Fréttablaðið - 09.08.2014, Qupperneq 6

9. ágúst 2014 LAUGARDAGUR| FRÉTTIR | 6
Skattfrádráttur
Umsóknarfrestur til 1. september
vegna rannsókna-
og þróunarkostnaðar
Göngugreining
Pantaðu
tíma
í síma
5173900
Orkhúsinu / Suðurlandsbraut 34 / 517 3900
Vandamál sem göngugreining Flexor getur
hjálpað til við að leysa eru til dæmis:
• þreytuverkir og pirringur í fótum
• verkir í hnjám
• sársauki eða eymsli í hælum
(hælspori, „plantar fasciitis“ o.fl.)
• beinhimnubólga
• óþægindi eða verkir í baki
og/eða mjöðmum
• verkir í tábergi og/eða iljum
• hásinavandamál
• óþægindi í ökklum
• þreytu- og álagsverkir
hjá börnum og unglingum
NEYTENDUR Á Íslandi hefur merk-
ingum verið ábótavant á eðalmálm-
um síðustu árin. Vörur sem eru
unnar úr eðalmálmum í atvinnu-
skyni eiga að vera merktar með
ábyrgðarstimplum. Annars vegar
hreinleikastimpli, sem segir til um
magn eðalmálms, og nafnastimpli
sem segir hver ber ábyrgð á vör-
unni.
Árin 2006-2007 var gefið upp
rangt magn af eðalmálmi í tíu pró-
sentum af vörum sem Neytenda-
stofa skoðaði og árið 2009 var hlut-
fallið sex prósent. Mun oftar skortir
nafnastimplun, en árið 2005 vantaði
slíkan stimpil á 83 prósent varanna
sem voru skoðaðar.
Guðrún Lárusdóttir, verkefna-
stjóri á Neytendastofu, segir
ástandið hafa lagast síðustu árin
með auknu eftirliti. Þó skorti enn
verulega merkingar á skarti á
mörkuðum og handverkssýningum.
„Sem dæmi var aðeins einn aðili
með vörurnar sínar í lagi á hand-
verkssýningunni í Ráðhúsi Reykja-
víkur síðastliðið vor.“
Guðrún segir skipta miklu máli
fyrir neytendur að hafa þessar
merkingar á hreinu, enda viti það
annars ekkert hvað það er með í
höndunum og geti ekki dregið neinn
til ábyrgðar ef það hefur keypt kött-
inn í sekknum.
„Við höfum kannað hálsmen sem
ekki var eitt gramm af silfri í þótt
það væri selt sem slíkt. Sama hefur
komið upp með silfurskeiðar. Einn-
ig er mikið af lituðu gleri í umferð
sem er selt sem demantar, rúbínar
eða aðrir náttúrusteinar. Fólk þarf
að vera vakandi fyrir þessu.“
Guðrún ítrekar að hún telji ekki
að um einbeittan brotavilja sé að
ræða hjá skartgripasölum heldur
verði oft mistök eða um vanþekk-
ingu sé að ræða. Dæmi séu um að
skartgripir séu fluttir inn úr eðal-
málmi, síðan í næstu sendingu
af sama skartgrip hefur magnið
minnkað eða horfið. „En eins og
gengur og gerist eru þetta yfirleitt
sömu aðilar sem er vandræði með.“
Guðrún bendir einnig neytendum
á að kanna nikkel í skartgripum.
„Áður var alfarið bannað að hafa
nikkel í skarti en fyrir ári var lítið
magn leyft að nýju vegna reglu-
gerða Evrópusambandsins. Lítið
magn getur þó vakið upp ofnæmis-
viðbrögð.“
Fyrir fjórum árum voru 817
sendingar af skartgripum skoð-
aðar á Spáni í ítarlegri könnun. 41
prósent af vörunum var ekki í lagi.
Aðallega var um of mikið magn
af hættulegum efnum að ræða, til
dæmis nikkeli. erlabjorg@frettabladid.is
Engar eða rangar
merkingar á skarti
Neytendastofa hefur aukið eftirlit með merkingum á eðalmálmum. Dæmi eru um
að ekki sé gramm af silfri í „silfurhálsmeni“, náttúrusteinar séu ódýrt gler og á
handverkssýningunni í Ráðhúsinu í vor var aðeins einn með réttar merkingar.
SKART Árið 2011 voru 318 vörur skoðaðar hjá 54 aðilum á Íslandi. Nítján
þurftu að bæta úr merkingum á vörum sínum eða 35 prósent söluaðila.
NORDICPHOTOS/GETTY
HEILBRIGÐISMÁL Dagur B. Eggerts-
son borgarstjóri segist eindregið
vilja að Reykjavíkurborg taki alfar-
ið yfir rekstur heilsugæslu í borg-
inni og samtvinni hana félagsþjón-
ustu. Hann segir mjög marga deila
þessari framtíðarsýn hans.
