Fréttablaðið - 09.08.2014, Blaðsíða 22

9. ágúst 2014 LAUGARDAGUR| HELGIN | 22
Það er hamingjusöm fjöl-skylda sem bregður á leik á Miklatúninu einn sólar-morgun í vikunni. Hilmar Magnússon og Sigríður Birna Valsdóttir snúast
í kringum soninn, Kára Val, sem
er fimmtán mánaða hjartaknúsari
sem þau sjá ekki sólina fyrir, frek-
ar en aðrir foreldrar. Það sem er
óvenjulegt við þessa fjölskyldu er
að Sigga Birna, eins og hún er köll-
uð, og Hilmar hafa aldrei verið par,
enda bæði samkynhneigð, og Sigga
er í sambúð með Faye Rickett sem
þar af leiðandi er einnig móðir Kára
Vals, hún er hins vegar erlendis og
fjarri góðu gamni þennan dag. Þau
blása á að það sé eitthvað flókið við
þetta fjölskyldumynstur.
Sigga: „Á ekki annað hvert barn á
Íslandi tvær mömmur eða tvo pabba
eða hvort tveggja? Það er enginn að
pæla í því lengur.“
Sigga og Hilmar hafa þekkst í níu
ár og urðu fljótt perluvinir. Fyrir
sex árum tóku þau þá ákvörðun að
eignast saman barn en það tók fimm
ár.
Sigga: „Ég hafði alltaf hugsað mér
að eignast barn þótt ég vissi ekki
alveg hvernig fyrr en við Hilmar
ákváðum að gera þetta saman. Það
er hins vegar ekkert gefið að maður
geti eignast barn strax þannig að
það þurfti margar tilraunir áður
en það tókst. Það er mjög misjafnt
hvaða leiðir lesbíur fara til að eign-
ast börn, margar þeirra hafa farið
þá leið að nota sæðisgjafa. Ég virði
það og það er mjög mikilvægt að
það sé hægt að velja þá leið. Marg-
ar yndislegar fjölskyldur hafa orðið
til þannig, en það hentaði mér ekki
vegna þess að mig langaði að deila
þessu hlutverki með einhverjum
öðrum og hafa fleiri í lífi barnsins.
En ég vil ítreka það að okkar leið
er ekkert réttari en aðrar, þetta er
bara ein leið af mörgum til að skapa
fjölskyldu.“
Búinn að afskrifa barneignir
Hilmar: „Við vorum bæði einhleyp
þegar við tókum þessa ákvörðun og
ég var eiginlega búinn að afskrifa
það að eignast börn. En þegar Sigga
fór að tala um að við gerðum þetta
saman þá fannst mér það alveg
kjörið. Þegar ég kom út úr skápn-
um fyrir bráðum tuttugu árum þá
var viðkvæðið alltaf: Já, frábært,
en samt leiðinlegt að þú getir aldrei
eignast börn. Maður hélt bara að
það væri ekkert inni í myndinni.“
Sigga: „Nokkrum mánuðum eftir
að við ákváðum þetta kynntist ég
Faye og hún tók þátt í öllu ferlinu.
Löggjöfin er þó ennþá þannig að
barn getur einungis átt tvo lögform-
lega foreldra þannig að hún er ekki
skráð móðir hans, þótt hún sé það
auðvitað.“
Hilmar: „Þetta er eitt af því sem
Samtökin ’78 eru að skoða. Það er
búið að breyta löggjöfinni í Belgíu
og fleiri löndum á þann veg að lög-
foreldrar geti verið fleiri og von-
andi kemur að því hér líka. Það
myndi gagnast miklu fleirum en
samkynhneigðum því fjölskyldu-
mynstur hafa breyst svo mikið og
það er ekkert óalgengt að barn alist
upp með þremur til fjórum foreldr-
um svo það er augljóst að lögin eru
ekki í samræmi við raunveruleik-
ann í þessu efni.“
Sigga: „Þótt Faye sé réttlaus sem
móðir gagnvart lögunum þá hef ég
engar áhyggjur af því, ég veit að
þau Hilmar myndu koma sér saman
um fyrirkomulag ef eitthvað kæmi
fyrir mig. Við erum öll mjög góðir
vinir, sem er oft ekki tilfellið þegar
fólk hefur skilið, og engin vandamál
hafa komið upp.“
Hilmar: „Sumir hafa sagt að
svona fyrirkomulag sé eins og hjá
skilnaðarbörnum „without the hard
feelings“. Það er auðvitað einföldun
en það hafa aldrei komið upp nein
vandamál hjá okkur. Eðlilega hefur
Kári Valur hingað til verið mest hjá
mæðrum sínum enda svo lítill en
við erum búin að ganga frá sam-
eiginlegu forræði hjá sýslumanni
og hann er farinn að vera meira hjá
mér seinustu mánuðina og verður
hjá mér helminginn af tímanum í
framtíðinni.“
Vá, hvað hann er ríkur
Hilmar er frá Ísafirði og Sigga
Birna ólst upp í Neskaupstað frá
fjögurra til sautján ára aldurs.
Þau segjast hvorugt hafa þekkt
neitt samkynhneigt fólk þegar þau
voru að alast upp og ekki komið út
úr skápnum fyrr en þau voru flutt
suður. Er erfiðara að koma út í
litlum samfélögum?
Hilmar: „Ég flutti frá Ísafirði
þegar ég var 21 árs, um það bil sem
ég kom út. Það var ekkert rosaleg-
ur stuðningur fyrir vestan en ekki
andstaða heldur, það var eigin-
lega bara þögn. Það var bara ekk-
ert talað um þessi mál og það litla
sem maður heyrði var yfirleitt nei-
kvætt. Á þeim tíma var það mikill
léttir að komast frá Ísafirði og ég
held það sé enn þá yfirleitt þyngri
róður fyrir fólk úti á landi að koma
út úr skápnum. Hinsegin fólk hefur
yfirleitt alltaf leitað í borgarsam-
félög þar sem við erum ekkert það
mörg og því stærra sem samfélagið
er, þeim mun líklegra er að þú finnir
umgangskreðs sem þú passar inn í.“
Sigga: „Þetta er samt að breytast.
Samkynhneigt fólk er að flytja út á
land með fjölskyldur sínar, reynd-
ar aðallega konur með börn, og ég
veit ekki til þess að þessar fjölskyld-
ur hafi lent í neinum vandræðum.
Yfirleitt eru þessi samfélög alveg
frábær. Ég held það sé bara mjög
gott að búa á Íslandi ef þú ert sam-
kynhneigður. En auðvitað vitum
við það að baráttunni er ekki lokið.
Það kemur stundum skrítinn svip-
ur á fólk þegar maður segir að Kári
Valur eigi tvær mömmur og einn
pabba. Það eru ekki beint fordóm-
Friðrika
Benónýsdóttir
fridrikab@frettabladid.is
Það er ekkert til sem heitir
eðlilegt fjölskyldumynstur
Þau Sigríður Birna Valsdóttir og Hilmar Magnússon hafa verið perluvinir í níu ár. Fyrir sex árum ákváðu þau að eignast
barn saman og fyrir fimmtán mánuðum fæddist augasteinninn Kári Valur. Sigríður er í sambúð með Faye Rickett svo
hann á tvær mæður og einn föður með sameiginlegt forræði. Þau eru öll mjög samhent og líta á sig sem eina fjölskyldu.
SIGGA, HILMAR OG KÁRI VALUR Það leynir sér ekki hver það sem er sem ræður í þessari fjölskyldu. FRÉTTABLAÐIÐ/DANÍEL