Læknablaðið : fylgirit - 15.04.2008, Síða 45

V í S I N D I
Á VORDOGUM
FYLGIRIT 56
kransæðavíkkun. Aðferðafræði í samræmi við Systematic
Coronary Risk Evaluation (SCORE) rannsóknina var notuð.
Aðgreiningarhæfnin var metin með aðgreiningarferlum (ROC
gröfum).
Niðurstöður: Alls fengu 188 (2,2%) konur kransæðasjúkdóm
innan 10 ára. Af konum yngri en fimmtíu ára fengu 34 (1,0%)
kransæðasjúkdóm innan 10 ára. 314 (4,1%) karlar fengu krans-
æðasjúkdóm innan 10 ára. Af körlum yngri en fimmtíu fengu
187 (5,3%) kransæðasjúkdóm innan 10 ára. Núverandi reiknivél
miðar við að fólk með 10% raunáhættu eða meira sé í mikilli
áhættu. Miðað við þá vinnureglu er næmið 8,0% hjá konum
almennt. Hjá konum yngri en fimmtugt er næmið ekkert eða 0%.
Líkur á að fá kransæðasjúkdóm innan 10 ára hjá konum yngri
en fimmtíu með viðmiðið 3,0 í hlutfallslega áhættu gefur 0,83 í
area under the curve (AUC). Næmi 62%, sértæki 83%, jákvætt
forspárgildi 3,6% og neikvætt forspárgildi 99,5%. Hjá körlum
yngri en fimmtíu með viðmiðið 3,5 í hlutfallslega áhættu gefur
0,68 í AUC. Næmi 44%, sértæki 81%, jákvætt forspárgildi 11% og
neikvætt forspárgildi 97%.
Ályktun: Hlutfallsleg áhætta bætir aðgreiningarhæfni áhættu-
reiknivélarinnar hjá konum yngri en fimmtíu ára.
V-91 Ættlægni skyndidauða af völdum hjartasjúkdóma
Þorgeir Gestsson1, Anna Helgadóttir2, Kristleifur Kristjánsson2,
Guðbjörn F. Jónsson2, Gestur Þorgeirsson1
‘Lyflækningasviði I Landspítala, 2íslenskri erfðagreiningu
thorgg@landspitali. is
Inngangur: Á höfuðborgarsvæðinu deyja árlega um 60 manns
skyndidauða utan sjúkrahúsa. Stærstur hluti þeirra dauðsfalla
er vegna undirliggjandi hjartasjúkdóma.
Markmið: Að rannsaka þátt ættlægni í skyndidauða af völdum
hjartasjúkdóma.
Aðferðir: Notaðar voru skýrslur neyðarbíls um hjartastopps-
tilfelli utan sjúkrahúsa á Reykjavíkursvæðinu á árunum 1987-
2005. Öll árin hefur neyðarbílslæknir skráð skv. Utstein skil-
merkjum m.a. takttruflun á fyrsta riti, viðbragðstíma, líklegustu
orsök hjartastoppsins o.fl. í þessari rannsókn voru eingöngu
tilfelli skyndidauða sem voru talin orsökuð af hjartasjúkdómi.
Hjartastopp til dæmis vegna eitrana, drukknunar og heilablæð-
inga voru útilokuð.
Úr skýrslunum var sótt kennitala og nafn um 770 sjúklinga og
þessar upplýsingar sendar dulskráðar í tölfræðilega rannsókn á
skyldleika einstaklinganna. Meðaltalsskyldleikastuðull (kinship
coefficient (KC)) var reiknaður út fyrir sjúklingahópinn og út frá
því reiknuð hlutfallsleg áhætta á skyndidauða fyrir skyldmenni
sjúklings.
Marktækni þessara gilda var fundin með því að bera saman
sömu gildi fyrir þúsund viðmiðunarhópa sem hver um sig var
jafnstór sjúklingahópnum. Viðmiðunarhóparnir voru paraðir
við sjúklingahópinn m.t.t. fæðingarárs, fæðingarstaðar og kyns.
Útreikningarnir byggðust á ættfræðigagnagrunni íslenskrar
erfðagreiningar.
Niðurstöður: Alsystkini voru með hlutfallslega áhættu 1,85
[1,17-2,95, p gildi 0,009]. Fyrir 1. gráðu ættingja í heild var áhætt-
an 2,03 [1.34 - 3.00, p gildi 0,001].