„Bilið á milli heilbrigðismála
og félagsmála er oft óljóst,“ segir
Dagur. „Eins er það orðið viður-
kennt að þegar maður er að ræða
málefni fjölskyldna, þá virkar ein-
faldlega betur heildstæð nálgun
þar sem sérfræðingar vinna saman
sem teymi en ekki sem afmarkað-
ar stofnanir sem vísa fólki hvor á
aðra.“
Þetta kallar Dagur „Akureyr-
ar-módelið“ með vísun til þess
að Akureyrarbær hefur undan-
farið rekið heilsugæslu bæjarins
samhliða annarri þjónustu. Með
sameiningu heilbrigðisstofnana
á Norðurlandi mun ríkið yfirtaka
reksturinn á heilsugæslu Akur-
eyrar. Í Fréttablaðinu í gær segir
Kristján Þór Júlíusson heilbrigðis-
ráðherra að það sé engin ástæða til
að ætla að við það dragist þjónust-
an saman, en af þessu hefur Dagur
áhyggjur.
„Ég hef áhyggjur af því að þessi
góða samvinna og samþætting sem
náðst hefur á Akureyri sé í hættu
ef ábyrgðin færist til,“ segir hann.
„Ég held að það séu tvímælalaust
rök fyrir því að þetta eigi einmitt
að vera á einni hendi.“ - bá
Borgarstjóri vill að Reykjavík reki saman heilsugæslu og félagsþjónustu:
Vill taka upp „Akureyrar-módel“
EINDREGINN VILJI Dagur segir borgina
tilbúna að taka að sér rekstur heilsu-
gæslu í Reykjavík. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
Við höfum kannað
hálsmen sem ekki var eitt
gramm af silfri í þótt það
væri selt sem slíkt. Sama
hefur komið upp með
silfurskeiðar.
Guðrún Lárusdóttir,
verkefnastjóri á Neytendastofu
BANDARÍKIN Ríflega níu hundruð
rithöfundar hafa ritað netrisan-
um Amazon bréf sem birtast mun
á síðum New York Times á sunnu-
dag. Þar kvarta höfundarnir yfir
framferði Amazon gagnvart
bókaútgáfunni Hachette, sem rit-
höfundarnir eru á mála hjá.
Á meðal rithöfunda sem Hach-
ette hafa gefið út bækur frá eru
J.K. Rowling, Stephen King og
Stephenie Meyer.
Fyrirtækin hafa deilt undan-
farna mánuði vegna skilmála á
rafbókum sem seldar eru á vef-
síðu Amazon. Starfsmenn Ama-
zon hafa meðal annars látið seinka
sendingum og stöðvað forsölu bóka
frá Hachette samkvæmt frétt BBC
um málið.
Rithöfundarnir telja Amazon
með þessu reyna að þrýsta á Hach-
ette að selja rafbækur á lægra
verði.
„Mörg okkar hafa stutt Amazon
síðan það var lítið frumkvöðla-
fyrirtæki,“ rita rithöfundarnir
sem bæta við að þeir hafi skapað
Amazon miklar tekjur í gegnum
árin.
Amazon segir hins vegar Hach-
ette rukka okurverð fyrir raf-
bækur. Í nýlegri tilkynningu frá
fyrirtækinu segir netrisinn að
rafbækur ættu að vera seldar á
helmingi lægra verði. Mun ódýr-
ara sé að gefa út rafbækur en
hefðbundnar bækur.
Amazon fullyrðir einnig að
lægra verð rafbóka myndi auka
sölu þeirra sem skapi meiri tekjur
fyrir alla aðila. - ih
Rithöfundar mótmæla en Amazon segir að ódýrari rafbækur sé allra hagur:
Ósáttir við framferði Amazon
ÓSÁTTUR Stephen King er einn þeirra
rithöfunda sem ritað hafa nafn sitt á
mótmælabréfið. MYND/FILMMAGIC
VERSLUN Ný metandæla á bensín-
stöð ÓB við Miklubraut gegnt
Kringlunni var opnuð í gær. Met-
anið á dæluna kemur frá Sorpu
sem vinnur það úr lífrænum
úrgangi.
Nóg er um að vera á stöðinni
því í dag verður veitingastaður-
inn Dirty Burgers & Ribs opn-
aður á sama stað. Veitingastaður-
inn verður opinn milli klukkan 16
og 20 þar sem boðið verður upp á
fríar kræsingar á meðan birgðir
endast. - ih
Gefa mat við Miklubraut:
Ný metandæla
tekin í notkun