Þjóðlíf - 01.03.1991, Blaðsíða 27

Magnús Ólason læknir. „Þegar ég veit að einstaklingurinn hefur sjálfurgertþað sem hann getur,
þá er sjálfsagt að reyna að hjálpa með þessu móti. “
(Kristján Logason).
misjöfnum árangri. Sumir svara fljótt og
fá tiltölulega skjótan bata eftir fáar með-
ferðir. Batinn getur í vissum tilfellum var-
að lengi.
„Eg hef ákveðnar vinnureglur við með-
ferð á sjúkdómum er snerta taugakerfið.
Árangur er ekki fullnægjandi ef hann varir
ekki minnst í hálft ár eða lengur. Nála-
stungurnar eru að mínu mati ekki virk
lækningaaðferð ef sjúklingurinn þarf að
leita sér aðstoðar oftar en einu sinni á ári.
Nálastungumeðferð er veitt einu sinni í
viku og yfirleitt sést árangur eftir þrjú eða
fjögur skipti. Það er mjög sjaldan sem
nálastungu er beitt oftar en fjórum til
fimm sinnum hafi árangur látið á sér
standa. Ef árangur næst, er yfirleitt um sjö
til átta skipti að ræða.“
Læknum sem beita nálastungumeðferð
fjölgar með hverju árinu. Islenskir heimil-
islæknar hafa farið á nálastungunámskeið
í Lundúnum. Talið er að á milli fimm og
tíu læknar hérlendis stundi nálastungur.
Á íslandi er aðeins læknismenntuðum
leyft að stunda nálastungulækningar. I
Svíþjóð viðurkenndu heilbrigðisyfirvöld
ekki nálastungur fyrr en árið 1983.1 fyrstu
var einungis læknum og tannlæknum
heimilt að stunda þær. Sjúkraþjálfarar og
hjúkrunarfræðingar geta nú fengið sér-
stakt leyfi til að beita aðferðinni í sam-
vinnu við lækna. Það eru nokkrir hjúkr-
unarfræðingar í Svíþjóð sem hafa aflað sér
nægrar þekkingar og reynslu á þessu sviði
og vinna á heilsugæslustöðvum í sam-
vinnu við lækna þar. Að sögn Magnúsar er
sá möguleiki einnig fyrir hendi hér á landi
en viðkomandi yrði að fá leyfi hjá heil-
brigðisyfirvöldum. Magnús telur að það
lægi beinast við fyrir hjúkrunarfræðinga
að vinna þetta í samvinnu við lækna á
einhverri læknamóttöku.
Sjúkrasamlagið greiðir að hluta nála-
stungumeðferð hjá læknum. „Þeir sem
leita til kuklara verða alfarið að standa
sjálfir undir kostnaði af meðferðinni.
Kuklarar eru sennilega ekki eins mikið á
ferðinni og áður fyrr. Þeir komu hingað til
lands og höfðu í vissum tilfellum enga
menntun úr heilbrigðisgeiranum. Oft á
tíðum náðist ekki til þeirra því þeir dvöldu
hér aðeins í stuttan tíma. Um það leyti sem
heilbrigðisyfirvöld komust á snoðir um
starfsemi þeirra voru þeir á bak og burt.“
„Það er hægt að lækna bakverki á annan
hátt en með nálastungum. Það er til hlið-
stæð meðferð sem kallast TNS meðferð.
Hún byggist á raförvun á sömu punktum
og stungið er í, þ.e. taugaörvun. í TNS
meðferð eru miklu færri punktar örvað-
ir.“
„Þessi meðferð er ný af nálinni hér á
landi miðað við annars staðar. Eg kynntist
henni fyrst 1978 í Svíþjóð. Þá var hún búin
að vera í gangi þar í alllangan tíma. Við
erum í rauninni ekki komnir jafn langt hér
í dag eins og Svíarnir voru þá. Það þykir
ekki sjálfsagt ennþá hérlendis að þessi
tæki greiðist af hinu opinbera. Það er til
lánabanki fyrir örfá slík tæki sem hvorki
svara þörf né eftirspurn. Þetta eru einföld
tæki í notkun og þau hjálpa mjög mörgum
sjúklingum. Tækin eru tiltölulega ódýr og
spara örugglega mikið fé þar sem lyfja-
kaup sjúklinganna minnka. Lyf í verkja-
meðferð hafa í rauninni ekki nema tíma-
bundin áhrif.“
alið er að langtíma lyfjanotkun lækki
sársaukaþolið í líkamanum. Lyfja-
gjöf leysir ekki allan vanda og síst vanda
þeirra sem eru með langvinna verki.
Ávinningurinn verður stöðugt minni af
notkuninni. Magnús telur vissulega rétt-
lætanlegt að gefa verkjalyf við skammtíma
verkjum. Nálastungur geta hins vegar
hækkað sársaukaþolið eins og þolþjálfun-
in gerir.
„Reykingar lækka óbeint sársaukaþol-
ið, m.a. vegna þess að fólk sem reykir
hefur oft minna þol og hreyfir sig minna.
Reykingar hafa áhrif á súrefnisástandið í
blóðinu, súrefnismettunin verður minni.
Það hefur verið sýnt fram á að þeir sem
reykja og eru einnig baksjúklingar eiga
erfiðara með að losna við verkina en þeir
sem ekki reykja. Brjóskið milli hryggjar-
liðanna er illa nært frá náttúrunnar hendi.
Það er háð næringu gegnum flæði frá ná-
lægum vefjum eða æðum. Frumur líkam-
ans þurfa súrefni til þess að geta nýtt sér
næringuna. Vefur sem fær litla næringu
ÞJÓÐLÍF 27