Læknablaðið - 15.12.2007, Blaðsíða 16
Niðurstöður
FRÆÐIGREINAR
METÝLFENÍDAT
Mynd 1. Kynskipt algengi metýlfenídatnotkunar meðal barna (0-18) á íslandi 1989-2006.
Fjöldi notenda á hverja 1000 íbúa.
90
80
70
60
: 50
: 40
j 30
20
10
n
fl
I
I
1
03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17____
Aldur 1 árum □ KK - Metýlfenídat ■ KVK - Metýlfenldat
Mynd 2. Aldurs- og
kynskipt algengi
metýlfenídatnotkunar meðal
barna (0-18) á íslandi árið
2006. Fjöldi notenda á
hverja 1000 íbúa.
þeirra hófst.
Vísindasiðanefnd veitti leyfi til rannsóknarinn-
ar. Vinnsla persónuupplýsinga um lyfjanotkun var
jafnframt tilkynnt Persónuvernd.
Algengi metýlfenídatnotkunar meðal barna (0-18
ára) á íslandi hækkaði úr 0,2%o árið 1989 í 25,1 %o
árið 2006. Samsvarar þetta að árið 1989 hafi 15
börn á íslandi notað metýlfenídat en 1974 börn
árið 2006. Notkun miðast við þann fjölda barna
utan sjúkrahúsa sem fékk leyst út metýlfenídat í
eitt skipti eða oftar tiltekið ár.
Kynskipt algengi metýlfenídatnotkunar frá
1989 til 2006 er sýnt á mynd 1. Þar kemur fram
að meðal drengja var algengið 0,3%o árið 1989 en
36,9 %o árið 2006. Algengi metýlfenídatnotkunar
stúlkna jókst úr 0,1 %o árið 1989 í 12,3%o árið 2006.
Ljóst er að algengi metýlfenídatnotkunar var
töluvert hærra hjá drengjum en stúlkum allt
rannsóknartímabilið. Frá 2003 til 2006 var notk-
un metýlfenídatlyfja að jafnaði þrisvar sinnum
algengari meðal drengja en stúlkna. Árið 2006 var
kynjahlutfall algengis fremur jafnt fyrir hvert ald-
ursár 5-18 ára barna, að meðaltali 2,99:1,00 með
staðalfrávik 0,40. Mynd 2 sýnir kynjahlutfallið
eftir aldri barns árið 2006.
Aldursdreift algengi metýlfenídatnotkunar má
sjá á mynd 2. Árið 2006 var algengið hæst við 10
ára aldur meðal beggja kynja (drengir 77,4%o,
stúlkur 24,3%o). Einnig kemur fram að til 10 ára
aldurs hækkaði algengið eftir því sem börnin voru
eldri. Við 11 ára aldur tók algengið hins vegar að
lækka með hækkandi aldri, þó hlutfallslega meira
hjá drengjum en stúlkum. Árið 2006 fengu 31,7 af
hverjum 1000 17 ára drengjum á íslandi útleyst
metýlfenídat en 13,3 af hverjum 1000 17 ára stúlk-
um.
Mynd 3 sýnir algengi metýlfenídatnotkunar
eftir fjölda innleystra lyfjaávísana á metýlfenídat
árið 2006. Algengið lækkar greinilega sé notkun
miðuð við þrjár eða fleiri innleystar lyfjaávísanir
á ári í stað einnar eða fleiri lyfjaávísana. Mynd 3
sýnir að hlutfallslegur munur á algengi eftir fjölda
lyfjaávísana er háður bæði aldri og kyni. Árið 2006
Tafla I. Meðalársalgengi metýlfenídatnotkunar 2004-2006 hjá börnum (0-18 ára) á íslandi eftir búsetu og kyni. Fjöldi
notenda á hver 1000 íbúabörn. Hlutfallsleg áhætta fyrir notkun milli landshluta þegar tekiö er tillit til breytinga milli ára
(meö höfuðborgarsvæöiö sem samanburöarhóp).
Meöalársalgengi* 2004 - 2006
KK RR 95% Cl KVK RR 95 % Cl
Höfuðborgarsvæðið 38,37 1,00 (1,00-1,00) 12,14 1,00 (1,00-1,00)
Austurland 40,08 1,04 (0,91-1,20) 10,98 0,90 (0,68-1,19)
Noröurland eystra 29,60 0,77 (0,69-0,86) 10,55 0,87 (0,72-1,05)
Noröurland vestra 28,22 0,73 (0,60-0,90) 17,06 1,40 (1,08-1,82)
Suöurland 38,28 1,00 (0,90-1,11) 11,04 0,91 (0,74-1,12)
Suðurnes 44,80 1,17 (1,05-1,30) 14,62 1,20 (0,99-1,47)
Vestfiröir 23,44 0,61 (0,49-0,77) 8,06 0,66 (0,45-0,99)
Vesturland 36,42 0,94 (0,84-1,06) 13,55 1,12 (0,91-1,37)
» (Use per 1000 inhabitants), RR = hlutfallsleg áhætta, 95% Cl = öryggisbil.
828 LÆKNAblaðið 2007/93