Læknablaðið - 15.10.2010, Side 46
UMRÆÐUR O G FRÉTTI
HEILSUGÆSLAN
R
Hvernig væri að
koma sér inn í 21. öldina!
II er margt ágætt að finna í þessari skýrslu en mér finnst
rert skorta á tölfræðilegar upplýsingar í henni til stuðnings
um fullyrðingum sem þar koma fram. Þá vantar að mínu mati
darsýn á heilbrigðisþjónustuna og skýrar skilgreiningar á
verki þjónustustiga innan hennar. Þar á ég einkum við hlutverk
sugæslunnar, sjálfstætt starfandi sérfræðilækna og göngudeilda
dspítalans," segir Runólfur Pálsson formaður Félags íslenskra
ekna um áfangaskýrsluna Efling heilsugæslunnar sem unnin var á
im heilbrigðisráðuneytisins í sumar.
„Það hefur verið rætt um þörf fyrir endurskoðun
á skipulagi heilbrigðisþjónustunnar á íslandi
árum og áratugum saman en lítið verið um
framkvæmdir. Það er því löngu tímabært að
slík endurskoðun fari fram með áherslu á gæði,
skilvirkni og hagkvæmni. Heilbrigðiskerfi okkar
er að mörgu leyti ágætt en ýmislegt má betur fara
og við eigum stöðugt að leita leiða til úrbóta. Þessi
áfangaskýrsla er skref í rétta átt en hún vekur
eiginlega mun fleiri spurningar en hún svarar."
Runólfur tekur í sama streng og Halldór
Jónsson formaður Félags íslenskra heimilislækna
þegar hann segist efast um að takist að fá
umsækjendur í 20 námsstöður á ári í heimilis-
lækningar. „Þetta er nær helmingur útskrifaðra
læknakandídata. Hingað til hefur hugur svo
margra þeirra ekki staðið í þessa átt. Það verður
að hugsa hlutina til enda áður en þeir eru settir
fram. Ef fjölga á umtalsvert læknum sem leggja
fyrir sig heimilislækningar þarf að gera ýmsar
breytingar, svo sem að leggja aukna áherslu á
kennslu í greininni í læknanáminu sjálfu og að
bæta starfsskilyrði heimilislækna. Mér sýnast
hugmyndir skýrslunnar ekki leggja næga áherslu
á þessi atriði. Á hinn bóginn get ég að mörgu leyti
tekið undir hugmyndir um tilvísunarskyldu."
Órökstuddar fullyrðingar
Runólfur segir að í skýrslunni sé að finna
Hávar ýmsar órökstuddar fullyrðingar um samskipti
Sigurjónsson heilsugæslunnar og sjálfstætt starfandi sérfræði-
lækna og einnig um viðmót göngudeilda sjúkra-
húsanna. „Ég þekki ekki dæmi um þessi
atriði sem fram koma í skýrslunni en þar
segir: „Heilsugæslulæktmr eru uggandi yfir því að
Landspítalinn muni ekki hafa nægjanlegan viðbúnað
til þess að mæta dag- göngudeildarþjónustu. í dag er
sú þjónusta alls ekki fullnægjandi og mikið ósamræmi
í því hvernig brugðist er við erindum sem þangað
berast. Dæmi eru um að beiðnir séu endursendar og
sjúklingum bent á að snúa sér til sérgreinalækna á
einkareknum stofum og í öðrum tiivikum hafa verið
settar takmarkanir á tilvísanir frá heilsugæslu í
almenna meðferð."
Um samskipti heilsugæslulækna og sjálfstætt
starfandi sérfræðilækna segir á öðrum stað:
„Ýmsir hnökrar eru taldir vera á samskiptum
heimilislækna og sérgreinalækna, sérstaklega er til þess
tekið að svo virðist sem sérgreinalækni sé í sjálfsvald
sett hvort hann sinnir erindum frá heimilislæknum eða
vísar þeimfrá sér. Þetta Imfi m.a. íför með sér að erfitt
sé, og stundum nánast útilokað, fyrir heimilislækni
að koma sjiiklingi í sérfræðimat, hvort sem um er
að ræða að senda fólk á göngudeildir spítala eða til
sérgreinalækna á stofu."
„Ef þetta er rétt er það grafalvarlegt mál en mér
þykir undarlegt að það skuli sett fram með þessum
hætti án frekari skýringa. Ég er þó ekki í vafa um
að bæta þurfi farveg fyrir tilvísanir sjúklinga
til sérfræðilækna, hvort heldur er hjá sjálfstætt
starfandi sérfræðilæknum eða á göngudeildum
Landspítala og annarra sjúkrahúsa. Ég tel að
stofnanir sem veita sérfræðilæknisþjónustu eigi
að bjóða upp á sérstakt símanúmer sem tilvísandi
læknar geta hringt í og sé þar liðsinnt. Þá er rétt
sem kemur fram í skýrslunni að upplýsingaflæði
milli heilsugæslunnar og sjálfstætt starfandi
sérfræðinga og/eða sérfræðinga á sjúkrahúsunum
mætti og gæti sannarlega verið mun betra.
Talað er um að sérfræðilæknarnir skrifi ekki
læknabréf með sjúklingi og sinni með því ekki
upplýsingaskyldu sinni," segir Runólfur.
Um þetta segir í skýrslunni: „Þannig virði
sérgremalæknar oft alls ekki 6. gr. Reglugerðar nr.
638 LÆKNAblaðið 2010/96