi á skemmti-
staðnum Dillon í miðbæ Reykjavíkur.
Breytti textanum eftir ferðina
Íslandsferðin hafði ákveðin áhrif á þróun
Led Zeppelin og sést það kannski helst í text-
anum við lagið Immigrant Song, sem varð
fyrsta lagið á plötunni Led Zeppelin III. Andr-
ea segir að Robert Plant, söngvari sveit-
arinnar, hafi verið búinn að semja lagið áður
en hann hafi breytt textanum eftir dvölina hér.
Andrea segir að Led Zeppelin hafi haft mikil
áhrif á þróun rokksins. „Þeir voru mjög fram-
úrstefnulegir en á margan hátt voru þeir með
mjög hefðbundna tónlist,“ segir Andrea og ber
Zeppelin saman við Deep Purple, sem voru
með meiri tilraunir. „Ætli þeir séu ekki bara
Bítlar þungarokksins?“
Trylltu lýðinn í Laugardalshöllinni
 43 ár liðin frá tónleikum Led Zeppelin á Listahátíð í Reykjavík  Miðarnir seldust upp á tveimur
klukkutímum  Verkfall kom nærri því í veg fyrir tónleikana  Þeir voru „Bítlar þungarokksins“
Morgunblaðið/Kristinn Benedikt
Troðfull Laugardalshöll Ein af mestu rokkhljómsveitum sögunnar, Led Zeppelin, kom til Íslands
1970. Textinn við lagið Immigrant Song var innblásinn af dvöl þeirra hérlendis líkt og þekkt er.
Morgunblaðið/Kristinn Benedikt
Slyngur með fiðlubogann Jimmy Page þótti
frábær þegar hann lék listir sínar á gítarinn.
Andrea Jónsdóttir
„Fyrsti tónninn stökk út af sviðinu
út í salinn á slaginu hálf ellefu.
Síðasti tónninn kom sömu leið á
slaginu hálf eitt. Á milli þessara
tveggja tóna liðu tveir tímar, tveir
æðisgengnir klukkutímar, út-
troðnir af Led Zeppelin, hljóm-
sveitinni, tónlistinni, átrúnaði
æskunnar.“ Þannig hófst umsögn
Morgunblaðsins 24. júní 1970 um
tónleika Led Zeppelin á Listahátíð
í Reykjavík.
Stefán Halldórsson, gagnrýn-
andi Morgunblaðsins, var mjög
hrifinn af tónleikunum og sagði að
þetta hefðu verið „stærstu og
merkilegustu bítlatónleikar, sem
haldnir hafa verið hér á landi, frá
því að bítlahljómleikasögur hóf-
ust“. Meðlimir hljómsveitarinnar
fengu allir umfjöllun um sig. Ro-
bert Plant, söngvari sveitarinnar,
var æsandi og með skemmtilega
sviðsframkomu, bassaleikarinn
John Paul Jones rólegur og áhrifa-
mikill, trommuleikarinn John Bon-
ham var berhentur og tíu manna
maki. Gítarleikarinn Jimmy Page
fékk síðan einfalda einkunn: frá-
bær. Á tónleikunum flutti Zeppelin
sum af sínum þekktustu lögum af
fyrstu tveimur plötum sveit-
arinnar, þar á meðal „Heart-
breaker“, „Whole Lotta Love“ og
„Dazed and Confused“. Einnig
voru spiluð lög sem síðar enduðu á
Led Zeppelin III sem kom út í októ-
ber 1970.
Með umfjöllun blaðsins voru
fimm svipmyndir frá tónleikunum
settar saman í eina. Ein af þeim
var meðfylgjandi mynd af tám Ro-
berts Plants og voru lesendur
Morgunblaðsins beðnir í mynda-
texta um að veita þeim sérstaka
athygli.
Tveir æðisgengnir klukkutímar
UMFJÖLLUN MORGUNBLAÐSINS
Tærnar á Robert Plant vöktu sérstaka athygli ljósmyndara Morgunblaðsins.