Morgunblaðið - 31.12.2013, Blaðsíða 1
Þ R I Ð J U D A G U R 3 1. D E S E M B E R 2 0 1 3
303. tölublað 101. árgangur
BARNAEFNI MEÐ
SUNNUDAGA-
SKÓLAEFNI
HALDA SJÓN-
RÆNA TÓN-
LISTARHÁTÍÐ
MIKILVÆGAST AÐ
VERA TRÚR EIGIN
KÍMNIGÁFU
YFIR 1.000 LISTAMENN 62 LEIKSTJÓRI ÁRAMÓTASKAUPSINS 65TINNA TÁKNMÁLSÁLFUR 10
ÁRA
STOFNAÐ
1913
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Gleðilegt nýtt ár
Fjörutíu sjó-
menn á frystitog-
aranum Þór
HF-4 hafa nú
misst vinnuna.
Togarinn kom úr
síðasta túrnum
18. desember,
kvöldið áður
fékk skipstjórinn
að vita að nú
væri þetta „bara
búið“. Um borð hverju sinni voru 26
sjómenn og svo voru sjómenn í
landi, samtals 40 manns.
Þorvaldur Svavarsson skipstjóri
segir að atvinnuhorfur togarasjó-
manna séu ekki góðar. »18
Fjörutíu togara-
sjómenn á Þór HF
missa vinnuna
Þór HF 40 manna
áhöfn sagt upp.
Þriðja árið í röð hækkaði Ice-
landair Group mest af þeim fé-
lögum sem skráð eru á Aðallista
Kauphallarinnar. Í ár hækkaði fé-
lagið um 118%, en árin tvö á undan
var hækkunin um það bil 60% hvort
árið um sig. Til samanburðar
hækkaði easyJet um 98% á árinu og
Ryanair um 38%.
Úrvalsvísitalan hækkaði um 19%
á árinu en til samanburðar hækkaði
vísitalan EuroStoxx 50, sem mælir
þróun á hlutabréfaverði á evru-
svæðinu, um 18%. Vodafone lækk-
aði mest á árinu eða um 16%. »26
Icelandair hækkaði
um 118% í ár
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Þróun og samspil tekna, eigna og
skulda fólks bendir til að botninum
eftir efnahagsáfallið hafi verið náð á
árinu 2010. Síðan þá hafa eignir og
tekjur aukist en skuldir minnkað.
Athugun á skattframtölum bendir til
að nú sé að taka við endurreisnar-
skeið þegar tekjur, eignir og skuldir
leita aftur nýs jafnvægis.
Páll Kolbeins rekstrarhagfræð-
ingur rýnir í samspil tekna, eigna og
skulda einstaklinga samkvæmt
skattframtölum síðustu tuttugu árin
í grein sem birt er í Tíund, frétta-
blaði Ríkisskattstjóra.
Páll rifjar upp þensluskeiðið frá
því eftir aldamót. Um miðjan áratug-
inn fóru skuldir að aukast mun hrað-
ar en eignir og eignir hraðar en
tekjur og samband tekna, eigna og
skulda riðlaðist. Það endaði með því
að haustið 2008 hrundi raungildi
tekna og eigna á sama tíma og skuld-
ir héldu verðgildi sínu eða jukust.
Á þessum tíma dró í sundur með
þeim fjölskyldum sem mestar eignir
áttu og hinum sem minna áttu.
Eignir aukast á ný
Eignir eru nú aftur farnar að
aukast. Frá árinu 2010 hafa eignir
landsmanna aukist um 59 milljarða
að raungildi. Á þeim tíma hafa eignir
auðugustu fjölskyldna landsins hins
vegar haldið áfram að rýrna, um 46
milljarða samkvæmt skattframtöl-
um fyrir árin 2011 og 2012. Eigna-
aukningin kemur því fram hjá öðrum
eignahópum en þeim allra ríkustu.
Páll vekur athygli á að hrun fjár-
magnstekna hafi komið illa við
eignafólk. Hann segir þó að skipta
megi eignafólki í tvo hópa. „Annars
vegar eru þeir sem eiga miklar eign-
ir og skulda mikið og svo eru hinir
sem eiga skuldlausar eignir. Þeim
síðarnefndu fjölgaði mikið í hópi
þeirra ríkustu þegar lánsfé var auð-
fengið en hafa ekki allir staðið af sér
ágjöf sem landið varð fyrir á sínum
tíma,“ segir Páll Kolbeins. »4
Eignir og skuld-
ir leita jafnvægis
Þróunin í fjármálum heimila snerist við á árinu 2010
Eignir og tekjur hafa aukist á nýjan leik en skuldir minnkað
Bæta á í vind eftir hádegi í dag og
gerir Veðurstofan ráð fyrir norð-
austan 13-20 m/s á norðvestanverðu
landinu og við suðausturströndina í
kvöld. Annars staðar verður hægara
veður. Á nýársdag á áfram að vera
hvasst, sérstaklega á Vestfjörðum
en snjókoma og slydda verður á
norðanverðu landinu.
Árið í ár er það kaldasta á þessari
öld á höfuðborgarsvæðinu sam-
kvæmt yfirliti Veðurstofunnar yfir
tíðarfar ársins 2013. Einar Svein-
björnsson veðurfræðingur segir útlit
fyrir heldur rólegra veður í upphafi
árs en verið hefur frá því um miðjan
þennan mánuð. »2 og 22
Skapti Hallgrímsson
Fönn Áfram snjóar fyrir norðan.
Hvasst í
spánni
Býst við hægara
veðri á nýju áriEigið fé einstaklinga jókst á árunum
2004 til 2007 um
931 milljarð
Það hvarf út um gluggann í hruninu
þegar eignin minnkaði um
1.158 millj.
Þróunin leitar jafnvægis því frá
2010 hefur eigið fé aukist um
334 milljarða
‹ EIGIÐ FÉ EYKST Á NÝ ›
»