Læknablaðið : fylgirit - 01.05.2010, Blaðsíða 9

VISINDI A VORDOGUM
FYLGIRIT 63
hita lengur en sólarhring áður en mæling á CRP var framkvæmd.
Alyktanir: Mjög há CRP gildi í börnum benda oft til bakteríusýkingar
sem krefst sýklalyfjameðferðar. Mælingar á CRP við greiningu veikinda
geta sagt til um alvarleika sýkingar hafi veikindin staðið yfir í nokkurn
tíma þar sem CRP hækkar ekki í blóði á fyrstu klukkustundunum.
Áframhaldandi notkun og rannsóknir tengdar mælingum á CRP auka
þekkingu okkar á þessari greiningaraðferð og auka enn frekar notagildi
hennar.
V-5 Langtímaáhrif cisplatin- og carboplatin-
krabbameinslyfjameðferðar í æsku á heyrn
Einar Jón Einarsson' -', Trausti Oskarsson* * 3, Máns Magnusson2, Christian Moell1,
Jón R. Kristinsson3 3, Ásgeir Haraldsson3 3, Hannes Petersen1-5 * * * *
'Háls-, nef- og eymadeild Landspítala, 2Háskólasjúkrahúsinu Lundi, 3Bamaspítala Hringsins,
4Bamadeild Háskólasjúkrahússins Lundi, slæknadeild HÍ
asgeir@lsh.is
Inngangur: Krabbameinslyfirt carboplatin og cisplatin eru mikið notuð í
meðferð illkynja æxla hjá börnum og unglingum. Vel þekkt aukaverkun
þessara lyfja er heyrnarskaði sem i vissum tilfellum er óafturkræfur og
getur versnað með árunum.
Markmið: Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna langtímaáhrif á
heym einstaklinga sem fengu krabbameinslyfjameðferð með cisplatin
og/eða carboplatin í æsku.
Aðferðir: Sjúkraskrá allra barna og unglinga sem greindust með illkynja
æxli á íslandi á ámnum 1981-2006 og fengu meðferð með cisplatin og/
eða carboplatin voru yfirfarnar. Gerðar voru ítarlegar heyrnarmælingar
á þátttakendum auk þess sem þeir mátu sjálfir áhrif heyrnarskaðans á
daglegt líf með aðstoð Hearing Measurement Scale (HMS). Heyrnarskaði
var metinn útfrá Brock's skala.
Niðurstöður: Fimmtán einstaklingar uppfylltu þátttökuskilyrði
rannsóknarinnar. Þrír einstaklingar greindust með heyrnarskaða, tveir
af þeim fengu cisplatin og einn fékk cisplatin og carboplatin. Mestur var
heymarskaðinn hjá þeim sem fékk bæði cisplatin og carboplatin. Áhrifin
vom mest á hátíðnisvið heymarinnar. Suð fyrir eyrum greindist hjá níu
einstaklingum. Niðurstöður HMS benda til þess að sumir þátttakendanna
eiga erfiðara með að heyra undir ákveðnum kringumstæðum.
Ályktun: Hætta er á langtíma heymarskaða eftir krabbmeinslyfjameðferð
með cisplatin og carboplatin og á það sérstaklega við um cisplatin.
Mikilvægt er að fylgja eftir sjúklingum sem fengið hafa cisplatin og
carboplatin meðferð í æsku.
V-6 Áhrif sýklalyfjaónæmis á meðferð bráðrar miðeyrnabólgu í
börnum
Hildigunnur Úlfsdóttir, Ásgeir Haraldsson, Martha Hjálmarsdóttir, Kristján
Guðmundsson, Hannes Petersen, Karl G. Kristinsson
Læknadeild HÍ, Ðamaspítala Hringsins, sýklafræði- og HNE deildir Landspítala og
Læknastöðinni Glæsibæ
karl@landspitali.is
Inngangur: Pneumókokkar em algeng orsök bráðrar miðeyrnabólgu sem
er oftast meðhöndluð með sýklalyfjum. Fjölónæmum pneumókokkum
fjölgaði á ámnum 1990-1996, fækkaði síðan áður en þeim fjölgaði á ný
frá árinu 2002. Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna hvort tengsl
væm á milli sýklalyfjaónæmis pneumókokka og meðferðar bráðrar
miðeyrnabólgu í börnum.
Aðferðir: Upplýsingar um sýklalyfjanæmi og hjúpgerðir pneumókokka
frá bömum á tímabilinu 1995-2008 fengust frá Sýklafræðideild Land-
spítalans og um greiningar á miðeymabólgum úr gagnagrunni
Landspítalans fyrir tímabilið 1990-2008. Urtak sjúkraskýrslna frá þeim
árum þar sem fjölónæmi pneumókokka var mest (1996 og 2007) og
minnst (2001) voru skoðaðar.
Niðurstöður: Hlutfall fjölónæmra stofna var nálægt 20% til ársins 1999,
undir 15% 2000-2002 en um og yfir 30% frá árinu 2005. Fjölónæmir
stofnar vom nær eingöngu af hjúpgerð 6B í fyrra toppnum og 19F í þeim
síðari. Skoðaðar voru sjúkraskýrslur 260 barna. Hlutfallslega fleiri fengu
amoxicillin-klavulansým meðferð á ártmum 1996 og 2007 borið saman
við 2001. Fleiri fengu háskammta- eða stungulyfjameðferð árin 1996 og
2007 (37% og 32%) en árið 2001 (24%), en þó ekki marktækt (p=0,l og
p=0,2). Eins fengu fleiri stungulyfjameðferð árið 1996 borið saman við
2001 og 2007 (25% á móti 18% og 19%), en sá munur var ekki marktækur.
