Læknablaðið - 15.09.2002, Blaðsíða 15
FRÆÐIGREINAR / SVÆFINGALÆKNINGAR
Table I. Demographic data. Patients given pancuronium as muscle relaxant were older than those given vecuronium. No other statistical difference
was found between the groups whether monitored with or without neuromuscular monitor, given pancuronium or vecuroinium as muscle
relaxant or belived to be restcurarized or not.
PACU with GCS > 12
Unit Mean TOF / non TOF Vecuronium / Pancuronium Headlift P-value
TOF non TOF P-value Vec Pan P-value > 5 sec < 5 sec
Number of patients number 80 40 40 ns 40 40 ns 64 12 ns
Age years 47,5 47,2 47,8 ns 42,7 52,3 0,038 46,8 49,4 ns
Males / females number 34/46 21/19 13/27 ns 17/23 17/23 ns 28/36 5/7 ns
Bodyweight kg 78,9 79,6 77,9 ns 79,8 78 ns 80 78,3 ns
Hemoglobin ...g/L 140 141 139,1 ns 136,5 142,5 ns 138,4 148 ns
TOF: Patients monitored during anesthesia with TOF-guard.
non TOF: Patients monitored during anesthesia without TOF-guard.
PACU : Postanesthesia Care Unit
GCS : Glasgow coma score.
ns: non signifigant.
polarizing muscle relaxants) minnka og hverfa allir
kippirnir jafnt og koma allir jafnt til baka. Við gjöf
lyfja án afskautunar (non-depolarizing muscle
relaxants) verður myndin önnur. Síðasti kippurinn
minnkar fyrst og síðan koll af kolli. Þetta fyrirbæri er
kallað „að fjara út“ (fade) og út frá því er TOF-
hlutfallið reiknað. Við aukna vöðvaslökun hverfa
fleiri kippir (eða TOF-svör) og ef allir hverfa er um
mikla vöðvaslökun að ræða. Viðbrögðin koma síðan
í sömu röð til baka. Þegar viðbrögðin eru orðin tvö
þarf að gefa meira af vöðvaslakandi lyfi ef slökunin á
að haldast. Nauðsynlegt er að tvö viðbrögð séu
komin til baka þegar neostigmín er gefið við lok
svæfingar því ef slökunin er dýpri nægir neostigmín
ekki til að snúa henni við. I þessari rannsókn var þess
gætt að svo væri. Barkarenna var fjarlægð þegar
TOF-hlutfallið var komið yfir 70%. Hjá þeim sem
ekki voru vaktaðir með taugaörva var stuðst við
venjubundin klínísk einkenni til mats á hvenær þörf
var á viðhaldsskammti vöðvaslakandi lyfs, hvenær
neostigmín skyldi gefið og hvenær óhætt væri að
fjarlægja barkarennu.
Þegar sjúkhngur kom á vöknunardeild var hann
skoðaður af öðrum aðila en þeim sem svæfði. Þar var
vöðvastyrkleiki kannaður með tvennum hætti, ann-
ars vegar með höfuðlyftu, þar sem sjúklingur var
látinn lyfta höfði frá kodda eins lengi og hann gat eða
að minnsta kosti í fimm sekúndur og hins vegar var
hann látinn kreista sama þrýstingsmæli og hann gerði
fyrir svæfingu til mælingar á vöðvastyrk í hendi.
Súrefnismettun var mæld með púlsoxímæli strax við
komu á vöknunardeild og síðan eftir gjöf súrefnis í
nös. Meðvitundarstig var ákvarðað samkvæmt Glas-
gow meðvitundarkvarða (Glasgow Coma Score,
GCS) (13) og líkamshiti mældur. Fyrsta prófun var
gerð strax við komu á vöknunardeild og síðan endur-
tekin á 30 mínútna fresti eða þar til sjúklingur gat
haldið höfði í að minnsta kosti fimm sekúndur. Þeir
sjúklingar sem voru lægri en 12 samkvæmt GCS og
því hugsanlega of sljóir eftir svæfinguna til að taka
þátt í prófununum voru ekki teknir með fyrr en GCS
var komið yfir 12 stig. Niðurstöður mælinga á vökn-
unardeild voru skráðar á þar til gert eyðublað sem
síðan var yfirfarið ásamt svæfingarblaði viðkomandi
sjúklings.
Við tölfræðiútreikninga var notuð svokölluð tveggja
hliða tilgátuprófun (Two-sided hypothesis testing).
Sett var fram núll-tilgáta um að enginn munur væri á
samanburðarhópunum, með 95% öryggismörkum.
Niöurstööur
Áttatíu sjúklingar tóku þátt í rannsókninni, 46 konur
(57,5%) og 34 karlar (42,5%) (tafla I). Hjá 49 sjúk-
lingum var liðþófi milli hryggjarliða fjarlægður með
aðstoð smásjár en hjá 31 sjúklingi var gallblaðra fjar-
lægð gegnum kviðsjá. Sjúklingarnir voru á aldrinum
15-88 ára. Sjúklingahóparnir voru sambærilegir hvað
varðar aldur, kyn, þyngd og blóðrauða nema að þeir
sjúklingar sem fengu pancúróníum reyndust nokkuð
eldri en þeir sem fengu vecúróníum (tafla I).
I töflu II má sjá niðurstöður varðandi svæfingar-
tíma og lyfjagjafir. Svæfingartími var frá 30 til 155
mínútur. Fyrir heildarhópinn reyndist tími frá síðasta
skammti vöðvaslakandi lyfs þar til mælingar á vöðva-
styrk hófust á vöknunardeild vera frá 20 mínútum til
140 mínútna og tími frá gjöf neostigmíns var á bilinu
5 til 25 mínútur. Ekki reyndist vera marktækur mun-
ur á svæfingatíma, tíma frá gjöf vöðvaslakandi lyfs,
tíma frá gjöf neostigmíns eða á lyfjaskömmtum vöðva-
slakandi lyfs hjá þeim sem vaktaðir voru með og án
taugaörva. Hjá þeim sem fengu pancúróníum til
vöðvaslökunar reyndist bæði svæfingartími og tími
frá síðasta skammti vöðvaslakandi lyfs marktækt
lengri í samanburði við þá sem fengu vecúróníum.
Við komu á vöknunardeild reyndust 15 sjúklingar
ófærir um að halda höfði í fimm sekúndur, þrír þeirra
voru undir 12 stigum á GCS og því ekki teknir með í
útreikninga í fyrstu mæhngu. Af þessum þremur sem
voru of sljóir höfðu tveir fengið pancúróníum og einn
vecúróníum. Eftir voru því 12 sjúklingar með greini-
lega vöðvaslökun, eða 15%. Ekki kom fram mark-
tækur munur varðandi svæfingartíma, tíma frá síð-
ustu gjöf vöðvaslakandi lyfs að mælingu vöðvastyrks,
tíma frá gjöf neostigmíns eða á lyfjaskömmtum hjá
þeim sem voru vöðvaslakir (tafla II). Átta þessara 12
Læknablaðið 2002/88 627