Læknablaðið - 15.03.2002, Síða 49

UMRÆÐA & FRÉTTIR / A F SJÓNARHÓLI STJÓRNAR L(
Vaktafyrirkomulag á Landspítala í uppnámi
Undanfarna mánuði hafa læknar á Landspítala
háskólasjúkrahúsi verið að reikna út frítökurétt sinn.
Er þetta gert til að framfylgja bókun 1 með kjara-
samningi fjármálaráðherra fyrir hönd ríkissjóðs ann-
ars vegar og Læknafélags Islands hins vegar sem var
undirritaður 2. júlí 2001. Samkvæmt þessu hafa lækn-
ar sem vinna vaktavinnu við Landspítala háskóla-
sjúkrahús þurft að reikna út hver fyrir sig hversu mik-
inn áunninn frítökurétt þeir eiga eftir vaktir unnar frá
1. nóvember 1997. Mjög mismunandi er hversu mikil
Hulda frí hafa safnast upp en hjá þeim læknum sem vinna
Hjartardóttir svokallaðar staðarvaktir er um mjög langan tíma að
ræða.
Afleiðingar þessa geta verið margvíslegar. í fyrsta
lagi er í sumum tilfellum um svo mikil frí að ræða að
ekki er augljóst að hægt verði að veita leyfi frá störf-
um nema verulega breytt vinnufyrirkomulag komi til
og að ráða þurfi talsvert fleira fólk í vinnu svo það
verði mögulegt að taka út þennan frítíma. í öðru lagi
hefur yfirstjórn sjúkrahússins lýst því yfir að gera
verði ráðstafanir til þess að þessi uppsöfnun frítöku-
réttar hætti eða að minnsta kosti minnki stórlega. Til
þess að það megi verða er Ijóst að núverandi vakta-
fyrirkomulag verður að breytast þannig að læknar
vinni aldrei meira en 13 tíma á sólarhring. Par að auki
kalla þessar breytingar á aukinn fjölda lækna til að
sinna þessum styttri vöktum. Lauslegir útreikningar
mínir benda til að það gæti á næstu árum þurft 20-
30% fleiri lækna á deildir þar sem staðarvaktir eru
nauðsynlegar til að sinna styttri vöktum og leysa af
lækna í fríi.
Ekki er líklegt að læknar verði tilbúnir að taka
upp stórfelldar breytingar á vaktafyrirkomulagi
nema búið verði að fjölga stöðum á viðkomandi
deildum því annars hlýtur afleiðingin að verða ann-
aðhvort stórlega aukið álag á þá lækna sem fyrir eru í
vinnu og/eða verri þjónusta við sjúklinga. Eins og
fjárhagsstaða Landspítala háskólasjúkrahúss er núna
á ég ekki von á að það verði auðveldur róður að
hrinda þessari nauðsynlegu fjölgun í framkvæmd.
Nýtt vaktafyrirkomulag er nú til umræðu hjá
deildum þar sem mikill frítökuréttur hefur áunnist og
eru ýmsar hugmyndir í athugun þar sem notast er við
fyrirmyndir erlendis frá. Styttri vaktir eru að sjálf-
sögðu manneskjulegri og auðveldari og eru að því
leyti mikil kjarabót en læknar eru lítt hrifnir af vakta-
tilhögun þar sem binding um helgar er aukin. Auk
þess hafa menn áhyggjur af því að í kjölfar styttri
vakta og aukinna fría fylgi launalækkun.
Það er því geysilega mikilvægt að skoða tillögur til
breytinga á vinnufyrirkomulagi ofan í kjölinn þannig
að hægt sé að koma í veg fyrir að þær leiði til kaup-
lækkunar og versnandi vinnuaðstöðu lækna. Petta
eru atriði sem taka þarf með í reikninginn í yfirstand-
andi samningum sjúkrahúslækna.
Höfundur situr í stjórn
Læknafélags íslands.
Sjónarmiö þau er fram koma í
pistlunum Af sjónarhóli
stjórnar eru höfundar hverju
sinni og ber ekki að taka sem
samþykktir stjórnar LÍ.
Læknablaðið 2002/88 225