Ályktanir: Fjölgun fjölónæmra pneumókokka á íslandi virtist leiða af sér
ný meðferðarúrræði eins og háskammta- og shmgulyfjameðferð.
V-7 Kawasaki sjúkdómur á íslandi 1996-2005
Halla Sif Ólafsdóttir1, Gyifi Óskarsson1-2, Ásgeir Haraldsson1-2
'Læknadeild HÍ, 2Bamaspítala Hringsins, Landspítala
asgeir@lsh.is
Inngangur: Kawasaki sjúkdómurinn (KS) er æðabólgusjúkdómur sem
einkennist af hita, útbrotum, tárubólgu, slímhúðarbólgu, roða og bjúg
á útlimum og eitlastækkunum. Alvarleiki sjúkdómsins felst í myndun
kransæðagúla og jafnvel kransæðastíflu.
Markmið: Að athuga faraldsfræði KS hér á landi á tímabilinu 1996-2005
og skoða fylgikvilla sjúkdómsins, bráða og síðkomna.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin var afturskyggn fyrir árinl996
til og með 2005. Leitað var að tilfellum eftir ICD númerum (KS og
atypiskur KS) og gögnum safnað úr sjúkraskrám. Öllum sem greindust á
Barnaspítalanum var boðið í ómskoðun af hjarta og blóðprufur.
Niðurstöður: Alls greindust 30 með KS á árunum 1996-2005. Nýgengi
var 10,7/100.000 börn < 5 ára á ári og kynjahlutfall 2,3:1 (dr:st). Öll börnin
fengu meðferð með mótefnum án alvarlegra fylgikvilla. Miðfjöldi daga
frá upphafi veikinda til mótefnagjafar var 6 dagar (3-31dagur). Tveir
(6,7%) fengu kransæðagúla og önnur eða báðar megin kransæðarnar
víkkuðu hjá þremur (10%) í bráðafasa sjúkdómsins. Enginn sjúklinganna
dó. Við endurkomu voru tveir með víkkun á kransæð og sex voru með
míturlokuleka (22,7%).
Ályktanir: Nýgengi og kynjahlutfall er sambærilegt við fyrri íslenska
rannsókn og rannsóknir frá Norðurlöndunum. Fá böm greindust með
kransæðabreytingar í bráðafasanum, þær breytingar gengu til baka
í öllum nema einum án alvarlegra fylgikvilla. Sérstaka athygli vekur
miturlokuleki hjá fimm. Horfur bama sem greinast með KS á íslandi em
góðar.
V-8 Bólusetning gegn Neisseria meningitidis C á íslandi
Sigurður Árnason1, Valtýr Stefánsson Thors2, Þórólfur G uönason11, Haraldur
Briem3, Karl G. Kristinsson1'3, Ásgeir Haraldsson1'5
'Bamaspítala Hringsins, Landspítala 2Wilhelmina kinderziekenhuis, Utrecht, Hollandi'
3landlæknisembættinu, 4sýklafræðideild Landspítala 5HÍ
asgeir@lsh.is
Inngangur: Bólusetning gegn Neisseria meningitidis C (MenC) hófst á
íslandi árið 2002 (NeisVac-C®; Baxter). Öll böm 0-18 ára vom bólusett á
ámnum 2002-2003 og síðan hafa öll böm verið bólusett við sex og átta
mánaða aldur. Bólusetning gegn MenC á íslandi er kostnaðarhagkvæm.1
Markmið: Að meta árangur bólusetningar á íslandi gegn MenC sem
hófst árið 2002.
Efniviður og aðferðir: Niðurstöður allra blóð- og mænuvökvaræktana
hjá börnum 0-18 ára á Sýklafræðideild Landspítala frá september
1994 til mars 2005 (> 90% af blóðræktunum á íslandi eru gerðar á
Sýklafræðideild). Upplýsingar um fjölda sjúklinga með ífarandi MenC
sýkingu árin 2005-2009 voru fengnar frá sóttvarnalækni.
Niðurstöður: Neisseria meningitidis ræktaðist hjá 72 börnum á
rannsóknartímabilinu; 42 af hjúpgerð B (58,3%) og 30 af hjúpgerð C
(41.7%). Öll tilfelli af hjúpgerð C komu fram fyrir 2002 nema eitt. Fyrir
bólusetningu 2002 ræktaðist MenC hjá 3,8 börnum að meðaltali á ári en
frá 2002 hefur hjúpgerðin aðeins ræktast hjá einu barni en það bam hafði
ekki verið bólusett gegn sjúkdómnum.2
Ályktun: Bólusetning gegn MenC hefur tekist mjög vel en engin staðfest
sýking hefur komið fram hjá bóiusettu bami síðan bólusetning hófst árið
2002. ífarandi MenC sýkingum hefur einnig fækkað hjá fullorðnum.
Bergþórsson GI, Matthíasson Þ, Guðnason Þ, Briem H. Kostnaðarhagkvæmnisgreining á bóluset-
ningu gegn meningókokkum C á íslandi. Læknablaðið 2004; 90: 379-83.
Farsóttafréttir Landlæknisembættisins. www.Iandlaeknir.is - Janúar 2008.
LÆKNAblaðið 2010/96 9