Frjáls verslun


Frjáls verslun - 01.05.2012, Page 162

Frjáls verslun - 01.05.2012, Page 162
162 FRJÁLS VERSLUN 5. TBL. 2012 Húmor skilar árangri á vinnustöðum Edda Björgvinsdóttir leikkona er að ljúka meistaranámi í menningarstjórnun í Háskólanum á Bifröst og fjallar ritgerð hennar um húmor í stjórnun. Er hægt að nota húm­or til að bæta afkomu fyrirtækja og vellíðan á vinnustað? Svarið er að húmor skil ar árangri á vinnustöðum, stór ­ eyk ur vinnugleði, framleiðni og af köst starfsmanna. Húmor er engu að síður ein stakl ingsbundinn og þess vegna mjög vandmeðfarinn. Þegar rætt er um húmor við stjórn un er ekki átt við að stjórn­ endur breytist í skemmtikrafta eða brandarasmiði, heldur að þeir leggi línuna og greiði fyrir „notkun“ húmors á vinnustöðum og eigi frumkvæðið að því að opna fyrir samskipti af því tagi. Að þeir skapi vinnumhverfi þar sem agi og léttleiki fá að njóta sín – og þar sem borin er virðing fyrir stjórnendum ein mitt vegna þess að þeir taka sig ekki of alvarlega og leyfa and rúm kímninnar í daglegum störf um. Þetta er auðvitað ná ­ skylt umræðunni um kúltúr á vinnustöðum; vinnustaðamenn ­ ingu. Af hverju húmor á vinnustað? Niðurstöður ótal rannsókna og athugana vitna um að andrúm húmors og gleði á vinnustöðum skilar fleiri hugmyndum og meiri hagnaði. Mínar eigin athuganir og fjöl ­ margra annarra hafa leitt í ljós að þar sem stjórnendur beita húmor hefur það haft afger­ andi jákvæð áhrif á starfsem­ ina í heild, ekki síst almenna líðan starfs ólks, heilsufar þess, starfs mannaveltu og viðhorfum til starfsins og þar af leiðandi auk ið virkni og afköst. Þar sem húmor hefur skipu­ lega verið beitt reynist það áhrifa ríkt tæki til að takast á við og jafna ágreining innan fyrirtækja og þá ekki síst þegar bregðast þarf við ytri og innri vanda fyrirtækja, s.s. í kreppu­ ástandi. Sjálf hef ég haldið fyrirlestra og námskeið um húm or og gleði á vinnustöðum í tæpa tvo áratugi og þrátt fyrir við unandi eftirspurn alla tíð hef ur hún aldrei verið meiri en eftir hrun. Einelti viðgengst undir yfirskini húmors Ef notast er við afar einfalda greiningaraðferð má segja að í grundvallaratriðum séu til tvær megintegundir húmors: Góð­ látlegur og kvikindislegur. Sá góðlátlegi er sameinandi og hvetjandi, hann beinist yfir ­ leitt ekki að einstaklingum eða minnihlutahópum (Hafnfirðing­ um, rauðhærðum, feitum, sveita­ fólki o.s.frv.) heldur almennt að málefnum, kringumstæðum og uppákomum, þar sem heim ur ­ inn er skoðaður í spaugilegu ljósi og hversdagslegir hlutir metnir á góðlátlegan hátt. Kvikindislegi húmorinn er oft ast nær sundrandi og jafnan meiðandi af því í eðli sínu bein­ ist hann gegn þeim sem minna mega sín og geta ekki borið hönd fyrir höfuð sér. Sú tegund húmors er oft og tíðum notuð til að undirstrika og skerpa á valdahlutföllum þar sem sá sterkari drottnar yfir þeim veik ari með því að niðurlægja þann síðarnefnda. Komið hefur í ljós að einelti á vinnustöðum við gengst oftar en ekki undir yfir skini húmors. Góðlátlegi húm orinn er því sá sem mælt er með við stjórnendur. Hann er skil­ virkastur til þess að benda starfs ­ fólki á það sem betur má fara. Best farnast þeim stjórnend­ um sem hafa húmor fyrir eigin persónu og þora að beina húmorískum spjótum að eigin takmörkunum og veikleikum. Að hafa húmor fyrir sér og vankönt­ um sínum og þora að beita þeirri sjálfsskoðun og einlægni sem í því felst krefst kjarks sem komið hefur á daginn að er þyngd ar sinnar virði í gulli, þann ig t.d. minnka stjórnendur bilið milli sín og undirmanna sinna og það myndast nánari tengsl sem virka á allan hátt hvetjandi á starfsfók. Húmorþjálfun – að tileinka sér húmor í stjórnun Til eru stjórnendur sem segjast finna til vanmáttar vegna þess að þeir eigi við húmorísk þroska frávik að stríða eða séu „húmor­heftir”, eins og það hef­ ur stundum verið nefnt. Góðu fréttirnar eru þær að engin ástæða er til að örvænta því allir geta öðlast leikni í að beita viðeigandi húmor. Galdurinn er að þróa með sér næmi fyrir umhverfi sínu og öðrum mann ­ eskjum, læra að lesa í að stæður og vera opinn fyrir öllu því kímilega sem hversdagsleik ­ inn hefur upp á að bjóða. Afar góð byrjun er t.d. að skoða og skil greina í ljósi húmors t.d. fjölmiðla og öll mannleg sam­ skipti, punkta hjá sér allt það kímilega, safna efni, læra af öðr um og deila reynslunni með sam ferðafólki. Er húmor froskur? Fyrirvarinn er þó ævinlega sá, sem vikið var að í upphafi þessa greinar korns, að húmor er pers ónubundinn og fremur óáþreifanlegt fyrirbæri, og þar af leiðandi orka greiningar og flokk anir tvímælis. Það kemur þó ekki í veg fyrir gildi þess sem áður er getið varðandi húm or á vinnustöðum, enda þótt e.t.v. megi segja sem svo að vand ann sé í hnotskurn að finna í kenningu Marks Twains: „Húmor er eins og froskur; sé hann krufi nn deyr hann.“ Lokaorðin eru úr smiðju heim­ spekingsins Immanuel Kants, en hann var þeirrar skoðunar að veröldin hefði gefið mann­ skepn unni þrjár gjafir í því skyni að vega upp á móti byrðum lífsins; þ.e. vonina, svefninn og hlát urinn. „Góðlátlegi húmor­ inn er því sá sem mælt er með við stjórnendur. Hann er skilvirkastur.“ LoKaorðIð HEFUr Edda BjörGvINSdóttIr Edda Björgvinsdóttir leikari er að skrifa ritgerð í meistaranámi sínu við Háskólann á Bifröst um notkun húmors við stjórnun. Niðurstöður ótal rannsókna vitna um að andrúm húmors og gleði á vinnustöð um skilar fleiri hugmyndum og meiri hagnaði.
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164

x

Frjáls verslun

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Frjáls verslun
https://timarit.is/publication/282

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.