Þjóðlíf - 01.03.1991, Qupperneq 20

ERLENT
BRESTIR HEIMA FYRIR
Á meðan Frakkar sameinuðust um hernaðaraðgerðir gegn írak, gleymdust ýmsar pólitískar
deilur innanlands. Efnahagsástand og kreppa í atvinnumálum enn alvarlegri en fyrr.
Hugsanlegar breytingar á ríkisstjórn sósíalista
ÞORFINNUR ÓMARSSON FRAKKLANDI
að er nánast hefð fyrir því, að þegar
Frakkar eiga í stríði við aðrar þjóðir
verða einhver umskipti í stjórnmálum
landsins í kjölfarið. Nægir að nefna enda-
lok III. lýðveldisins eftir seinna stríð og
myndun V. lýðveldisins í lok sjötta ára-
tugarins þegar Alsírstríðið stóð sem hæst.
Því velta stjórnmálaskýrendur fyrir sér
hvort mikilla breytinga sé að vænta í
franskri pólitík næstu mánuði, enda þótt
engar kosningar séu fyrirhugaðar. Ýmis
merki benda nú til breytinga sem verða þó
varla á grundvallarþáttum stjórnarfarsins.
Á meðan stríðið stóð sem hæst við
Persaflóa breyttist öll stjórnmálaumræða
hér í Frakklandi. Francois Mitterrand
forseti hafði mjög víðtækan stuðning við
aðgerðir sínar gegn írak og myndaðist ein-
ing meðal annarra stjórnmálaafla til stuðn-
ings forsetanum þannig að minniháttar
deilur féllu niður á meðan. Á sama hátt
jókst stuðningur almennings við forsetann
þegar líða tók á stríðið og náði upp í allt að
80% í skoðanakönnunum. Að vísu voru
ekki allir ánægðir með beitingu hernaðar á
þessu svæði og gagnrýndu öfgasinnar
bæði til hægri og vinstri stefnu stjórnar-
innar.
En þegar sverðin voru slíðruð rifjuðust
upp ýmis pólitísk vandamál sem eru jafn-
vel enn alvarlegri en áður. Nú þegar ríkis-
stjórn sósíalista, undir forystu Michels
Rocards þarf að taka á vaxandi efnahags-
vanda í kjölfar stríðsins, verða óánægju-
raddir mun háværari. „Ríkisstjórnin
sleppur ekki frá aðgerðarleysi sínu innan-
lands þótt Frakkland hafi átt í stríði,“
sagði Jacques Chirac formaður hægri
Lýðveldisflokksins (RPR) og benti jafnvel
á að stjórnin ætti að segja af sér vegna
ástandsins innanlands. Ríkisstjórnin hef-
ur raunar átt í ýmsum vandræðum í allan
vetur, eða allt frá því írak réðst inn í Kú-
veit í byrjun ágúst. Erfiðlega gekk að
koma fjárlagafrumvarpi í gegnum þingið,
einkum vegna niðurskurðar á félagslegum
sviðum, s.s. í mennta- og menningarmál-
um. Á tímabili náðist ekki samstaða innan
raða sósíalista um efnahagsráðstafanir og
almenningur mótmælti harðlega nýjum
nefskatti forsætisráðherrans.
Að auki þykir nú fyrirsjáanlegt að leggja
verði á sérstakan skatt til að svara kostnaði
vegna stríðsins, þótt fjármálaráðherrann
Pierre Bérégovoy hafi lofað öðru í fyrstu.
Beinn kostnaður nam nálægt 30 milljörð-
um franka og fimm milljarða „gjöf ‘ Kú-
veitsstjórnar til Frakka fyrir „hjálpina“
því aðeins fimmtungur.
ngu að síður eru sósíalistar ákveðnir í
að snúa vörn í sókn og hafa boðað
lausnir á sviðum félags- og atvinnumála
sem eiga að tryggja sterkari stöðu Frakk-
lands áður en árið 1992 rennur upp. Marg-
ir eru reyndar vantrúaðir á lausnir þar að
lútandi, því samdráttur hefur verið í efna-
hags- og atvinnulífi í vetur. Þannig dróst
Rocard forsætisráðherra. Hefur haldid fylgi sínu í öllum hamaganginum.
20 ÞJÓÐLÍF