Morgunblaðið - 22.06.2013, Blaðsíða 48
48 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 22. JÚNÍ 2013
Ég er orðinn hundleiður áþessum hippum,“ sagðiónefndur ungur tónlist-armaður við mig að
haustlagi 1994. Við vorum staddir í
Undirheimum Fjölbrautaskólans í
Breiðholti, sem var þá giska vin-
sæll tónleikastaður er kom að neð-
anjarðartónleikum, og sá pirraði,
sem var að fara að spila þarna um
kvöldið, var að vísa í mosfellsku
rokksveitina Victory Rose. Tónlist-
armaðurinn sem um ræðir var
einnig í hljómsveit og það gekk víst
ekki þrautalaust hjá meðlimum
Victory Rose, síðar Sigur Rós, að
hljóðprufa sig. Tafir, eða kannski
sú vandvirkni sem átti eftir að ein-
kenna sveitina síðar meir, settu
ýmislegt úr skorðum þetta kvöldið.
Þegar ég sá svo Jón Þór Birgisson
álengdar í fullum skrúða, síðhærð-
an og skeggjaðan í mussu, glott-
andi við tönn með gítarinn sinn sem
var vandlega skreyttur indjána-
kögri skildi ég vel hvaðan sá
ónefndi var að koma.
Fyrir á að giska tveimur vikum
rambaði ég inn á amazon.co.uk og
tékkaði á þeim plötum sem voru
vinsælastar hvað forsölu varðar.
Efst á lista var Kveikur með Sigur
Rós. Íslenska hjartað hamaðist,
eðlilega.
Vandvirkni hippanna hundleið-
inlegu hefur skilað sér svo um
munar, svo rækilega reyndar að
manni finnst það á köflum ótrúlegt.
Kveikur er nýjasta varðan í
þessu ótrúlega ferðalagi rokksveit-
arinnar mosfellsku sem er aftur
orðin að tríói en
þannig var upp-
stillingin í ár-
daga. Ekki að
platan sé ein-
hvers konar aft-
urhvarf til upp-
hafsins vegna
þessa, en hún ber þó með sér viss-
an hráleika og beinskeytni sem var
ekki í forgrunni á síðustu plötu
t.a.m. Aldeilis ekki reyndar og síð-
ustu tvær plötur, þessi hér og Valt-
ari sem út kom í fyrra eru ágætis
dæmi um þá fjölbreytni sem þrífst í
Sigur Rósar heimi. Valtari var
„stór“ og epísk, eins og mikilúðleg,
hægrísandi alda. Áferð þessarar
plötu er hins vegar allt öðru vísi, er
meira eins og þegar áðurnefnd alda
skellur með tilþrifum á berginu.
Hér eru meiri læti og ærslagangur,
eitthvert „trukk“ sem knýr hana
áfram. Ef Valtarinn rúllaði á flaueli
stekkur Kveikurinn um á sand-
pappír.
„Brennisteinn“ setur tóninn fyrir
Kveik; bjagaðar, skóglápslegar gít-
arlínur streyma fram undir hörðum
trommuslögum og víruðum raftökt-
um. Söngrödd Jónsa liggur yfir, í
senn ákveðin og tilfinningarík og
hann stekkur á milli bassa, tenórs
og falsettu eins og að drekka vatn.
Lagið er á einhvern furðulegan
hátt bæði epískt og hnitmiðað,
gengur fullkomlega upp og er eins
og sýnidæmi um mátt og megin
Sigur Rósar. Þú þarft að vera orð-
inn sæmilega sjóaður til að geta
snarað svona hlutum upp en lagið
er líka til marks um að hungrið,
ástríðan er þarna ennþá. „Hrafn-
tinna“ tekur þennan bolta svo á
lofti, hlykkjast áfram af sömu festu
og upphafslagið; skreytt brassi,
strengjum og klingjandi, „ind-
ustrial“ áslætti. Kinnroðalaus
keyrsla á upphafsmetrunum!
Þetta er undirtónninn en lögin
búa yfir mismunandi blæbrigðum
engu að síður. „Yfirborð“ er höfug
stemma og sveimkennd á meðan
titillagið er nokkurs konar Sigur
Rósar pönk. „Rafstraumur“ minnir
á poppaðar smíðar eins „Inni í mér
syngur vitleysingur“ en næstsíð-
asta lagið, „Bláþráður“, trukkast
áfram af því harðgera listfengi sem
einkenndi fyrstu lög plötunnar.
„Var“ er svo nokkurs konar út-
göngustef en sveitin hefur lokað
nokkrum plötum sínum á svipaðan
máta.
Þetta er að verða eins og með
hina glæstu sveit The Fall. „Alltaf
öðruvísi … alltaf eins“. Kveikur er
vitnisburður um hljómsveit sem
býr enn yfir sköpunarkrafti, er enn
að leita en hefur um leið fullkomið
vald á þeim tækjum og tólum sem
hún hefur verið að skerpa til á síð-
ustu áratugum. Ég kemst núorðið
sjaldan í að rita opinberlega um
gulldrengina og ætla því að ljúka
þessum skrifum með setningu sem
ég nota gjarnan um þessa einstöku
hljómsveit: Það er engu upp á hana
logið.
