Frúin - 01.06.1963, Blaðsíða 51

Jflffft
Jkoffffff
upp
UMII
um, sem hún var að selja, söng hún
af hjartans lyst, og þar sem hún var
undurfögur, dökk á brún og brá, með
leiftrandi augu, tók umboðsmaður
listamanna einu sinni eftir henni, og
hann sá í hendi sér, að þar var um
efni í stjörnu að ræða.
Hann tók hana að sér, lét kenna
henni að syngja og gaf henni nýtt
nafn, Raquel Meller. Þegar hún
hafði sungið á Spáni í tvö ár og öðl-
azt meiri þroska, fór hann með hana
til Parísar, sem hún sigraði í einu
vetfangi.
MATA
Fyrir nokkru var frá því sagt í
fréttum heimsblaðanna, að lát-
in væri í Barcelona, 74 ára að aldri,
kona að nafni Francis Marques Lop-
ez. Fæstir munu hafa kannazt við
nafnið, en þó var kona þessi einhver
skærasta stjarnan á himni sönglist-
arinnar á þriðja og fjórða tug þess-
arar aldar, er hún söng undir nafn-
inu Raquel Meller og var með eftir-
sóttustu skemmtikröftum Evrópu.
Það er naumast von til þess, að
margir íslendingar kannist við hana,
því að fregnir voru ekki eins fljótar
að berast milli landa þá og nú, og til
íslands barst heldur ekki það mikla
fréttamagn, sem nú flæðir yfir
landsmenn í blöðum, tímaritum og
útvarpi. Og úti í heimi mundi frá-
fall hennar að líkindum ekki hafa
vakið verulega athygli, ef ekki hefði
verið fyrir alveg sérstök atvik á ævi
hennar.
Raquel Meller var nefnilega kon-
an, sem lagði frönsku gagnnjósnur-
unum í hendur upplýsingar um ferðir
Mata Hari, dansmeyjarinnar frægu,
en afleiðingin var, að hún var tekin
föst, dæmd og tekin af lífi.
Þar var um að ræða einhver ein-
kennilegustu og ótrúlegustu atvik,
sem um getur í heimi veruleikans.
Seldi blöð í upphafi.
Francis Marques Lopez var af fá-
tækum komin, og er það fyrst vitað
um hana, að hún var svo að segja í
rennusteininum í Valencia um tíma
og seldi þar blöð, illa og fátæklega
búin í alla staði. En milli þess að
hún hrópaði upp nöfnin á blöðun-
Þetta var árið 1911 — þegar hún
var aðeins 23ja ára gömul — og
frægð sína hlaut hún fyrst og
fremst fyrir að syngja „LaViolett-
era“ eftir José Padilla, sem marg-
ir hér kannast við af laginu Ram-
ona, sem enn er oft leikið og sungið.
Um leið og hún söng La Violettera,
gekk hún ofan af sviðinu og útbýtti
fjólum meðal áheyrenda. Þannig
sigraði hún í París, New York, Lon-
don, hvar sem hún kom og lét til
sín heyra.
Mata Hari kemur
til sögunnar.
Svo skall styrjöldin á árið 1914
og hún hélt um tíma heim til Spánar,
þar sem hún giftist þekktum blaða-
manni, Gomez Carillo, og eignaðist
með honum dóttur, sem skírð var
Elena.
Spánverjar stóðu utan við vopna-
viðskiptin, en það væri synd að segja,
að þeir stæðu að öllu leyti utan við
styrjöldina, því að land þeirra var
að einu leyíi vettvangur styrjaldar-
aðila. Njósnarar voru þar á hverju
strái, og Carillo blaðamaður um-
gekkst þá að verulegu leyti og undi
sér vel með þeim. Meðal annars kom
hann oft í Ritz-gistihúsið í Madrid,
þar sem hann kynntist Mata Hari og
umgekkst hana talsvert. Ekkert skal
um það fullyrt, hvort hann var að-
eins að vinna skyldustörf sin sem
blaðamaður eða hann átti eitthvað
vingott við hina frægu dansmær, en
hitt er víst, að eiginkona hans, Raquel
Meller, var Spánverji fram í fingur-
góma, og hún var alveg að sálast af
afbrýðisemi.
Hvíslað í eyra liðsforingja.
Mata Hari var af hollenzkum ætt-
um en lézt vera ættuð frá nýlend-
um Hollendinga, Austur-Indíum,
sem nú nefnast Indónesía, og klæða-
burður hennar var í samræmi við það,
er hún efndi til danssýninga, því að
hún var léttklædd í meira lagi. Eft-
ir að stríðið var skollið á, fór það
orð brátt af henni, að hún væri njósn-
ari í þjónustu Þjóðverja, og langaði
bandamenn mjög til að hafa hendur
í hári hennar, en tókst ekki. Raquel
Meller vissi að sjálfsögðu um þenna
orðróm eins og aðrir.
Þegar hún frétti (að líkindum hjá
manni sínum), að Mata Hari hefði í
hyggju að fara í stutta heimsókn til
Parísar, en koma síðan aftur til
Spánar, setti hún sig í samband við
ungan liðsforingja í hermálanefnd
Frakka í Madrid og lét hann vita um
fyrirætlanir njósnarans. Hún von-
aði, að með því móti mundi hún geta
náð sér niðri á konu þeirri, sem hún
taldi keppinaut sinn, helzt losnað
við hana.
Séð eftir öllu saman.
Liðsforinginn franski beið ekki
með að koma þessum upplýsingum
áleiðis til „Deuxieme Bureau“ — ann-
arrar skrifstofu — í París, en svo hét
sveit sú, sem barðist gegn njósnurum,
en Raquel Meller vissi ekkert um öll
þau skjöl varðandi Mata Hari, sem
gagnnjósnasveitin hafði í fórum sín-
um.
Hún varð skelfingu lostin, þegar
það, sem hún hafði aðeins ætlazt til
að yrði slæmur grikkur við konu, er
henni var illa við, breyttist í ein-
hverja mestu æsifregn styrjaldar-
innar, sem lauk fyrir framan byssu-
kjaftana í Vincennes.
Raquel Meller var gripin ógur-
legri sektarkennd, svo að hún gat
ekki á heilli sér tekið og lá löngum
stundum á bæn fyrir framan Maríu-
mynd og bað um fyrirgefningu.
FRÚIN
51