Morgunblaðið - 22.06.2013, Page 29

29
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 22. JÚNÍ 2013
Útivist Á Jónsmessunni eru margir á faraldsfæti, sumir á göngu, aðrir á hjóli, enn aðrir í bíltúr fyrir utan þá sem fara um siglandi eða fljúgandi. Síðan eru þeir sem hvíla lúin bein í skjóli trjáa.
Styrmir Kári
Það er engin nýlunda að
umferð þurfi að taka tillit
til nálægrar byggðar. Frá
tímum Rómverja er þekkt
að umferð hestvagna var
bönnuð að næturlagi til
þess að tryggja svefn-
frið.
Hér á landi hefur
verið talsvert áhyggju-
efni um langa hríð að
sjónarhornið er ekki
nægilega vítt þegar stofnbrautir um-
ferðar eru skipulagðar. Það getur
ekki talist skynsamlegt að skipu-
leggja hraðbrautir með 110 km
hönnunarhraða, með leyfilegum
hraða 90 km/klst, þegar byggð
stendur nærri. Umferðin verður að
taka tillit til byggðarinnar og það
verður að vega saman gæðastig
byggðar og umferðar eigi að finna
bestu lausn fyrir samfélagið.
Fyrirliggjandi hugmyndir um nýj-
ar hjáleiðir í þjóðvegakerfinu við
Selfoss og Borgarnes eru í þessu
ljósi áhyggjuefni. Vert er að benda á
gagnmerka meistararitgerð Hrafn-
hildar Brynjólfsdóttur frá HR í jan-
úar 2012 í þessu sambandi. Hana má
finna á netinu. Þegar haft er í huga
að áætlaður framkvæmdakostnaður
er nálega 5 milljarðar króna er sjálf-
sagt að spyrja gagnrýnna spurn-
inga. Það er athyglisvert í nið-
urstöðum Hrafnhildar að einungis
15% umferðar muni fara eftir nýrri
hjáleið við Selfoss. Umferðarvanda-
mál á Austurvegi eru því eftir sem
áður óleyst.
Þegar takmarka á ónæði af um-
ferð í nálægri byggð er jafnan besta
og hagkvæmasta ráðið að draga úr
umferðarhraða. Það er því mat
greinarhöfunda að vert sé að skoða
þann möguleika til hlítar að bæta
núverandi leið þjóðvegar í gegnum
Selfoss og Borgarnes bæði með tilliti
til umferðaröryggis og umhverf-
issjónarmiða, fremur en að leggja
nýjar hraðbrautir við bæjardyrnar.
Vegna fyrirhugaðra hjáleiða mætti
spyrja eftirtalinna spurninga:
1) Er búið að kynna íbúum hávaða
og skert lífsgæði við nýjar hjáleið-
ir?
2) Er sannreynt að nýjar hjáleiðir
leysi þau umferðarvandamál sem
þær eiga að leysa? Eru aðrar leið-
ir mögulega hagkvæmari og æski-
legri fyrir byggðina?
3) Hversu hátt hlutfall umferðar
mun fara eftir nýjum hjáleiðum
samkvæmt umferðarspám? Eiga
kannski flestir vegfarendur erindi
í byggðina á leið sinni?
4) Er búið að kynna íbúum áhrif
nýrra hjáleiða á umhverfi og úti-
vistarsvæði?
5) Liggur fyrir arðsemismat fram-
kvæmda? Er mögulega verið að
fara illa með opinbert fé í fram-
kvæmdir sem ekki skila nægilega
góðum árangri?
Í Reykjavík hafa borgaryfirvöld
opinberlega viðurkennt að lagning
nýrrar hraðbrautar (Hringbrautar)
um Vatnsmýri hafi verið mistök. Það
hefði þurft að huga að fleiri þáttum
en gæðastigi umferðar. Lærum af
þeim mistökum og vöndum okkur
við að finna bestu lausnir fyrir
heimamenn og þjóðina alla.
Eftir Ólaf Hjálmarsson
og Ragnar Frank
Kristjánsson
» Í greininni viðra höf-
undar áhyggjur sín-
ar af nýjum hjáleiðum
við Selfoss og Borg-
arnes og áhrifum þeirra
á byggðina.
Ólafur
Hjálmarsson
Ólafur er verkfræðingur og Ragnar
Frank er lektor við LBHÍ.
Hjáleiðir til góðs?
Hjáleið við Selfoss í samræmi við aðalskipulag sveitarfélagsins.
Selfoss
Ölfusá
Grímsklettar
Svarfhóll
Laugardælir
Loftmyndir ehf.
Ný hjáleið við Borgarnes er á uppfyllingu úti í sjó skv. aðalskipulagi sveitarfélagsins.
Ný hjáleið í uppbyggingu
Núverandi leið
Ragnar Frank
Kristjánsson