Á jaxl, við bítum …
Sköpunarkraftur „Kveikur er vitnisburður um hljómsveit sem býr enn yfir sköpunarkrafti, er enn að leita en hefur um leið full-
komið vald á þeim tækjum og tólum sem hún hefur verið að skerpa til á síðustu áratugum,“ segir m.a. um plötu Sigur Rósar.
Sigur Rós – Kveikur bbbbn
Sigur Rós (Georg Holm, Jón Þór Birg-
isson, Orri Páll Dýrason) samdi og upp-
tökustýrði. Hljóðritað í Sundlauginni af
Birgi Jóni Birgissyni, honum til að-
stoðar var Elisabeth Carlsson. Rich
Costey hljóðblandaði ásamt Sigur Rós
og Alex Somers. Chris Kasych, Eric Isip
og Laura Sisk aðstoðuðu við hljóð-
blöndun. Eiríkur Orri Ólafsson útsetti
blástur og blés ásamt Bergrúnu Snæ-
björnsdóttur og Sigrúnu Jónsdóttur.
Daníel Bjarnason útsetti strengi, Val-
geir Sigurðsson hljóðritaði þá og á þá
léku Borgar Magnason, Margrét Árna-
dóttir, Pálína Árnadóttir, Una Svein-
bjarnardóttir og Þórunn Ósk Mar-
inósdóttir. Ted Jenssen hljómjafnaði.
XL Recordings gefur út og dreifir. 2013.
ARNAR EGGERT
THORODDSEN
TÓNLIST
Þrír listamenn leiða gesti og gang-
andi um verk sín á útilistaverkasýn-
ingunni Undir berum himni sem
opnuð var í seinasta mánuði og er
hluti af Listahátíð í Reykjavík.
Guðrún Kristjánsdóttir verður við
verk sitt „Götur Guðanna. Fjöl-
skyldutengsl guðanna í hverfinu“ á
Nönnugötu 4 við Baldurstorg milli
kl. 14.00 og 14.30. Magnea Ásmunds-
dóttir verður við verk sitt „Græn
spor“ á Baldursgötu 14 við Bald-
urstorg milli kl. 14.30 og 15.
Þór Elís Pálsson tekur upp þráð-
inn þar sem frá var horfið á opn-
unardegi sýningarinnar og flytur
gönguljóð sitt „Ástríður“. Ljóða-
flutningurinn hefst kl. 15.15 á horni
Baldursgötu og Laufásvegar.
„Gönguljóðið samanstendur af
frumsömdu ljóði sem er skráð á
skilti. Hvert einstakt orð í ljóðinu er
skráð á stakt skilti og eru skiltin jafn
mörg og orðin sem ljóðið inniheldur.
Skiltunum er síðan dreift um Þing-
holtin yfir það svæði sýningarinnar
sem afmarkað er. Áhorfandinn get-
ur þannig fengið sér göngutúr og
lesið ljóðið með því að fylgja korti
sem leiðir hann um ljóðagöngustíg-
inn. Jafnframt getur áhorfandinn
rölt um svæðið og safnað saman
þeim orðum sem hann rekst á og
þannig safnað sínu eigin orðasafni
sem hann getur síðan spunnið úr.
Gönguljóðið er á fjórum tungu-
málum, íslensku, ensku, þýsku og
frönsku,“ segir m.a. í tilkynningu frá
listamanninum. Þar kemur fram að
ljóðagangan taki um 30 mínútur.
Alls taka rúmlega hundrað lista-
menn þátt í Undir berum himni en
sýningin stendur til 25. ágúst nk. og
er boðið upp á leiðsagnir á hverjum
laugardegi. Hægt er að nálgast kort
þar sem sést hvar öll verk sýning-
arinnar eru staðsett á vefnum und-
irberumhimni.is.
Ljóðaganga útivið
Guðrún Kristjánsdóttir
Morgunblaðið/Ómar
7
16
EIN STÆRSTA
SPENNUMYND
SUMARSINS!
FRÁBÆR GAMANMYND SEM
ENGIN MÁ MISSA AF!
SUMARSMELLURINN Í ÁR!
Missið ekki af þessari
stórkostlegu teiknimynd
frá höfundum Ice Age
-bara lúxus sími 553 2075
www.laugarasbio.is
Tilboð í bíó GILDIR Á ALLAR SÝNINGARMERKTAR MEÐ RAUÐU
LAUGARÁSBÍÓ Sýningartímar
L
L
12
THE ICEMAN Sýnd kl. 8 - 10:20
THE INTERNSHIP Sýnd kl. 2 - 5:30 - 8 - 10:30
EPIC 2D Sýnd kl. 2 - 5
EPIC 3D Sýnd kl. 2 - 5
FAST AND FURIOUS 6 Sýnd kl. 8 - 10:30
H.K.
-Monitor
BYGGT Á SANNSÖGULEGUM ATBURÐUM
UM LEIGUMORÐINGJANN RICHARD KUKLINSKI