Læknablaðið - 15.05.2007, Blaðsíða 21

FRÆÐIGREINAR / LOFTBRJÓST
Samanburður á opinni aðgerð og aðgerð
með brjóstholssjá við sjálfkrafa loftbrjósti
Guðrún Fönn
Tómasdóttir'
LÆKNANEMI
Bjarni Torfason2,1
Brjóstholsskurðlæknir
Helgi J. ísaksson3
Meinaeræðingur
Tómas
Guðbjartsson2,1
Brjóstholsskurðlæknir
'Læknadeild Háskóla íslands,
2hjarta- og Iungnaskurðdeild,
3rannsóknarstofu
í meinafræði, Landspítala.
Fyrirspurnir og bréfaskipti:
Tómas Guðbjartsson,
hjarta- og lungnaskurðdeild
Landspítala
Hringbraut, 101 Reykjavfk.
tomasgud@landspitali. is
Lykilorð: sjálfkrafa loftbrjóst,
fylgikvillar, endurtekið
loftbrjóst, brjóstholsspeglun.
Ágrip
Inngangur: A síðasta áratug hafa aðgerðir með
brjóstholssjá rutt sér til rúms við sjálfkrafa loft-
brjósti. Umdeilt er hvort langtímaárangur sé jafn
góður og eftir hefðbundna opna aðgerð. Hérlendis
hafa báðar aðgerðirnar verið framkvæmdar jöfn-
um höndum. Markmið þessarar rannsóknar er að
kanna árangur þessara aðgerða og bera þær saman,
sérstaklega með tilliti til tíðni enduraðgerða vegna
viðvarandi loftleka og endurtekins loftbrjósts.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin er afturvirk
og nær til allra sjúklinga sem fóru í aðgerð vegna
sjálfkrafa loftbrjósts á Landspítala 1991-2005.
Alls fóru 210 sjúklingar í 234 aðgerðir, þar af
tíu með þekktan lungnasjúkdóm. Sjúklingunum
var skipt í tvo hópa: sjúklinga sem fóru í aðgerð
með speglun (n=134) og 100 sjúklinga sem fóru í
brjóstholsskurð (mini-axillary thoracotomy). Þrír
skurðlæknar framkvæmdu opna aðgerð og fjórir
brjóstholsspeglun.
Niðurstöður: Fleygskurður á lungnatoppi var
framkvæmdur í öllum aðgerðum og fleiðruertingu
bætt við í 25% brjóstholsspeglana og í 67% opnu
aðgerðanna. Aðgerðartími var 20 mínútum lengri
fyrir speglunarhópinn (p=0,006). Enduraðgerðir
vegna síðkomins endurtekins loftbrjósts voru
þrjár eftir opna aðgerð og tíu eftir brjóstholsspegl-
un og vegna viðvarandi loftleka voru þær engar
og þrjár hjá sjúklingum í sömu hópum (p=0,03).
Enginn sjúklingur lést innan 30 daga frá aðgerð.
Legutími (miðgildi) var einum degi lengri eftir
opna aðgerð.
Alvktanir: Enduraðgerðir eru algengari eftir
brjóstholsspeglanir og skýrist aðallega af hærra
hlutfalli viðvarandi loftleka og endurtekins loft-
brjósts. Báðar aðgerðir eru öruggar og meirihátt-
ar fylgikvillar eru sjaldgæfir. Legutími er styttri
eftir brjóstholsspeglun, en á móti kemur að
aðgerðartími er lengri. Brýnt er að finna lausnir
á því hvernig lækka megi tíðni enduraðgerða eftir
brjóstholsspeglun.
Inngangur
Sjálfkrafa loftbrjóst er tiltölulega algengur sjúk-
ENGLISH SUMMARY
Tómasdóttir GF, Torfason B, ísaksson HJ, Guðbjartsson T
Comparison of video-assisted thoracoscopíc surgery and limited axillary
thoracotomy for spontaneous pneumothorax
Lasknablaðið 2007; 93: 405-14
Introduction: Historically, surgery for spontaneous
pneumothorax, SP, has been performed with open
thoracotomy. Today video-assisted thoracoscopic
surgery (VATS) has replaced open surgery for SP in most
centers. Long-term results (i.e. recurrent pneumothorax)
following VATS have been debated. In lceland surgery
for SP has been performed with both VATS and limited
axillary thoracotomy (LAT). The aim of this study was to
compare these two approaches, especially reoperations
for prolonged airleakage and late recurrences.
Material and methods: This is a retrospective non-
randomized study on all patients operated first time for
SP at our institution between 1991 -2005. Out of 210
patients that underwent 234 proceedures (160 males,
mean age 29 yrs.), 200 had primary SP (95%) and 10
secondary SP. The cases were divided into two groups;
134 VATS procedures and 100 thoracotomies (LAT).
Three surgeons performed LAT and four performed VATS.
Results: Wedge resection was performed in all cases
and mechanical pleurodesis was added in 25% of the
VATS and 67% of the LAT cases. Median operation time
was 20 minutes longer for VATS (p=0.006). Reoperations
for late recurrent pneumothorax were 10 vs. 3 in the VATS
and LAT group, and reoperations for persistant airleakage
3 vs. 0, respectively (p=0.03). Operative mortality within
30 days from surgery was 0%. Median hospital stay was
one day longer after LAT.
Conclusion: Reoperations following VATS for SP
are more common compared to open thoracotomy,
explained by a higher rate of both late recurrent
pneumothoraces and prolonged early postoperative
airleakage. Both approaches are safe and major
compiications are infrequent. Hospital stay is shorter
after VATS, however, VATS takes longer and the higher
reoperation rate is a shortcoming and is of concern.
Key words: spontaneous pneumothorax, surgery, VATS,
thoracotomy, recurrent pneumothorax, reoperation.
Correspondence: Tómas Guðbjartsson,
tomasgud@landspitali. is
Læknablaðið 2007/93 405