Læknablaðið - 15.12.2004, Qupperneq 61

UMRÆÐA & FRÉTTIR / ARFUR JÓNS STEFFENSEN
Erfðafé Jóns var notað til að kaupa geymsluhúsnæði
í Bygggörðum í grennd við Nesstofu og Læknafélag
íslands lagði fram fé til endurbóta á því.“
Norrænt þing á næsta ári
Þótt norræna árbókin komi ekki lengur út hefur fé-
lagið verið virkt í norrænu samstarfi en á Norður-
löndum eru um 5000 skráðir félagsmenn í 25 lækna-
sögufélögum.
„Félögin halda þing annað hvert ár og við höfum
haldið það tvisvar, 1981 og 1995, og það verður eitt
helsta verkefni félagsins á afmælisárinu að undir-
búa og halda næsta norræna læknasöguþing í ágúst
á næsta ári. Við fengum því framgengt að tungumál
þingsins verður enska og að þingið verði auglýst utan
Norðurlanda. Meginefni þingsins er sjúklingur og
samfélag en þar verður fjallað um farsóttir á norð-
urslóðum, læknisfræði og alþýðuvísindi, konur í lækn-
isfræði, læknisfræði víkingatímans og ýmislegt fleira.
Síðast þegar þingið var haldið hér á landi voru þátt-
takendur um 100 og við eigum von á að þeir verði
ekki færri núna.
A læknasöguþinginu 1981 barst félaginu fyrirheit
frá dönskum lyfjafræðingi, Poul Assens, um að hann
kostaði árlega för fyrirlesara frá Norðurlöndum til
Islands til að halda fyrirlestur um sögu læknisfræðinn-
ar. Poul starfrækti fyrirtækið Biopharma í Danmörku
og það hefur haldið áfram að styrkja þessa fyrirlestra
eftir að hann féll frá árið 1992. Poul var mikill vin-
ur Egils Snorrasonar, læknis af íslenskum ættum sem
starfaði í Danmörku og var meðal annars yfirlæknir
Rigshospitalet í Kaupmannahöfn. Fyrirlestrarnir eru
nefndir eftir Agli og nú í lok október var slíkur fyrir-
lestur haldinn í 23. sinn. Félagið er afar þakklátt fyrir
þennan vináttuvott sem því er sýndur enda hafa fyrir-
lestrarnir lífgað mikið upp á starfsemi þess.
Auk þessa starfs hefur félagið unnið að því að
kynna starfsemi sína meðal lækna og annars áhuga-
fólks og það hefur borið þann árangur að nú eru
félagsmenn um 130. Pað blundar mikill áhugi á sögu
meðal lækna enda speglar hún sjálfsvitund stéttarinn-
ar. Aðrar stéttir á borð við sagnfræðinga, félagsfræð-
inga, mannfræðinga og fornleifafræðinga sýna sögu
læknisfræðinnar aukinn áhuga og það gefur greininni
og starfi félagsins nýja vídd,“ segir Atli Pór Ólason
formaður.
Auk Atla skipa stjórn félagsins þau Vilhelmína
Haraldsdóttir blóðsjúkdómafræðingur sem er ritari,
Óttar Guðmundsson geðlæknir er gjaldkeri og með-
stjórnendur þær Kristín Einarsdóttir lyfjafræðingur
og Pórunn Guðmundsdóttir sagnfræðingur. Félagið
heldur úti heimasíðu sem áhugamenn um lækninga-
sögu ættu að gera að bókamerki í netvafranum sínum
en veffangið er icemed.is/saga/
Ráðstefna tíl mínningar
um Jón Steffensen
Jón Steffensen. Teikning: Halldór Péturs-
son í Stúdentablaðinu 1938.
Dagana 18. og 19. febrúar 2005 verð-
ur haldin ráðstefna í minningu Jóns
Steffensen prófessors en þann 15. þess
mánaðar verða 100 ár liðin frá fæð-
ingu hans. Ráðstefnan verður haldin
í fyrirlestrarsal Þjóðarbókhlöðu og
samhliða henni verður opnuð sýning
á bókum, handritum og myndum úr
safni Jóns og munum sem tengjast
honum í eigu Þjóðminjasafns. Um-
sjón sýningarinnar er í höndum Em-
ilíu Sigmarsdóttur.
Ráðstefnan á að endurspegla fjöl-
breytnina í viðfangsefnum Jóns. í
þeim tilgangi hefur verið leitað til
fræðimanna úr ólíkum greinum um
að flytja erindi á ráðstefnunni, lækna,
mannfræðinga, fornleifafræðinga, sagnfræðinga og bókmenntafræðinga.
Ráðstefnan verður sett föstudaginn 18. febrúar. Þá mun Sigrún Klara
Hannesdóttir, landsbókavörður opna sýninguna, Hrafnkell Helgason fjallar
um Jón, líf hans og störf og gestur ráðstefnunnar og aðalfyrirlesari, Andy
Cliff, prófessor í landafræði við Cambridge háskóla, flytur erindi um efni að
eigin vali. Cliff er kunnugur verkum Jóns og hefur meðal annars unnið að
rannsóknum á mislingafaröldrum hér á landi. Um þær má lesa í bók hans
Spatial Diffusions: An historical geography ofepidemic in an island commun-
ity (1981).
A laugardeginum mun hver málstofan fylgja annarri þar sem fjallað verður
um ýmis mál sem tengjast Jóni á einn eða annan hátt. Hannes Blöndal ræðir
um kennslu við læknadeild Háskóla íslands, einkum kennslu í líffærafræði en
það var aðalfag Jóns, og Halldór Baldursson segir frá endurlífgun um 1800.
Þá fjallar Kristinn Magnússon, sem lengi sá um Nesstofusafn, um störf Jóns í
þágu söfnunar lækningaminja. Gavin Lucas fornleifafræðingur ætlar að fjalla
um beinafundi í Skálholti í nýju samhengi en hann hefur unnið þar á vegum
Fornleifastofnunar íslands. Jón Þorsteinsson læknir og Hildur Gestsdóttir hjá
Fornleifastofnun segja frá rannsóknum þeirra á fornmeinafræði. Agnar Helga-
son mannfræðingur fjallar um DNA-rannsóknir á beinum og Birna Jónsdóttir
um DNA-rannsóknir á múmíum. Svend Richter og Sigfús Þór Elíasson fjalla
um rannsóknir á leifum tanna úr Skeljastaðafundinum. Fulltrúar húmanískra
greina verða meðal annars Elín Hirst sagnfræðingur sem að undanförnu hefur
verið að skrifa um bólusótt og Jón Karl Helgason bókmenntafræðingur. Hann
er höfundur bókarinnar Ferðalok, þar sem bein Jónasar Hallgrímssonar koma
við sögu, en á ráðstefnunni fjallar hann um bein Jóns Arasonar. Fjöldi annarra
fyrirlestra verður en dagskrá mun standa frá klukkan níu og fram eftir degi.
Endanleg dagskrá verður kynnt síðar.
Að undirbúningi ráðstefnunnar hafa unnið Kristín Bragadóttir bókmennta-
fræðingur, Örn Bjarnason læknir og mannfræðingarnir Gísli Pálsson, Agnar
Helgason og Sigurður Örn Guðbjörnsson.
Læknablaðið 2004/90 881