Læknablaðið - 15.02.2005, Blaðsíða 50
UMRÆÐA & FRÉTTIR / BARNA- OG UNGLINGAGEÐLÆKNINGAR
Barna- og unglingageðlækningar á íslandi
eru langt í frá að „deyja út“
Ólafur Ó. Guð-
mundsson
Bertrand Lauth
Viðtal f Læknablaðinu í desember undir heitinu
„Eru barna- og unglingageðlækningar að deyja út?“
eftir Þröst Haraldsson (1) gefur ekki rétta mynd af
starfsemi Barna- og unglingageðdeildar Landspítala
(BUGL). Þrátt fyrir að staða sérgreinarinnar barna-
og unglingageðlœkninga sé óásættanleg bæði innan
spítalans og læknadeildar Háskóla Islands hefur mik-
ið verið að gerast í greininni hér á landi undanfarin
ár. Nauðsynlegt er þegar fjallað er um starfsemi deild-
ar eins og BUGL að ekki sé eingöngu staldrað við
það sem betur mætti fara heldur verður jafnframt að
upplýsa um þá jákvæðu þróun sem orðið hefur á starf-
seminni undanfarin ár.
Rétt er að staða sérgreinarinnar innan læknadeild-
ar HÍ er enn ófullnægjandi því um er að ræða aðeins
eina aðjúnktstöðu sem lítið vægi hefur í samanburði
við aðrar sérgreinar innan deildarinnar. A móti kemur
að nýjungar eins og greinafundir og vandamálamiðuð
hópvinna hafa meðal annars skilað þeim árangri að
ánægja læknanema með kennslu í barnageðlækning-
um samkvæmt námsmati þeirra sjálfra hefur aukist til
muna undanfarin ár. Einnig er rétt að of fáir læknar
eru í dag í framhaldsnámi í þessari sérgrein. Vitað er
um tvo í formlegu framhaldsnámi og áhugi deildar-
lækna á að kynnast sérgreininni hefur aukist þannig
að fullmannað hefur verið á BUGL til skamms tíma.
Það er einnig rétt að ítrekað hefur verið bent á að
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
Mynd 1. Fjöldi innlagna
á legudeildir.
Ólafur er yfirlæknir BUGL
og stundakennari við lækna-
deild HÍ.
Bertrand er sérfræðingur
á BUGL og aðjúnkt við
læknadeild HÍ.
stjórnskipuleg staða barna- og unglingageðlækninga,
eins og ýmissa annarra sérgreina innan Landspítala,
er óviðunandi. Hér er átt við að öll starfsemi BUGL,
legudeildir, umfangsmikil göngudeild, margháttað
samstarf við aðrar stofnanir, kennsla og rannsóknir,
er stjórnskipulega jafngild einni legudeild innan full-
orðinsþáttar geðsviðs.
Sú uppbygging sem átt hefur sér stað á BUGL und-
anfarin ár endurspeglast í komutölum í göngudeild,
innlögnum á legudeildir og aukinni breidd meðferð-
arúrræða. Legudeildir og göngudeildir hefur tekist að
manna betur þannig að umfang starfseminnar hefur
löngu sprengt af sér húsnæði deildarinnar sem byggt
var í allt öðrum tilgangi á sjöunda áratug síðustu ald-
ar. Á meðfylgjandi myndum má sjá þróun innlagna á
legudeildum og koma í göngudeild.
Fyrir tilstuðlan heilbrigðis- og tryggingamálaráðu-
neytis og Landspítala eru í dag uppi áform um að
bæta verulega aðstöðu og húsnæðiskost BUGL. Þá
má ekki gleyma ómetanlegum stuðningi fjölda félaga,
fyrirtækja og einstaklinga sem hafa lagt mikið á sig
til að styðja við bakið á starfseminni: Hringskonur
hafa gefið rausnarlega, Lionsklúbbar hafa staðið fyrir
ýmsurn verkefnum til styrktar BUGL, Kiwanishreyf-
ingin, börn og unglingar á ýmsum vettvangi og fleiri
og fleiri. Þessi stuðningur hefur verið mikil hvatning
fyrir starfsemi BUGL.
Á sviði læknavísindanna í barna- og unglingageð-
lækningum hafa orðið miklar framfarir undanfarin ár
og sérgreinin tekið stakkaskiptum.
1. Tvær alþjóðlegar ráðstefnur voru skipulagðar
og haldnar í barna- og unglingageðlækningum á
íslandi árið 2004 og þarf vart að nefna hversu mik-
ilvægur sá þáttur er fyrir sérgreinina:
• Ráðstefnan „ ADHD and OCD from Childhood
to Adulthood" um ofvirkni meðal barna, ung-
linga og fullorðinna var haldin í sal íslenskrar
erfðagreiningar 29. og 30. janúar 2004.
• Norrænt rannsóknamámskeið „Implementation
of evidence-based methods, in Child and Ado-
lescents Psychopharmacology“ var haldið á Grand
Hótel og Hótel Heklu 23.-25. september 2004.
Þátttakan í þessum ráðstefnum fór fram úr vonum
og þótti takast vel upp í alla staði enda tóku þar
þátt fremstu sérfræðingar í heiminum í dag, hver á
sínu sérsviði.
2. Virkni Barnageðlæknafélags íslands hefur ver-
ið mikil og hefur félagið haldið árleg málþing á
Læknadögum frá árinu 2002.
Þverfagleg námskeið hafa einnig verið haldin á
vegum félagsins með þátttöku erlendra fyrirlesara
- árið 2001 „Kynferðislegt ofbeldi gagnvart börn-
um: tilkynningaskylda og meðferð" og árið 2004
„Adolescent suicide and self-harm“.
3. Einn mikilvægasti þátturinn fyrir þróun innan sér-
greinarinnar er fjöldi rannsókna sem núna eru
190 Læknablaðið 2005/91