Ályktun: I ljós kom að marktækt auknar líkur á skyndidauða
voru í 1. gráðu ættingjum einstaklinga sem höfðu fengið hjarta-
stopp. Reikna má með auknum skyldleika innan hóps sjúklinga
sem fær hjartastopp miðað við handahófsvalinn viðmiðunarhóp
þar sem þekktir era ættlægir sjúkdómar sem valda skyndidauða.
Þeirra helstur er kransæðasjúkdómur. Þó virðist skyldleiki þessa
hóps hugsanlega meiri heldur en sambærilegar tölur hafa sýnt
um skyldleika fólks með kransæðasjúkdóm eingöngu.
Til stendur að bera saman erfðaefni þessa þýðis við erfðaefni
hóps sjúklinga með kransæðasjúkdóm í því skyni að finna
meingen sem veldur auknum líkum á skyndidauða.
V-92 Bólgumiðlar spá ekki fyrir um tilkomu endurþrengsla
í stoðnetum
Sigurdís Haraldsdóttir13, Dagbjört Helga Pétursdóttir2, Þórarinn
Guðnason1, Axel F. Sigurðsson1, Anna Helgadóttir1, Kristján Eyjólfsson',
Sigurpáll Scheving1, Kristleifur Kristjánsson1, Björn Rúnar Lúðvíksson2,
Karl Andersen1-3
'Hjartadeild, 2næmisfræðideild Landspítala, Mæknadeild HÍ,5 íslenskri
erfðagreiningu
s igurdih@landspitali. is
Inngangur: Stoðnetsísetningum er nú beitt í vaxandi mæli hjá
sjúklingum með kransæðaþrengsli en búast má við endur-
þrengslum hjá 20-30% þessara sjúklinga á fyrstu 3-6 mánuðum
eftir kransæðavíkkun. Oft reynist erfitt að greina endurþrengsli
og því þarf að grípa til kransæðaþræðingar sem er inngrips-
mikil greiningartækni. Bólgumiðlar hafa talsvert verið rannsak-
aðir í kransæðasjúkdómi en minna í greiningu endurþrengsla í
stoðnetum.
Markmið: Að kanna á framsæjan hátt hvort nota mætti mæl-
ingar á bólgumiðlum til að spá fyrir um tilkomu endurþrengsla
í stoðnetum.
Aðferðir: Hundrað og fjórtán sjúklingar sem fóru í krans-
æðavíkkun og fengu stoðnet voru teknir inn á tímabilinu maí
2005 -júlí 2006. Sjúklingar með bráða kransæðastíflu, fyrri sögu
um kransæðasjúkdóm, nýrnabilun og skuggaefnisofnæmi voru
útilokaðir. Blóðprufur voru teknar í kransæðavíkkun og 6 mán-
uðum seinna voru allir kallaðir inn í nýja kransæðaþræðingu og
blóðprufa endurtekin. Eftirfarandi bólgumiðlar voru mældir:
hs-CRP (CRP Latex HS reagent, Roche Diagnostics), myelope-
roxidasi (ELISA, Assay Design Inc.), IL-lb, IL-6, IL-8, MCP-1,
VEGF, IFN-y, TNF-a, IL-18 og VCAM-1 (Bioplex Cytokine
Assay, BioRad).
Niðurstöður: Tíu sjúklingar duttu út á tímabilinu og því voru
samtals 104 sjúklingar með 157 stoðnet metnir. Miðtími frá
kransæðavíkkun að endurþræðingu voru 203 dagar (Q1-Q3:
185-233). Meðalaldur var 63 +/-10 ár (spönnun 39-83 ár) og 79%
sjúklinga voru karlar. Tíðni áhættuþátta var eftirfarandi: há-
þrýstingur 61%, háar blóðfitur 49%, sykursýki 14% og reykingar
22%. Lyfjahúðuð stoðnet voru notuð í 35% sjúklinga. Tuttugu
og átta sjúklingar (27%) reyndust hafa endurþrengsli, þar af
fengu 5 sjúklingar klínísk endurþrengsli sem krafðist krans-
æðavíkkunar áður en fyrirhuguð endurþræðing fór fram. Það
LÆKNAblaðið 2008/94 45